Nhà đầu tư khí đốt Mỹ túng tiền khi thị trường biến động quá mạnh

Nhiệt độ bắt đầu giảm mạnh trên khắp miền trung nước Mỹ. Giá nhiên liệu sưởi ấm đã tăng vọt 300 lần lên mức mà chưa ai từng tưởng tượng tới. Tình cảnh hiện tại có thể là tiền đề cho một trong những cuộc khủng hoảng năng lượng tồi tệ nhất tại Mỹ. Hàng triệu người phải sống trong bóng tối nhiều ngày liền giữa lúc thời tiết lạnh giá cực độ.

Ngày 20/2, một vấn đề nghiêm trọng khác lại phát sinh. Trước tình trạng biến động trên thị trường khí đốt vật chất, các sàn giao dịch yêu cầu nhà đầu phải cung cấp nhiều tài sản đảm bảo hơn. Đến ngày 23/2, nhà đầu tư phải rót thêm tiền mặt, nếu không họ phải từ bỏ vị thế và trong một số trường hợp, họ có thể phải đối mặt với những khoản lỗ lớn.

Tình hình cấp bách buộc nhà đầu tư phải họp gấp. Ngày 13/2/2021, lần đầu tiên kể từ khi Lehman Brothers sụp đổ vào năm 2008, một nhóm các nhà giao dịch đã phải triệu tập họp vào sáng thứ Bảy cuối tuần.

Hệ thống ngân hàng tại Mỹ nghỉ lễ trong ngày thứ Hai 15/2, thế nên một số nhà đầu tư cần tiền gấp đã cầu cứu các công ty mẹ ở châu Âu. Nỗ lực của những nhà đầu tư này cuối cùng cũng có ích.

Ông Cody Moore, trưởng bộ phận giao dịch năng lượng và khí đốt tại công ty Mercuria Energy America, chia sẻ: "Tôi từng trải qua nhiều thăng trầm, từ đợt giá điện tăng vọt ở vùng Trung Tây các năm 1998 và 1999 đến đợt khủng hoảng ở California năm 2000 - 2001. Song chưa có trải nghiệm nào gây sốc trên diện rộng như tuần vừa qua".

Bloomberg dẫn lời một nhà đầu tư khí ga cho biết vào cuối tuần qua, đầu anh ta vẫn "quay mòng mòng". Còn Brian Lavertu, một nhà giao dịch trên thị trường điện của bang Texas, dự đoán giá sắp biến động "điên cuồng".

Trong một tuần giao dịch đáng nhớ trên thị trường điện và khí đốt tại Mỹ, giá khí đốt đã tăng cao tới 1.250 USD/1 triệu đơn vị nhiệt Anh (MBTU) tại một số khu vực, còn giá điện ở Texas chạm mức trần 9.000 USD/MWh. Công ty điều hành lưới điện của Texas buộc phải ban bố tình trạng mất điện lớn nhất từ trước đến nay tại Mỹ vì thời tiết giá lạnh khiến lưới điện gần như sắp sụp đổ hoàn toàn.

Cuộc khủng hoảng năng lượng tạo ra không ít kẻ thắng người thua. Jerry Jones, tỷ phú sở hữu đội bóng bầu dục Dallas Cowboys, đồng thời là cổ đông lớn tại công ty khí đốt Comstock Resources. Trong tuần khủng hoảng vừa qua, Comstock đã bán một lượng nhiên liệu đáng kể với mức giá cực cao.

Trong khi đó, Atmos Energy - một trong những nhà cung ứng khí đốt tư nhân lớn nhất nước Mỹ, hôm 19/2 cho biết họ đang tìm cách huy động tiền mặt sau khi cam kết chi tới 3,5 tỷ USD để đảm bảo nguồn cung nhiên liệu trong thời tiết lạnh giá. Atmos Energy nói công ty đang "đánh giá một số giải pháp tài chính thay thế như tiền mặt có sẵn, nợ ngắn hạn, nợ dài hạn và cổ phiếu".

Thị trường khí đốt tại Mỹ bị thống trị bởi những tổ chức mua bán cho mục đích công nghiệp, các công ty giao dịch và quỹ đầu cơ. Thị trường sẽ cố gắng đáp ứng nhu cầu ở khu vực này bằng nguồn cung ở khu vực khác. Các thành phần trên thị trường thường rất nhạy cảm với yếu tố thời tiết vì nó quyết định nhu cầu năng lượng.

Bất chấp mối lo ngại ngày càng lớn, hợp đồng tương lai trên sàn Nymex - thị trường khí đốt có tính thanh khoản cao nhất thế giới, lại tương đối ổn định ở mức dưới 3 USD/1 MBTU. Song, một số dấu hiệu đáng báo động đang dần xuất hiện trên thị trường khí đốt giao ngay.

Chẳng hạn, giá khí đốt giao ngay tại trung tâm giao hàng Oneok ở bang Oklahoma đã tăng mạnh lên 9 USD/1MBTU trong phiên giao dịch ngày 10/2. Một ngày sau, giá khí đốt tại đây đã chạm mốc 60 USD/1 MBTU. Đến ngày 12/2, giá nhanh chóng vượt qua ngưỡng 500 USD/1 MBTU - một con số trước đây chưa từng có.

Theo Bloomberg, các hợp đồng mua bán khí đốt vật chất có thể yêu cầu người mua hoặc người bán cầm cố thêm tài sản đảm bảo, ví dụ như tín dụng thư để phòng ngừa rủi ro trong trường hợp hợp đồng gặp khó khăn hoặc nếu một công ty gặp vấn đề về thanh khoản. Khi giá khí đốt tăng lên, người mua hoặc người bán cần phải cung cấp thêm tài sản đảm bảo (hay tài sản ký quỹ).

Tuy nhiên, hiện tượng giá khí đốt giao ngay tăng vọt gần đây đã làm phồng to khoản tài sản đảm bảo mà nhà đầu tư phải rót thêm. Một thương nhân nhỏ cho biết ban đầu anh được yêu cầu cung cấp 100.000 USD tài sản đảm bảo nhưng về sau con số này tăng vọt lên 1 triệu USD. Các công ty lớn thậm chí có thể phải bơm thêm hàng chục triệu USD.

Sau khi thị trường đóng cửa vào ngày 19/2, nhà đầu tư đã phải chật vật tính toán xem họ cần phải để dành thêm bao nhiêu tiền ký quỹ cho tuần sau. Một số công ty giao dịch đang vô cùng lo lắng. Bloomberg dẫn lời một giám đốc cho biết ông lo sợ đối tác có thể phá sản và khiến công ty ông phải tự xoay xở với các vị thế trên thị trường giao ngay.

Một số nhà đầu tư khác đang tìm cách tăng tài sản đảm bảo khẩn cấp thông qua tiếp cận nguồn tín dụng ngân hàng. Một nhân viên ngân hàng cho biết ngân hàng này có thể tăng quy mô cho vay thêm 500 triệu USD và có sẵn nguồn tiền khi thị trường mở cửa trở lại trong tuần mới. Các ngân hàng khác cũng sẵn sàng tăng nguồn tiền cho thị trường khí đốt.