Người tiêu dùng Trung Quốc bắt đầu chịu chi, cửa sáng cho nền kinh tế hé mở
Hai gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba và JD.com cho biết trong vài tuần qua rằng doanh thu bán lẻ tại Trung Quốc của cả hai đã tăng trưởng nhanh hơn cùng kỳ năm trước trong ba tháng cuối năm 2024.
“Chúng tôi cho rằng tăng trưởng tiêu dùng đang trong giai đoạn phục hồi lành mạnh, nhưng chưa đạt đến mức cao trước đây”, ông Charlie Chen, Giám đốc điều hành kiêm trưởng bộ phận nghiên cứu châu Á tại China Renaissance Securities, nhận định hôm 26/3.
Ông Chen cho biết để chi tiêu của người tiêu dùng trở lại mức tăng trưởng trước đại dịch, tăng trưởng doanh thu của các công ty có thể cần phục hồi ở mức hai chữ số và niềm tin người tiêu dùng cần cải thiện. Vị giám đốc lưu ý cuộc khủng hoảng bất động sản đã ảnh hưởng đến cảm giác giàu có của người tiêu dùng.
Các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc nhấn mạnh rằng thúc đẩy tiêu dùng là ưu tiên hàng đầu của Bắc Kinh trong năm nay. Cho đến nay, các nhà chức trách đã mở rộng chương trình thu cũ đổi mới, bổ sung điện thoại thông minh vào danh mục hàng hoá bên cạnh thiết bị gia dụng và ô tô điện.
Vào tháng 9 năm ngoái, chính quyền Bắc Kinh cũng phát tín hiệu về sự thay đổi trong chính sách bất động sản, khi giới lãnh đạo kêu gọi dừng cú lao dốc của thị trường, CNBC nhắc lại.
JD.com là doanh nghiệp hưởng lợi trực tiếp từ chương trình thu cũ đổi mới. Theo đó, công ty này báo cáo mức tăng trưởng doanh số 15,8% ở nhóm mặt hàng điện tử và đồ gia dụng trong quý IV/2024.
Bà Sandy Xu, CEO của JD.com, cho biết chính phủ Trung Quốc giới thiệu các chính sách kích thích tiêu dùng kể từ nửa cuối năm ngoái và chúng đã “thúc đẩy sự phục hồi ổn định trong niềm tin người tiêu dùng”.
“Trong ngắn hạn, chúng tôi tin rằng vẫn còn những thách thức về mặt vĩ mô. Nhưng về lâu dài, chúng tôi vẫn lạc quan về tâm lý người tiêu dùng”, bà nhấn mạnh tại sự kiện công bố kết quả kinh doanh vào tháng 3.
Một cửa hàng Mixue tại Trung Quốc. (Ảnh: Bloomberg).
Thị trường ngách bật lên
Tencent, công ty điều hành ứng dụng thanh toán di động kiêm mạng xã hội WeChat, ghi nhận mức tăng trưởng 3% trong mảng dịch vụ công nghệ tài chính và doanh nghiệp vào quý cuối năm ngoái. Theo đó, doanh thu đạt con số 56,1 tỷ nhân dân tệ (tương đương khoảng 7,7 tỷ USD).
Trong quý IV/2019, Tencent báo cáo mức tăng trưởng 39% trong mảng kinh doanh kể trên. Công ty nhận định thanh toán thương mại là yếu tố đóng góp quan trọng cho doanh thu thời điểm đó.
Hiện tại, một số doanh nghiệp đã tìm thấy những thị trường ngách mà người tiêu dùng Trung Quốc vẫn đang rút ví.
Vào cuối tháng 2, Laopu Gold - công ty sản xuất và bán đồ trang sức bằng vàng với thiết kế đậm chất Trung Quốc - ước tính lợi nhuận ròng năm ngoái đã tăng ít nhất 236% lên 1,4 tỷ nhân dân tệ.
Công ty đồ chơi Pop Mart cũng tăng trưởng mạnh mẽ. Họ tiết lộ trong tuần này rằng doanh thu tại Trung Quốc đại lục đã tăng gấp đôi vào năm ngoái lên 2,64 tỷ nhân dân tệ.
Niu Technologies báo cáo doanh số bán xe máy điện quý IV đã tăng hơn 80% so với cùng kỳ năm trước lên 646,2 triệu nhân dân tệ. Doanh số bán hàng cả năm tăng 27,5%. Ngược lại, quá trình phục hồi kinh tế tương đối chậm vào năm 2023 từng khiến doanh số năm đó của Niu sụt giảm.
Bảng nhận thanh toán bằng WeChat Pay và Alipay bên ngoài một cửa hàng tại Trung Quốc. (Ảnh: Bloomberg).
Cạnh tranh gay gắt
Dù vậy, Trung Quốc, thị trường tiêu dùng lớn thứ hai thế giới, vẫn duy trì tính cạnh tranh gay gắt, đặc biệt là khi nhu cầu của người tiêu dùng suy yếu. Các công ty xe điện đang giảm mạnh giá bán để thu hút khác hàng, trong khi các nhà bán lẻ phải bật lộn để cạnh tranh với các chương trình khuyến mãi lớn trên mạng.
Chuỗi bán lẻ phụ kiện Miniso báo cáo doanh thu tại Trung Quốc đại lục tăng 10,9% vào năm ngoái lên 1,28 tỷ nhân dân tệ, dù mức tăng trưởng đã chững lại đôi chút vào quý IV ở mức 6,5%.
Công ty không có kế hoạch đẩy nhanh tốc độ mở cửa hàng và cho biết doanh số bán trực tuyến tại Trung Quốc đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng chung.
Các chuỗi đồ uống lớn tại Trung Quốc, từ trà sữa cho đến cà phê, cũng chứng kiến doanh số bán hàng tại cửa hàng xuống thấp hơn trong giai đoạn cuối năm ngoái.
Chuỗi trà sữa Guming cho biết trong bản cáo bạch IPO tại Hong Kong rằng sự chậm lại của toàn ngành và việc các đối thủ tung ra sản phẩm giá rẻ đã khiến doanh số bán hàng tại cửa hàng của họ giảm 0,7% trong 9 tháng đầu năm 2024.
Theo tính toán của CNBC dựa trên các số liệu trong bản báo bạch IPO tại Mỹ của Chagee, doanh số bán hàng trung bình hàng tháng tại mỗi cửa hàng của chuỗi trà sữa này đã giảm 20,6% so với cùng kỳ vào quý IV.
Chuỗi trà sữa Mixue tiết lộ doanh số bán hàng trung bình trên mỗi cửa hàng giảm xuống còn 1,08 triệu nhân dân tệ trong ba tháng đầu năm 2024, so với con số 1,13 triệu nhân dân tệ vào một năm trước.
Ngay cả chuỗi cà phê nổi tiếng Luckin cũng chứng kiến doanh số tại cùng một cửa hàng đối với các cửa hàng tự vận hành giảm 3,4% trong quý cuối năm 2024. Đối thủ Starbucks ghi nhận mức giảm 6% trong cùng giai đoạn.
