Nga bán khí đốt cho Trung Quốc cũng không thể bù đắp việc mất đi thị trường Châu Âu

Theo một nhà phân tích hàng đầu về lĩnh vực năng lượng, thị trường khí thiên nhiên của Trung Quốc sẽ không thể bù đắp cho những thiệt hại từ việc Nga mất đi cơ hội ở Châu Âu. Tuy nhiên, điều quan trọng với Moscow không phải là tiền bạc mà việc Bắc Kinh sẽ trở thành kênh cung cấp hàng hóa thiết yếu cho Nga trong bối cảnh Phương Tây gia tăng các biện pháp trừng phạt.

EU và Anh đều đã tuyên bố sẽ quyết tâm kết thúc sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga sau khi cuộc xung đột Ukraine diễn ra.

Nhưng quốc gia tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới - Trung Quốc lại phản đối các biện pháp trừng phạt và cho biết các hoạt động thương mại với Nga, bao gồm cả mua bán dầu mỏ và khí đốt vẫn sẽ tiếp tục.

Tuy vậy, kể cả trong tình huống lạc quan nhất, khối lượng giao dịch với Trung Quốc trong tương lai của Nga cũng chỉ có thể bằng 2/3 lượng giao dịch với Châu Âu ở thời điểm hiện tại.

Đồng thời, bà Tatiana Mitrova, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Chính sách năng lượng toàn cầu tại Đại học Columbia cho biết, tổng doanh thu từ việc bán dầu cho Trung Quốc sẽ không thể nào so sánh được với Châu Âu bởi giá bán thấp.

Bà Mitrova phát biểu tại diễn đàn Doha: “Thị trường Trung Quốc chắc chắn sẽ không thể bù đắp toàn bộ sản lượng xuất khẩu tới Phương Tây”.

Theo SCMP, Nga xuất khẩu 16,5 tỷ mét khối (bcm) khí thiên nhiên tới Trung Quốc vào năm 2021 thông qua đường ống và khí hóa lỏng (LNG). Cũng đã có nhiều kế hoạch nâng cấp các đường ống để có thể xử lý gần 100 bcm và thúc đẩy doanh số của khí hóa lỏng.

Tuy nhiên, theo Bà Mitrova, Nga đang xuất khẩu tới 170 bcm khí thiên nhiên tới thị trường châu Âu, đồng thời giá cả ở hai thị trường có sự “khác biệt đáng kể”.

Bà Mitrova nói thêm: “Bạn có nhớ chương trình ‘dầu lấy hàng’ tại Iran không? Nga xuất khẩu dầu không chỉ vì tiền, mà vì việc cung cấp dòng chảy của hàng hóa và sản phẩm thiết yếu”.

Chưa đầy ba tuần trước khi Nga tiến hành chiến dịch đặc biệt tại Ukraine, trong chuyến thăm Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh, Tổng thống Vladimir Putin đã ký kết một loạt hợp đồng dầu khí tổng trị giá ước tính 117,5 tỷ USD.

Hợp đồng quan trọng nhất là liên quan đến việc Gazprom cung cấp khí đốt cho Trung Quốc thông qua một đường ống mới từ đảo Sakhalin xa xôi đến tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc.

Khi đường ống đi vào hoạt động năm 2026, nguồn cung khí đốt tự nhiên hàng năm từ Nga sang Trung Quốc sẽ tăng lên 48 bcm, gần gấp ba lần so với con số năm 2021.

Ngoài ra, Gazprom đang chuẩn bị sơ bộ cho một đường ống khác qua Mông Cổ, có thể cung cấp thêm 50 bcm khí đốt mỗi năm cho Trung Quốc khi đi vào hoạt động.

Trong khi đó, các quốc gia Châu Âu đang gấp rút tìm kiếm nguồn thay thế khí đốt của Nga. Qatar, nhà xuất khẩu khí hóa lỏng lớn nhất thế giới, được coi là một ứng cử viên sáng giá.

Hôm 26/3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kêu gọi các nước sản xuất năng lượng như Qatar tăng nguồn cung khí đốt tự nhiên để châu Âu không còn phụ thuộc vào khí đốt của Nga.

Ông Zelensky nói: “Tôi yêu cầu các bạn tăng sản lượng năng lượng để đảm bảo rằng tất cả mọi người ở Nga đều hiểu rằng không quốc gia nào có thể sử dụng năng lượng làm vũ khí và tống tiền thế giới.

Nhưng ông Saad Sherida Al-Kaabi, bộ trưởng năng lượng Qatar, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành QatarEnergy, cho biết khí đốt của Nga hiện chiếm từ 30 đến 40% nhu cầu của châu Âu, và sẽ không thể được thay thế bằng các nguồn khác trong một sớm một chiều.

"Ngay lập tức, tôi không nghĩ rằng Qatar hay bất cứ quốc gia nào có thể thay thế [khí đốt của Nga]", ông nói.

Ông cho biết, khoảng 85% khí hóa lỏng của Qatar, sẽ được chuyển đến Châu Á theo các hợp đồng dài hạn và không thể chuyển đổi. Trung Quốc cũng là khách hàng LNG số một của Qatar, tiếp theo là Nhật Bản và Hàn Quốc.