Oxford Economics: ‘Không ai thắng trong chiến tranh thương mại, đứng ngoài xem cũng vạ lây’

Hôm 10/5 vừa qua, nước Mỹ chính thức tăng thuế  suất từ 10% lên 25% đối với 200 tỉ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Chưa đầy một ngày sau, Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh cho Đại diện thương mại Mỹ chuẩn bị quá trình nâng thuế lên 25% đối với toàn bộ 300 tỉ USD hàng hóa còn lại từ Trung Quốc.

Ông Gregory Daco, chuyên gia cao cấp về kinh tế Mỹ tại tổ chức nghiên cứu Oxford Economics nhận định: "Không ai giành chiến thắng trong các cuộc chiến tranh thương mại, kể cả những nước đứng ngoài xem".

Ông Daco đã cập nhật dự báo tăng trưởng kinh tế của Mỹ, Trung Quốc và toàn thế giới trong bối cảnh bất ổn thương mại. 

Giả sử Mỹ tăng thuế từ 10% lên 25% đối với một nửa hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc còn Trung Quốc cũng nâng thuế từ 10% lên 25% đối với 60 tỉ USD hàng hóa từ Mỹ, khi đó tốc độ tăng trưởng GDP của Mỹ sẽ giảm 0,3 điểm % vào năm 2020, trong khi tăng trưởng Trung Quốc mất 0,8 điểm %. Tăng trưởng kinh tế toàn cầu cũng thiệt hại 0,3 điểm %, tương đương hơn 105 tỉ USD.

Trong biểu đồ trên, phần màu đậm thể hiện tác động của các mức thuế đã được áp dụng trước tháng 5/2019. Phần màu nhạt thể hiện tác động dự kiến của việc Mỹ nâng thuế từ 10% lên 25% đối với 200 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc (và Trung Quốc trả đũa thích đáng).

Giả sử Mỹ đánh thuế 25% lên toàn bộ hàng hóa Trung Quốc và phía Trung Quốc cũng đáp trả tương tự, tăng trưởng GDP của Mỹ sẽ thiệt hại khoảng 0,5 điểm %, đồng nghĩa với việc giá trị GDP năm 2020 sẽ nhỏ hơn 45 tỉ USD so với kịch bản không có thuế quan (biểu đồ dưới). Kịch bản này sẽ đẩy tăng trưởng thực tế của kinh tế Mỹ về rất gần tới ngưỡng nguy hiểm 1% vào cuối năm 2020, ông Daco nhận định.

Tăng trưởng GDP của Trung Quốc nhiều khả năng sẽ suy giảm 1,3 điểm % vào năm 2020 trong kịch bản này, lùi về ngưỡng thấp hiếm thấy là 5%/năm. Nền kinh tế thế giới cũng phải chịu tổn thất tăng trưởng 0,5 điểm %.

Trong kịch bản cực đoan nhất, tức là chiến tranh thương mại lan rộng ra qui mô toàn cầu – đa phương chứ không chỉ là cuộc chiến song phương giữa Mỹ và Trung Quốc, Oxford Economics giả sử Mỹ sẽ áp thuế suất 35% lên tất cả hàng Trung Quốc và 25% lên ô tô nhập khẩu trên toàn thế giới, cộng thêm 10% thuế suất lên tất cả hàng nhập khẩu từ EU, Đài Loan và Nhật Bản; đồng thời giả sử tất cả đối tác này cũng trả đũa tương ứng.

Mô hình lượng hóa của Oxford Economics ước tính tăng trưởng GDP Mỹ thiệt hại 2,1 điểm % vào năm 2020, đẩy nền kinh tế lớn nhất thế giới vào suy thoái do tăng trưởng ẩm. Thiệt hại đối với tăng trưởng kinh tế Trung Quốc, và thế giới nói chung lần lượt là 2,5% và 1,7%

Châu Âu và Nhật Bản cũng không tránh khỏi vạ lây khi tăng trưởng kinh tế dự kiến giảm 1,5%.

Ông Daco nói thêm: Tác động gây ra đối với lòng tin của khu vực tư nhân và sự lao dốc của thị trường chứng khoán nhiều khả năng sẽ buộc các ngân hàng trung ương cắt giảm mạnh lãi suất và thực hiện các biện pháp nới lỏng khác.