Sự suy yếu của đồng USD đang ủng hộ cho giá vàng
Trong bản cập nhật hàng tháng mới nhất, ông Imaru Casanova – Giám đốc Danh mục Đầu tư mảng Vàng và Kim loại quý, cùng Chiến lược gia Vàng ông Joe Foster cho biết hiệu suất mạnh mẽ của vàng trong tháng 2 chủ yếu đến từ nhu cầu trú ẩn an toàn giữa những lo ngại về chính sách thương mại của chính quyền mới tại Mỹ.
“Chính sách của chính quyền ông Trump gây ra sự bất ổn, kết hợp với kỳ vọng lạm phát tăng và niềm tin tiêu dùng suy giảm, đã tác động tiêu cực đến các chỉ số chứng khoán chính, từ đó càng làm tăng sức hấp dẫn của vàng như một kênh đầu tư thay thế và công cụ đa dạng hóa danh mục,” họ nhận định.
Một yếu tố chính khác thúc đẩy đợt tăng giá gần đây của vàng là sự gia tăng mạnh mẽ trong lượng nắm giữ của các quỹ ETF được hỗ trợ bởi vàng vật chất. Tổng lượng nắm giữ vàng của các ETF đã tăng 2,5% trong tháng 2, đánh dấu mức dòng vốn vào lớn nhất kể từ tháng 3/2022.
Mặc dù đồng USD mạnh lên và hoạt động chốt lời trong tuần cuối tháng 2 đã khiến giá vàng điều chỉnh nhẹ từ mức đỉnh mới, nhưng vàng vẫn kết thúc tháng với mức giao dịch 2.858 USD/ounce, tăng 59,42 USD – tương đương 2,12% so với đầu tháng.
Chỉ số cổ phiếu các công ty khai thác vàng NYSE Arca Gold Miners Index (GDMNTR) tăng 2% trong tháng 2, thể hiện hiệu suất vượt trội so với thị trường chứng khoán, nhưng vẫn chưa thể bắt kịp mức tăng của kim loại quý.
Casanova và Foster cho rằng ngành công nghiệp vàng phần lớn đã không bị ảnh hưởng tiêu cực bởi các chính sách thuế quan toàn cầu.
“Trên thực tế, nhiều công ty khai thác vàng có thể được hưởng lợi từ sự mất giá của các đồng tiền địa phương do tác động của các chính sách thuế, bởi phần lớn chi phí hoạt động của họ được tính bằng nội tệ,” họ viết.
Ví dụ, Alamos Gold ước tính khoảng 90-95% chi phí vận hành tại Canada được tính bằng đô la Canada, trong khi khoảng 40-45% chi phí tại mỏ ở Mexico là bằng peso. Dù lạm phát chi phí trong ngành được dự báo ở mức 3-5% trong năm 2025, thì lợi ích từ đồng tiền nội địa yếu đi và giá vàng tăng sẽ giúp bù đắp áp lực lạm phát, qua đó tiếp tục thúc đẩy biên lợi nhuận lên mức kỷ lục mới.
Các chuyên gia phân tích cho rằng đồng USD đã là nền tảng của hệ thống tài chính toàn cầu hơn một thế kỷ qua, nhưng điều này đang dần thay đổi.
“Sức mạnh của đồng USD so với các đồng tiền khác từ trước đến nay được hỗ trợ bởi sự vững mạnh của nền kinh tế Mỹ và uy tín của nước này như một nơi đầu tư an toàn bậc nhất”.
"Mặc dù có vẻ mạnh, nhưng thực tế đồng USD lại đang bị mất giá so với vàng – một xu hướng chưa từng có mà rất ít người coi là mối đe dọa đối với đồng tiền này hay dấu hiệu của một cuộc khủng hoảng sắp xảy ra,” họ nhấn mạnh, đồng thời lưu ý rằng các đợt tăng giá của vàng trong lịch sử thường đi cùng lạm phát mất kiểm soát, sự suy yếu của đồng USD và khủng hoảng tài chính.
“Đà tăng giá vàng hiện nay – bắt đầu từ năm 2016 – thật đáng chú ý vì nó không đi kèm với sự suy yếu của đồng USD hay một cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu,” các chuyên gia viết. “Dù đại dịch là một cuộc khủng hoảng, nhưng tác động tài chính của nó lại chỉ ngắn hạn nhờ sự can thiệp quy mô lớn từ chính phủ.”
Ông Casanova và Foster cho rằng hiện đang xuất hiện một động lực mới cho thị trường vàng: sự xói mòn niềm tin vào đồng USD.
“Nhiều người và quốc gia từng sử dụng, tích trữ và coi trọng đồng USD nay đang dần mất niềm tin vào đồng tiền này như một phương tiện lưu trữ giá trị,” họ nói.
Sự thay đổi này bắt đầu từ năm 2008 khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu khiến nhiều người nghi ngờ hiệu quả của hệ thống ngân hàng và sự thống trị kinh tế của phương Tây. Sau đó, điều này leo thang khi Mỹ áp dụng các lệnh trừng phạt và đóng băng tài sản đối với Nga.Casanova và Foster cho rằng các quốc gia khác bắt đầu lo sợ rằng những hành động tương tự – hay việc ‘vũ khí hóa đồng USD’ – có thể được áp dụng với những lý do nhỏ hơn nhiều.

Chỉ số sức mạnh đồng USD từ 2008 đến năm 2025 (Nguồn: FactSet)
Họ lưu ý rằng các hàng rào thuế quan hiện cũng đang bị chính quyền Mỹ mới sử dụng như một công cụ chính trị. Giá vàng đã tăng 275% kể từ khi Lehman Brothers sụp đổ vào năm 2008 và tăng 50% kể từ khi căng thẳng Nga - Ukraine nổ ra vào năm 2022. Ngoài ra, những bất định trong chính sách tài khoá và chính trị tại Mỹ cho thấy một hoặc nhiều yếu tố truyền thống thúc đẩy giá vàng có thể quay trở lại. Kết quả là nhiều quốc gia đang chậm rãi rời xa đồng USD – điều này thể hiện rõ nhất trong thay đổi cơ cấu dự trữ ngoại hối và mức mua vàng tăng mạnh từ các ngân hàng trung ương.
Trung Quốc đang giảm nắm giữ trái phiếu kho bạc Mỹ trong khi tăng lượng dự trữ vàng.

Lượng mua ròng vàng của các ngân hàng trung ương (Nguồn: Metal Focus)
Hoạt động mua ròng vàng của các ngân hàng trung ương bắt đầu thực sự tăng tốc sau cuộc khủng hoảng tài chính và tăng mạnh sau căng thẳng tại Ukraine.
“Chúng tôi tin rằng đây là khởi đầu của một xu hướng dài hạn – mà sau này sẽ được nhìn nhận là một cuộc khủng hoảng niềm tin vào đồng USD – điều này có thể đẩy giá vàng lên mức cao hơn nhiều so với dự đoán hiện tại,” họ kết luận.