Ông Putin nói với Chủ tịch Tập: 'Chúng tôi hiểu những thắc mắc và lo ngại của Trung Quốc' về cuộc chiến tại Ukraine

Trao nhau những lời "có cánh"

Mới đây, hai nhà lãnh đạo cấp cao nhất của Nga và Trung Quốc đã có cuộc hội đàm trực tiếp đầu tiên kể từ khi chiến sự tại Ukraine nổ ra.

Tại cuộc gặp, Tổng thống Vladimir Putin đã ca ngợi “lập trường cân bằng của những người bạn Trung Quốc đối với cuộc khủng hoảng Ukraine”. Đồng thời, ông còn đề nghị “giải thích chi tiết lập trường của Nga” trong vụ việc.

Ông Putin còn nói với người đồng cấp Tập Cận Bình rằng ông hiểu “những thắc mắc và lo ngại” của Trung Quốc về cuộc chiến tại Ukraine.

Trong các bình luận ngắn trên truyền hình khi bắt đầu cuộc gặp, ông chủ Điện Kremlin cũng công khai chỉ trích “các hành động khiêu khích của Mỹ và hệ thống vệ tinh của nước này ở eo biển Đài Loan”.

Đáp lại, Chủ tịch Tập Cận Bình gọi ông Putin là “người bạn cũ”. Ông nói “Trung Quốc sẵn sàng hợp tác cùng Nga…thể hiện trách nhiệm của các cường quốc và đóng vai trò dẫn dắt, truyền tải sự ổn định cũng như năng lượng tích cực cho một thế giới đang chìm trong hỗn loạn”.

Cuộc gặp này diễn ra khi cả Nga và Trung Quốc đều đang phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ Mỹ và các đồng minh, xoay quanh cuộc chiến của Moscow tại Ukraine và hoạt động quân sự của Bắc Kinh quanh Đài Loan.

Cho đến nay, mặc lời kêu gọi của Washington, ông Tập vẫn từ chối lên án cuộc tấn công của Nga. Ngược lại, Moscow cam kết “sẽ đồng lòng” cùng Bắc Kinh trong vấn đề Đài Loan.

Theo đưa tin từ Bloomberg, hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau bên lề sự kiện của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) - một diễn đàn do Trung Quốc mở ra và được coi là đối trọng với các liên minh do Mỹ dẫn dắt.

Khi hai người gặp nhau lần cuối vào tháng 2 tại Thế vận hội mùa đông ở Bắc Kinh, họ đã tuyên bố về một tình bạn “không giới hạn”. Nhà lãnh đạo Nga ra lệnh tấn công Ukraine vài tuần sau đó, một động thái mà ban đầu dường như đã khiến Bắc Kinh ngạc nhiên.

Kể từ đó, Trung Quốc đã vài lần lên tiếng ủng hộ Nga. Quan chức số ba của Trung Quốc - ông Li Zhanshu gần đây nói với các nhà lập pháp Nga rằng giới lãnh đạo ở Bắc Kinh “hoàn toàn hiểu sự cần thiết” của các hành động quân sự tại Ukraine.

Song, Trung Quốc vẫn tránh gửi quân nhu hoặc hỗ trợ tài chính cho Nga, bởi điều này sẽ khiến Bắc Kinh trở thành mục tiêu của các biện pháp trừng phạt kinh tế mà Washington và đồng minh đang áp dụng.

Chuyến công du đầu tiên sau 1.000 ngày

Mặt khác, sự xuất hiện của Chủ tịch Tập Cận Bình tại Trung Á cũng đánh dấu sự trở lại của ông trên “sân khấu thế giới” sau gần 1.000 ngày ở yên tại quê nhà. Chuyến công du bắt đầu vào ngày 14/9 tại Kazakhstan - nơi nhà lãnh đạo đã có cuộc hội đàm cùng Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev.

Ông Tập đeo khẩu trang trong hầu hết các cuộc gặp, nhưng đã cởi bỏ khi gặp Tổng thống Putin. Trước đây, ông Putin hiếm khi xuất hiện trước công chúng với khẩu trang che mặt. Hầu hết các thành viên phái đoàn ngồi trong chiếc bàn lớn hình bầu dục đều đeo khẩu trang.

Quyết định ghé thăm Trung Á của ông Tập trước hết tập trung vào cuộc gặp với các nhà lãnh đạo từ Nga, Ấn Độ, Pakistan và Iran - những quốc gia phù hợp với nỗ lực của Bắc Kinh nhằm chống lại Mỹ và các đồng minh.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc được cho là sẽ sử dụng diễn đàn SCO như một nền tảng để thúc đẩy tầm nhìn của ông về một thế giới nơi mà Bắc Kinh có thể mở rộng lợi ích mà không phải chịu áp lực kinh tế hay quân sự của Mỹ.

Mối quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh gần đây đã trở nên tồi tệ hơn vì vấn đề Đài Loan, đặc biệt là sau khi Chủ tịch Hạ Viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm hòn đảo. Trung Quốc đáp trả bằng các cuộc tập trận chưa từng có quanh eo biển Đài Loan, bao gồm cả việc phóng tên lửa đạn đạo qua hòn đảo.

Giữa tuần này, Uỷ ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ đã thông qua một dự luật nhằm tăng cường quan hệ với Đài Bắc và cung cấp thêm nhiều khí tài quân sự cho hòn đảo nhằm giúp họ ngăn chặn một cuộc tấn công tiềm tàng từ Trung Quốc.

Trước cuộc gặp với ông Putin, Chủ tịch Tập đã ngồi lại cùng các nhà lãnh đạo từ Tajikistan, Uzbekistan, Turkmenistan và Kyrgyzstan. Ông cam kết sẽ thắt chặt quan hệ với các quốc gia Trung Á này.

Trao đổi với Tổng thống Kyrgyzstan - ông Sadyr Japarov, ông Tập nói hai bên nên xúc tiến việc xây dựng tuyến đường sắt Trung Quốc - Kyrgyzstan - Uzbekistan. Tuyến đường mới sẽ giúp Bắc Kinh giảm bớt sự phụ thuộc vào Nga và Kazakhstan khi vận chuyển hàng hoá.

Còn trong cuộc gặp riêng với người đồng cấp Turkmenistan - ông Serdar Berdimuhamedov, Chủ tịch Trung Quốc khuyến nghị hai nước nên mở rộng hợp tác về khí đốt tự nhiên, Xinhua đưa tin.

Ông Tập cũng đã hội đàm với Tổng thống Tajikistan - Emomali Rahmon, cam kết nhập khẩu nhiều hàng hóa nông nghiệp hơn từ quốc gia Trung Á và tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực bao gồm chống khủng bố.