Nhà đầu tư cần biết: Phương pháp chọn cổ phiếu từng đánh giá tốt nhất tại Mỹ và ứng dụng trên TTCK Việt Nam

William J. O'Neil - Ông chủ của tờ báo Investor's Business Daily danh tiếng

William J. O'Neil đã có 25 năm kinh nghiệm trên thị trường với tư cách là nhà đầu tư cá nhân, nhà môi giới chứng khoán, nhà tư vấn đầu tư và chủ một công ty nghiên cứu và môi giới chứng khoán có phần lớn khách hàng là các nhà đầu tư tổ chức.

William J. O'Neil - Ông chủ của tờ báo Investor's Business Daily danh tiếng

Ông bắt đầu sự nghiệp năm 22 tuổi, ngay sau khi tốt nghiệp đại học, bằng việc dành tất cả số tiền đang có lúc đó là 500 đô-la để mua cổ phiếu và đọc nhiều hơn những cuốn sách viết về thị trường chứng khoán. Trong đó, tác phẩm hay nhất ông từng đọc là "Battle for Investment Survival" (Cuộc chiến để sống sót trong đầu tư) của Gerald Loeb, O'Neil cho biết.

Năm 1983, O'Neil lập ra tờ nhật báo tài chính quốc gia với tên gọi là Investor's Daily, sau này trở thành tờ Investor's Business Daily.

Hiện nay, ông là CEO của William O'Neil & Co., là chủ tịch và chủ bút của tờ Investor's Business Daily, ngoài ra còn thường xuyên viết và giảng bài về các chủ đề liên quan đến đầu tư trên khắp nước Mỹ.

Phương pháp đầu tư nổi tiếng CANSLIM

CANSLIM là một phương pháp đầu tư được nhiều người biết đến do William O'Neil sáng tạo ra và trình bày chi tiết trong cuốn "How to Make Money in Stocks" của ông. Đây là phương pháp thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa phân tích cơ bản với phân tích kỹ thuật, từng được Hiệp hội các nhà đầu tư cá nhân Hoa Kỳ đánh giá là có thành tích tốt và vững chắc nhất về khả năng giảm thiểu rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận.

CANSLIM gồm 7 chữ cái viết tắt cho 7 tiêu chí lựa chọn cổ phiếu của William O'Neil.

Tiêu chí thứ nhất: Current Quarterly Earnings (Lợi nhuận quý hiện tại). O'Neil cho rằng, những cổ phiếu tốt đều có sự tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, tỉ lệ càng cao càng hấp dẫn, thường từ 25% - 50% hoặc nhiều hơn.

Với tiêu chí này, nhà đầu tư có thể loại bỏ được 80% công ty tăng trưởng chậm và giá cổ phiếu ì ạch, không có sự đột phá.

Tiêu chí thứ hai: Annual Earnings Increase (Tăng trưởng thu nhập hàng năm). Tăng trưởng thu nhập hàng quý cho thấy tiềm năng trong ngắn hạn của doanh nghiệp, trong khi tăng trưởng thu nhập hàng năm mang lại một cái nhìn sâu sắc về tiềm năng trong dài hạn.

O'Neil gợi ý rằng tăng trưởng thu nhập hàng năm 25% là ngưỡng tối thiểu để đầu tư vào bất kỳ công ty nào, trong khi các cổ phiếu hàng đầu thậm chí còn tốt hơn.

Tiêu chí thứ ba: New Products, New Management, New Highs (Sản phẩm mới, lãnh đạo mới, đỉnh giá mới). Theo O'Neil, cần phải có thứ gì đó mới mẻ để tạo ra mức tăng trưởng đáng kể của cổ phiếu. Đó có thể là một sản phẩm mới đột phá, một sự thay đổi về mặt quản lý hoặc một ý tưởng mới, đặc biệt là giá cổ phiếu đạt mức đỉnh mới. Sự đổi mới tạo ra sự phấn khích, và sự phấn khích thúc đẩy giá cổ phiếu lên mức cao hơn.

O'Neil chứng minh rằng những cổ phiếu có giá quá cao và nhiều rủi ro với số đông thường lên cao hơn nữa, trong khi những cổ phiếu có vẻ rẻ và đang ở dưới thấp thường xuống thấp hơn.

Tiêu chí thứ tư: Supply and Demand (Quy luật cung cầu). O'Neil khuyên bạn nên đầu tư vào các cổ phiếu có khối lượng tự do lưu hành thấp do phần lớn đã được nắm giữ bởi ban lãnh đạo và các cổ đông lớn – những người kỳ vọng vào sự phát triển bền vững của công ty. Nói cách khác, một cổ phiếu với nguồn cung khan hiếm, khi có được sự chú ý của thị trường có thể sẽ tăng giá mạnh và tạo nên khoản lợi nhuận khổng lồ.

Ngoài ra, nhà đầu tư cũng nên chú ý đến các công ty thường xuyên mua lại cổ phiếu quỹ, điều làm giảm nguồn cung thị trường và có thể cho thấy sự kỳ vọng của ban lãnh đạo công ty.

Tiêu chí thứ năm: Leader or Laggard (Dẫn đầu hay đội sổ). Nhà đầu tư nên mua cổ phiếu của các công ty dẫn đầu trên thị trường và tránh xa các cổ phiếu đội sổ hay đang dò đáy, có thể tìm kiếm thông qua những đợt điều chỉnh của thị trường.

Cụ thể, trong lúc thị trường giảm mạnh, cổ phiếu mình đang theo dõi vẫn giữ ổn định thì đó là một dấu hiệu tốt. Khi thị trường tích cực trở lại chúng có thể sẽ là những cổ phiếu dẫn đầu.

Tiêu chí thứ sáu: Institutional Sponsorship (Sự bảo trợ của các tổ chức). Những cổ phiếu hấp dẫn thường nhận được sự quan tâm của các tổ chức và quỹ đầu tư. Nếu một cổ phiếu không có sự tham gia của các nhà đầu tư chuyên nghiệp, nhiều khả năng thành tích của nó rất tầm thường.

Tiêu chí cuối cùng: Market Direction (Xu hướng thị trường). Các cổ phiếu có xu hướng đi theo thị trường. Trong một xu hướng tăng mạnh mẽ, hãy tận dụng cơ hội lựa chọn những cổ phiếu đáp ứng được nhiều tiêu chí để xuống tiền. Ngược lại, khi thị trường suy giảm sẽ rất khó để cổ phiếu tăng giá, tốt nhất là không nên tham gia lúc này. Thay vào đó, nhà đầu tư nên tập trung vào việc cắt giảm và xử lý những giao dịch thua lỗ và chờ đợi xu hướng tăng tiếp theo.

Tập đoàn Hòa Phát - Minh họa điển hình về cổ phiếu CANSLIM

Cổ phiếu HPG của Tập đoàn Hòa Phát mang lại tỉ suất sinh lời cao và ổn định trong nhiều năm liền kể từ khi niêm yết đến nay. Hòa Phát được biết đến là doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng bền vững, nằm trong top vốn hóa lớn nhất sàn chứng khoán, đặc biệt luôn là cổ phiếu yêu thích của các quỹ đầu tư trong nước và nước ngoài.

Trong giai đoạn 2015 - 2018, Hòa Phát duy trì tốc độ tăng trưởng cao, trung bình hơn 20% mỗi năm. Cụ thể, doanh thu tăng từ 27.452 tỉ đồng lên 55.836 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế tăng từ 3.504 tỉ đồng lên 8.600 tỉ đồng.

Nguồn: Sơn Tùng tổng hợp

Xét về tiêu chí sản phấm mới, Hòa Phát đã đầu tư xây dựng dự án Dung Quất với quy mô 4 triệu tấn thép, gần gấp đôi so với công suất tại thời điểm năm 2016. Bên cạnh đó, giá cổ phiếu HPG liên tục thiết lập những mức đỉnh mới, tính đến hiện tại mức đỉnh cao nhất được thiết lập là 37.000 đồng/cp vào tháng 3/2018.

So với các doanh nghiệp khác trong nhóm, Hòa Phát giữ vị thế đứng đầu ngành thép với khoảng 25% thị phần cả nước, cao hơn Tổng Công ty Thép Việt Nam (Vnsteel). Trong đó, Ống thép Hòa Phát dẫn đầu về đóng góp doanh thu và lợi nhuận cho tập đoàn với 3 dòng sản phẩm chủ lực là ống thép mạ kẽm nhúng nóng, ống thép đen hàn, ống thép tôn mạ kẽm.

Về yếu tố cung cầu thị trường, HPG nằm trong nhóm những cổ phiếu có thanh khoản cao nhất thị trường với hàng triệu đơn vị được khớp mỗi phiên, tương ứng giá trị hàng trăm tỉ đồng.

Trên thị trường, cổ phiếu HPG chiếm tỉ trọng lớn trong danh mục của các tổ chức và quỹ đầu tư, đặc biệt là quỹ nước ngoài. Một số quỹ ngoại có thể kể đến như Dragon Capital, Vinacapital, Private Equity New Martket (PENM), ….

Nguồn: Báo cáo thường niên 2017

Xét tiêu chí cuối cùng, thị trường chung bước vào xu hướng tăng kể từ cuối năm 2015 và bùng nổ vào năm 2017 do những triển vọng kinh tế vĩ mô và kỳ vọng được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Chỉ số VN-Index tăng từ 530 điểm lên đỉnh lịch sử 1.200 điểm, tương ứng tăng 2,26 lần; chỉ số HNX-Index cũng tăng 60 điểm, tương ứng tăng 1,85 lần.

Như vậy, Hòa Phát đáp ứng tốt tất cả các tiêu chí của CANSLIM, nhờ đó giá cổ phiếu đã đạt được mức tăng trưởng vượt bậc. Tính trong giai đoạn 2015 – 2018, cổ phiếu HPG tăng giá 4,5 lần, tương ứng khoảng 150% mỗi năm, từ mức quanh 8.000 đồng/cp lên 36.000 đồng/cp.

Diễn biến giá cổ phiếu giai đoạn 2015 - 2018. Nguồn: VNDirect

Ngoài HPG, nhà đầu tư có thể kiếm chứng phương pháp này với các cổ phiếu khác như VNM, VCS, MWG, PNJ, FPT.