Phân hủy chất thải từ chăn nuôi heo đang thay đổi Việt Nam

FAO: Cẩn trọng bệnh dịch tả heo châu Phi lây lan sang Việt Nam

Sự tăng trưởng của ngành chăn nuôi heo Việt Nam được xếp thứ 6 trên thế giới, và chất thải trong chăn nuôi khiến tình trạng ô nhiễm môi trường trở nên nghiêm trọng hơn, gia tăng lượng khí thải nhà kính (GHG). Để quản lý những tác động trong sự mở rộng của ngành công nghiệp, chính phủ, hợp tác với các tổ chức quốc tế như tổ chức phi chính phủ SNV của Hà Lan, đã quảng bá hệ thống máy tiêu thụ khí biogas để thu khí metan từ chất thải của heo.

Sáng kiến này gồm việc xây dựng các nhà máy khí biogas tại các trang trại nuôi heo nhỏ, nơi chất của heo được chứa trong các thùng bịt kín. Khí metan thu được thông qua quá trình phân hủy hiếm khí chất thải sẽ được sử dụng như nhiên liệu nấu ăn. Việc đốt cháy khí metan thu hoạch được sẽ sản xuất ra khí C02, cũng là một GHG. Tuy nhiên, khí metan có khả năng gây biến đổi khí đổi gấp 84 lần C02.

Kể từ khi kế hoạch này được khởi động, hơn 250.000 máy phân hủy khí biogas đã được lắp đặt trên cả nước, đóng góp cho mục tiêu giảm 8% GHG vào năm 2030 của Việt Nam.

Một hộ chăn nuôi heo tại tỉnh Vĩnh Long. Ảnh: AFP/Hoàng Đình Nam.

Lợi ích khí hậu, môi trường, sức khỏe và an toàn thực phẩm

Các chương trình biogas quốc gia của Việt Nam, và những chương trình tương tự tại Ấn Độ, Trung Quốc và các quốc gia đang phát triển khác, là một vài ví dụ điển hình nhất của sự hợp lực trong hoạt động làm giảm bớt biến đổi khí hậu. Ngoài việc giảm GHG, sáng kiến còn truyền tải nhiều mục tiêu trong 17 mục tiêu phát triển bền vững (SDG). Những mục tiêu này gồm, nhưng không giới hạn, mục tiêu 2 – chấm dứt đói người, mục tiêu 3 – khỏe mạnh và hạnh phúc, mục tiêu 7 – có thể chi trả và năng lượng sạch, mục tiêu 8 – việc làm tốt và tăng trưởng kinh tế, mục tiêu 12 – tiêu thụ và sản xuất có trách nhiệm, mục tiêu 13 - bảo vệ khí hậu, và mục tiêu 15 – sống trên đất liền.

Về hiệu suất phí tổn của giảm khí thải, theo các chuyên gia về giảm biến đổi khí hậu Methias Varming, với chi phí 500 – 1.000 USD/máy, một máy phân hủy khí biogas quy mô hộ gia đình có thể giảm GHG lên tới 4 – 8 tấn C02/năm. Một máy phân hủy khí biogas dự kiến hoạt động trong vòng 20 năm. Nếu máy hoạt động trong 10 năm, hiệu suất phí tổn của việc giảm phát thải đạt vào khoảng 12,5 USD/tấn, vẫn tốt hơn giấy phép thải GHG tại châu Âu, hiện tốn khoảng 23 USD/tấn.

“Thu hoạch từ khí biogas được các hộ gia đình sử dụng trực tiếp. Điều này mang lại hiệu quả kinh tế, ước tính vào khoản 120 USD/năm, hay 3 – 10% thu nhập hộ gia đình. Đây là những lợi ích ngay lập tức và bền vững đối với hộ gia đình, ngay cả khi không có sự thương mại hóa của việc giảm GHG”, ông Varming nói.

Những lò bếp củi truyền thống, hiện được thay thế bằng những bếp metan, được biết đến là thải ra những hạt carbon nhỏ vào thông khí và làm ô nhiễm không khí trong nhà. Ô nhiễm không khí trong nhà từ cách nấu nướng không có hiệu quả là nguyên nhân chính gây ra tử vong từ các bệnh liên quan đến phổi và vấn đề tim mạch của gần 4 triệu người dân ở những quốc gia nghèo mỗi năm.

Máy phân hủy khí biogas cũng cải thiện cuộc sống của các hộ dân vì quá trình phân hủy giữ những chất dinh dưỡng của chất thải, nhưng giảm mạnh rủi ro mầm bệnh, biến chúng trở thành phân bón tốt đối với rau hoặc chăn nuôi cá. Điều này có thể tiếp tục cải thiện dinh dưỡng trong dài hạn, an toàn thực phẩm và thu nhập cho hộ gia đình.

Chất thải từ heo có thể là một nguồn năng lượng tái chế không bình thường, nhưng lợi ích của nó là không thể chối bỏ. Đầu tư cho một hệ thống phân hủy khí biogas có thể quá mức đối với mức thu nhập tủng bình của các hộ chăn nuôi nhỏ. Tuy nhiên, kết quả thu được từ chương trình thúc đẩy nỗ lực giảm biến đổi khí hậu và quản lý môi trường, cũng như đảm bảo sức khỏe và an toàn thực phẩm của quốc gia.

Xem thêm Nhà chăn nuôi heo hàng đầu Trung Quốc lỗ lớn vì chi phí thức ăn chăn nuôi gia tăng Nhà chăn nuôi heo hàng đầu Trung Quốc lỗ lớn vì chi phí thức ăn chăn nuôi gia tăng