Mỹ-Trung đạt ‘thỏa thuận thương mại lớn lao’: Đồng ý mua 40-50 tỉ USD nông sản và không tăng thuế

Nội dung chi tiết của thỏa thuận thương mại giai đoạn đầu này sẽ được soạn thảo trong vòng ba tuần tới và bao gồm các vấn đề như lo ngại về tài sản trí tuệ và dịch vụ tài chính, Trung Quốc đồng ý mua khoảng 40-50 tỉ USD giá trị hàng nông sản Mỹ để đổi lại Mỹ không tăng thuế lên 250 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 15/10 như kế hoạch.

"Giai đoạn hai sẽ bắt đầu gần như ngay lập tức" sau khi giai đoạn đầu được kí kết, CNBC dẫn lời ông Trump tuyên bố trong Phòng Bầu Dục, Nhà Trắng. 

Đứng cùng ông Trump còn có Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin và nhiều quan chức khác của hai nước.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) bắt tay Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc (trái) tại Phòng Bầu Dục, Nhà Trắng ngày 11/10/2019. Ảnh: Bloomberg.

Theo Bloomberg, tuyên bố này của ông Trump đánh dấu bước đột phá lớn nhất trong cuộc chiến tranh thương mại kéo dài 18 tháng qua và đang làm tổn hại nền kinh tế cả hai nước. Theo lời ông Trump, có thể ông sẽ kí thỏa thuận giai đoạn đầu này cùng với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 11 tại một hội nghị thượng đỉnh tổ chức ở Chile.

Đây là một "thỏa thuận siêu to khổng lồ cho những người nông dân", Tổng thống Trump khẳng định. Ông còn khuyên nông dân Mỹ "hãy nhanh chóng mua thêm đất và máy kéo" để mở rộng sản xuất.

Trước đây đàm phán thương mại giữa hai siêu cường kinh tế từng nhiều lần được tổ chức nhưng rồi đều đổ vỡ. Lần đàm phán thất bại gần đây nhất là hồi tháng 5, dẫn tới căng thẳng thương mại leo thang và hai bên áp thêm thuế lên hàng trăm tỉ USD hàng hóa của nhau.

Khi được hỏi điều gì đã thay đổi trong lần đàm phán này so với những lần trước, ông Trump nói lí do là thỏa thuận lần này "lớn hơn".

Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc cũng được các phóng viên hỏi câu tương tự và ông trả lời là "sự hợp tác".

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin có mặt tại sự kiện thì thông báo rằng Nhà Trắng đã hủy kế hoạch tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc từ ngày 15/10.

Theo kế hoạch ban đầu, Mỹ sẽ tăng thuế từ 25% lên 30% đối với 250 tỉ USD từ ngày 15/10 và áp mới thuế quan 15% đối với khoảng 160 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 15/12.

Đến nay, phía Mỹ vẫn chưa đưa ra thông báo có hủy kế hoạch áp thuế ngày 15/12 hay không.

Trả lời phỏng vấn hãng tin CNBC, ông Mnuchin nói: "Chúng tôi có sự hiểu biết căn bản về những vấn đề quan trọng, nhưng vẫn còn nhiều việc nữa phải làm".

Ông Mnuchin cũng nói Bộ Tài chính Mỹ thậm chí sẽ xem xét việc hủy bỏ quyết định gắn mác "Kẻ thao túng tiền tệ" lên Trung Quốc đưa ra từ hồi tháng 8

"Chúng tôi đã đạt được rất nhiều tiến bộ trong hai ngày qua", ông Mnuchin nói.

Cuộc đàm phán lần này giữa Mỹ và Trung Quốc diễn ra trong hai ngày 10 và 11/10 và cả hai bên đều gửi đi những tín hiệu lạc quan trước khi ông Trump tuyên bố kết quả đàm phán vào chiều 11/10.

Vào sáng cùng ngày, ông Trump đã đăng tweet "Nhiều điều tốt đẹp đang diễn ra trong cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc. Mối quan hệ hiện nồng ấm hơn thời gian gần đây".

Ông Trump về sau còn cam kết rằng "Khi thỏa thuận đã được đàm phán hoàn chỉnh, chính tôi sẽ thay mặt nước Mỹ kí kết. Nhanh và gọn!".

Theo ông Trump: "Một trong những điều tuyệt vời về thỏa thuận với Trung Quốc là chúng ta không cần phải đi qua quá trình xin Quốc hội phê duyệt dài dòng và phức tạp về mặt chính trị".

Trao đổi với CNBC, ông David Dollar – một chuyên gia cao cấp tại Brookings Institution nhận định: "Chính sách thuế quan không cần được Quốc hội phê chuẩn nên chính quyền Tổng thống Trump có thể hoãn hay hủy tùy ý".