Tại sao Tesla vẫn bán xe ầm ầm giữa lúc cả thị trường ô tô đang lao đao vì thiếu linh kiện?

Tesla nổi lên là một trong những cái tên thành công nhất ngành công nghiệp xe trong năm 2021 giữa lúc thế giới đương đầu với đợt thiếu hụt linh kiện bán dẫn trầm trọng và đứt gãy chuỗi cung ứng. Thành công này của Tesla một phần đến từ "gốc gác" Thung lũng Silicon của nó, theo WSJ.

Làm chủ công nghệ

Sản lượng xe điện xuất xưởng của Tesla trong năm 2021 được dự đoán sẽ tăng 80% so với năm 2020. Điều này đồng nghĩa với việc Tesla đạt được mức độ tăng trưởng sản lượng sản xuất nhanh nhất từ năm 2018 đến nay. 

Trong khi đó, từ góc độ toàn ngành công nghiệp, các nhà sản xuất xe sản xuất được số lượng xe trong năm 2021 chỉ nhiều hơn 1% so với năm 2020 và ít hơn 15% so với năm 2019, theo IHS Markit.

WSJ nhận định Tesla vẫn duy trì được hoạt động sản xuất trong năm 2021 một phần nhờ thế mạnh về mặt phần mềm mà hãng này sở hữu. Nó giúp Tesla điều chỉnh tốt hơn trong ứng phó với đợt thiếu hụt linh kiện bán dẫn.

Ví dụ, khi đối diện với đợt thiếu hụt chip đầu năm 2021, Tesla nhanh chóng điều chỉnh lại phần mềm để tích hợp được các dòng chip thay thế vào xe của mình, Elon Musk - CEO Tesla từng chia sẻ.

Các chuyên gia về bán dẫn nhận định Tesla, dù vẫn là một công ty xe non trẻ, có lợi thế của việc thiết kế xe từ đầu, thay vì bổ sung thêm linh kiện theo cách "chắp vá" mà ngành xe truyền thống đã làm trong nhiều thập kỷ. Điều này giúp Tesla có thể tinh gọn được hệ thống của mình.

Ở mẫu Tesla Model 3, một con chip đơn nhất cho phép chiếc xe này cung cấp được nhiều tính năng như điều khiển bằng giọng nói hay nhận diện cử chỉ. Ở các dòng xe khác, các tác vụ tương tự cần đến nhiều con chip hơn, theo Bain & Co.

Ganesh Moorthy, CEO của công ty cung ứng bán dẫn Microchip Technology Inc., nhận định rằng các công ty tập trung vào xe điện được hưởng lợi vì có nhiều hiểu biết về công nghệ hơn các hãng xe truyền thống.

Về phần mình, Tesla từ chối chia sẻ về chiến lược thu mua chip của mình.

Quan hệ tốt với các nhà cung cấp

Các nhà sản xuất ô tô truyền thống thường để các nhà cung cấp linh kiệm tìm nguồn cung ứng chip. Trong khi đó, việc Elon Musk muốn tự sản xuất nhiều linh kiện cho xe khiến Tesla có hiện diện rõ rệt hơn trong chuỗi cung ứng. 

Bên cạnh đó, Tesla cũng có nhiều mối quan hệ thân cận hơn với các công ty bán dẫn trước khi khủng hoảng nổ ra. Ví dụ, Tesla đã tự thiết kế máy tính có khả năng hỗ trợ công nghệ hỗ trợ lái xe tiên tiến trong các dòng xe mới của mình.

"Với những thứ Tesla tự sản xuất, Tesla có mối quan hệ trực tiếp với các đơn vị cung ứng bán dẫn", ông Nakul Duggal, người lãnh đạo mảng kinh doanh xe của Qualcomm, nói. Qualcomm là đơn vụ thiết kế và cung ứng chip cho Tesla.

Đợt thiếu hụt chip đã bắt đầu từ cuối năm 2020 khi nhu cầu xe tăng mạnh hơn so với kỳ vọng khiến các nhà sản xuất xe bất ngờ.

Khi không có đủ linh kiện, các nhà sản xuất xe có thể sẽ xuất xưởng được 77 triệu xe trong năm 2021, giảm khoảng 9% so với con số kỳ vọng được đưa ra hồi tháng 1, theo công ty tư vấn AlixPartners LLP.

Ông  Zachary Kirkhorn, giám đốc tài chính Tesla, chia sẻ hồi tháng 10 năm ngoái rằng chuyên môn của Tesla trong mảng chip và các thông điệp nhất quán với các nhà cung ứng đã giúp hãng này quản trị được các thách thức do đứt gãy chuỗi cung ứng gây ra.

"Chúng tôi không bao giờ hạ thấp dự báo khi các nhà cung ứng của chúng tôi đang cải thiện năng suất nhanh nhất có thể", ông nói với các nhà phân tích.

Dù vậy, Tesla không hoàn toàn miễn nhiễm với đợt thiếu hụt chip. Tesla duy trì nhiều nhà máy dưới mức công suất và, vào tháng 2/2020, Tesla thậm chí đóng cửa nhà máy ở Fremont vì thiếu linh kiện.

Theo nguồn tin thân cận, Tesla thậm còn tìm cách vượt qua khó khăn bằng cách tiếp tục sản xuất xe với linh kiện thiếu hụt được bổ sung sau đó. Elon Musk thừa nhận thiếu hụt chút khiến Tesla chậm ra mắt được các mẫu xe mới.

Các nhà sản xuất xe truyền thống hiện cũng đã tập trung nhiều hơn vào mảng chip. Ford Motor Co. và General Motors Co. công bố các hợp tác với nhiều công ty bán dẫn để phát triển chip vi tính.

Công ty nghiên cứu Gartner dự đoán rằng, tới năm 2025, một nửa trong số top 10 nhà sản xuất xe có giá trị vốn hoá lớn nhất, sẽ tự mình thiết kế ít nhất một số dòng chip.

Việc thế giới ngày càng quan tâm đến xe điện và Tesla ngày càng có giá trị vốn hoá cao hơn, khiến Tesla trở thành một khách hàng hấp dẫn với các nhà cung ứng.

Dan Sharket, một luật sư ở Detroit đại diện cho các nhà cung ứng trong mảng xe, cho biết một số khách hàng của ông sẵn lòng cung cấp linh kiện cho Tesla hơn các nhà sản xuất khác. "Họ nghĩ rằng họ đang tiếp cận với một ngôi sao đang lên", ông nói. Bên cạnh đó, sản lượng xe vẫn còn khá nhỏ của Tesla ở thời điểm hiện tại thực tế lại trở thành một lợi thế trong việc duy trì mức tăng trưởng bền vững.