Những khoản đầu tư 'ngớ ngẩn' thách thức lẽ thường: Giá tăng mà không ai hiểu vì sao

Trước khi để ý đến Dogecoin thì nhà đầu tư phát cuồng với GameStop. Trước khi GameStop dậy sóng thì mọi cặp mắt đổ dồn vào Hertz, công ty nộp đơn xin phá sản vào tháng 5/2020 nhưng giá cổ phiếu lại quay đầu tăng.

Nếu nhà đầu tư giữ cổ phiếu Hertz với giá rẻ mạt 1,5 USD từ cuối mùa hè năm ngoái đến tận bây giờ, họ sẽ lãi 430%. Chủ sở hữu mới của Hertz sẽ trả cho cổ đông khoảng 8 USD/cp.

Từ tháng 5 đến tháng 6/2020, Hertz có vẻ như là một canh bạc để nhà đầu tư mất trắng hoặc nhân đôi, nhân ba tài khoản chỉ trong vài ngày.

Khi thấy giá tăng sốc, Hertz cân nhắc phát hành thêm cổ phiếu, và phải cảnh báo với nhà đầu tư chúng chỉ là giấy lộn – vì công ty đã xin phá sản. Tuy rốt cuộc Hertz phải từ bỏ kế hoạch, rất nhiều người vẫn mua các cổ phiếu đã được phát hành từ trước.

Vào thời điểm đó, hầu hết các chuyên gia bày tỏ sự kinh ngạc.

Ông Mohamed El-Erian, cố vấn kinh tế trưởng tại Allianz nhận xét: "Những gì bạn đang chứng kiến là sự là sự tách rời giữa các yếu tố cơ bản và tài chính".

"Rõ ràng một số cơn sốt đầu cơ đang diễn ra ngay bây giờ", bà Kathy Jones, trưởng bộ phận đầu tư chứng khoán thu nhập cố định của Charles Schwab nói với Yahoo Finance.

Tình hình trong ngắn hạn rất u ám với những ai cầm cổ phiếu Hertz. Đợt biến động giá mạnh mà nhà đầu tư mong chờ không xuất hiện và Hertz trì trệ với giá 1 đến 2 USD. Nhưng giờ mọi chuyện đã thay đổi. Tính đến 17/5, Hertz có giá trên 6 USD/cp, tăng hơn 250% trong 30 ngày và 360% kể từ tháng 6/2020.

Sau cuộc chiến nhằm mua lại Hertz của các công ty đầu tư, cổ đông hiện tại đột nhiên thấy thông báo họ sẽ được trả 8 USD/cp. Những người mua và nắm giữ Hertz tự nhiên có vẻ rất thông minh.

Khi các khoản đầu tư "ngớ ngẩn" kiếm bộn tiền

Một trong những chủ đề chính của năm ngoái là tìm cách phân biệt những khoản đặt cược "điên rồ" vào cổ phiếu meme và đồng tiền mã hóa "mua vui" (joke coin) với những khoản đầu tư nghiêm túc nhất.

Chuyên gia như ông like El-Erian và bà Kathy Jones có lý do chính đáng để tránh xa cổ phiếu meme và các đồng tiền "mua vui", vì đà tăng của chúng phụ thuộc hoàn toàn vào tâm lý người mua. 

Sự nhạy cảm về tâm lý và thiếu hụt các yếu tố cơ bản hỗ trợ có nghĩa là kiếm lời từ những khoản đặt cược "ngớ ngẩn" phụ thuộc hoàn toàn vào thời điểm, hoặc hy vọng rằng Dogecoin hay Hertz thực sự vượt trội so với các đối thủ, hay GameStop có khả năng trở thành công ty tuyệt vời.

Những người dày dặn kinh nghiệm biết rằng mua đáy bán đỉnh là cực kỳ khó. Còn rót tiền vào một tài sản chỉ dựa trên hy vọng thì là đầu cơ chứ không phải đầu tư.

Dĩ nhiên, những lập luận trên đều không có nghĩa lý gì nếu ai đó mua một tài sản "ngớ ngẩn" và kiếm được một đống tiền. Có thể họ có cái nhìn khách quan và biết mình gặp may, hoặc họ sẽ có nhận thức lệch lạc về thế giới đầu tư. Khi mọi thứ diễn ra tốt đẹp, cách nhìn của họ sẽ không thay đổi.

Nhưng diễn biến gần đây của Hertz đã biến lập luận trên trở nên vô nghĩa. Những người kiên trì nắm giữ Hertz có vẻ khôn ngoan. Niềm tin của họ đã được đền đáp còn những ai bán ra hoặc không dám mua là lũ gà mờ và nhát cáy.

Với sự xuất hiện của các triệu phú Dogecoin, triệu phú GameStop và Hertz lại thăng hoa một lần nữa, rất khó để thuyết phục nhà đầu tư tránh xa các khoản đặt cược được bàn tán rộng rãi trên mạng xã hội như Reddit hay Twitter.

Khi ngẫm lại về quyết định nên mua cổ phiếu meme hay tiền mã hóa, điều tốt nhất là xét xem liệu đó có phải là hành động đúng đắn với thông tin bạn có vào thời điểm đó hay không. Nếu đó chỉ là một canh bạc, và nếu bạn thắng, thì có lẽ tốt nhất là bạn nên thừa nhận mình đã gặp may.