Mặc cho giá tăng kỷ lục, vì sao doanh nghiệp dầu mỏ Mỹ quyết không mở rộng sản xuất?
Đổ lỗi cho Phố Wall
Theo một cuộc khảo sát của chi nhánh Cục dự trữ liên bang (Fed) tại Dallas, 59% giám đốc điều hành cho biết áp lực của nhà đầu tư là nguyên nhân chính khiến các doanh nghiệp dầu mỏ hạn chế mở rộng.
Trong nhiều năm, ngành công nghiệp dầu mỏ Mỹ đã không ngại chi tiền để tăng năng suất. Sản lượng dầu của Mỹ tăng vọt, giá được giữ ở mức thấp. Mặc dù đạt mức sản lượng cao, tuy nhiên các doanh nghiệp không duy trì được lợi nhuận bền vững.
Hàng trăm doanh nghiệp dầu mỏ phá sản trong những lần giá dầu giảm, khiến cho nhà đầu tư phải yêu cầu các giám đốc điều hành kiềm chế sản lượng.
Ngày nay, các công ty dầu mỏ đang chịu áp lực khổng lồ từ Phố Wall nhằm mang lại cho nhà đầu tư tiền bằng cách trả cổ tức và mua lại cổ phần, thay vì đầu tư tăng cường sản xuất.
Một giám đốc điều hành công ty dịch vụ dầu mỏ nói với chi nhánh Fed tại Dallas: “Kỷ luật tiếp tục thống trị ngành công nghiệp dầu mỏ”.
Các cổ đông và chủ nợ sẽ vẫn tiếp tục yêu cầu hoàn vốn đầu tư. Và nếu chưa chắc chắn rằng giá năng lượng sẽ duy trì ở mức cao, sẽ không có chuyện doanh nghiệp tăng thêm chi tiêu vào mở rộng sản xuất”.
Sản lượng giảm dù giá tăng vọt
Nguồn cung dầu của Mỹ được dự kiến sẽ tăng trong tháng này nhưng vẫn ở mức thấp hơn so với trước dịch COVID.
Theo Cơ quan Quản lý Thông tin Năng lượng, Mỹ sản xuất 11,6 triệu thùng dầu mỗi ngày trong tuần thứ 2 của tháng 3, thấp hơn 10% so với cuối năm 2019.
Ngược lại, giá dầu thô của Mỹ đạt mức 114,93 USD/thùng vào ngày 23/3, tăng 88% so với cuối năm 2019.
Hiện tại, giá dầu cao hơn rất nhiều so với mức hoàn vốn trung bình 56 USD/thùng của các công ty dầu mỏ. Các công ty lớn hơn cho biết họ chỉ cần mức giá 49 USD/thùng là đã có lợi nhuận.
Bất chấp những điều đó, các CEO và nhà đầu tư không muốn tăng cung vì lo sợ tình trạng dư thừa sẽ làm giảm giá. Đồng thời, các nhà đầu tư muốn doanh nghiệp sử dụng lợi nhuận để trả cổ tức và mua lại cổ phần, thay vì tái đầu tư.
Một giám đốc cho biết nguyên nhân đến từ mức độ thua lỗ mà các nhà đầu tư phải chịu trong những năm gần đây. Ngành năng lượng, bao gồm chủ yếu các công ty dầu khí, là lĩnh vực có thành tích tệ nhất trên thị trường chứng khoán trong thập kỷ trước.
Vị giám đốc nói: “Các nhà đầu tư bỏ ra số tiền lớn vào việc đầu tư khoan dầu đá phiến, tuy nhiên đến khi giá dầu giảm thì lại chẳng thu về được bao nhiêu”.
Chỉ 6% đổ lỗi cho các quy định của chính phủ
Sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, giá xăng tại Mỹ đạt mức kỷ lục là 1,14 USD/lít.
Mặc dù các chính sách về môi trường thường bị đổ lỗi là nguyên nhân làm cho giá năng lượng cao, các CEO dầu mỏ lại không cho rằng chúng là nhân tố chính.
Chỉ 6% các giám đốc được cho rằng các quy định của chính phủ là nguyên nhân chính khiến các doanh nghiệp dầu mỏ kìm hãm việc đầu tư vào mở rộng sản xuất.
11% cho rằng các vấn đề về môi trường, xã hội và quản lý (ESG) là nguyên nhân chính. ESG đã khiến cho nhiều nhà đầu tư lựa chọn những doanh nghiệp năng lượng xanh thay vì năng lượng hóa thạch.
Khoảng 15% giám đốc chỉ ra các vấn đề “khác” như thiếu hụt nhân sự hoặc chuỗi cung ứng gián đoạn.
“Sự bêu xấu” ngành dầu mỏ
Nhiều giám đốc điều hành bày tỏ quan ngại về các quy định và luận điệu đến từ chính phủ Mỹ.
"Thông điệp từ Nhà Trắng, Đồi Capitol và Phố Wall là dầu khí đang chết dần và cần phải từ bỏ", một người tham gia khảo sát cho biết. Vị giám đốc điều hành đó cũng chỉ ra "các vấn đề nghiêm trọng về lực lượng lao động" đang được thúc đẩy một phần bởi sự "bêu xấu" ngành dầu khí.
"Quy định đang gây tổn hại và cản trở đáng kể đến sản xuất năng lượng của Mỹ", một giám đốc điều hành khác cho biết.
Đối với những người tiêu dùng lo lắng về giá xăng gần kỷ lục, tin tốt là nguồn cung sẽ nhiều hơn.
Chỉ số hoạt động kinh doanh trong cuộc khảo sát của Fed tại Dallas trong quý 1/2022 đã tăng lên mức cao nhất trong 6 năm. Mức tăng đó được thúc đẩy bởi chỉ số sản xuất dầu tăng mạnh.
Tin xấu là các công ty dầu mỏ lớn báo hiệu nguồn cung sẽ chỉ tăng khiêm tốn. Trong số các doanh nghiệp dầu mỏ lớn, tốc độ tăng trưởng sản lượng trung bình giữa quý IV/2021 và quý I/2022 là 6%. Các doanh nghiệp nhỏ kỳ vọng tăng trưởng sản xuất ở mức 15%.
Nếu các công ty dầu mỏ của Mỹ và OPEC không tăng sản lượng, nhiều nhà phân tích cảnh báo rằng giá năng lượng có thể sẽ tiếp tục ở mức cao.
Một giám đốc điều hành dầu mỏ trong cuộc khảo sát của Fed tại Dallas cho biết Mỹ cần tăng sản lượng khoảng hai triệu thùng mỗi ngày vào năm 2023 để cân bằng cung và cầu toàn cầu.
"Có vẻ như việc tăng sản lượng sẽ không xảy ra", vị giám đốc cho biết, "giá năng lượng cao sẽ duy trì cho đến khi người tiêu dùng Mỹ bị đẩy vào suy thoái."
