IEA: Tiêu thụ than thế giới đạt kỷ lục mới

"Cơn sốt" than này có thể được giải thích trên hết bởi cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu, giá khí đốt tăng cao và do đó việc sử dụng than đá để sản xuất điện ngày càng tăng. Bất chấp sự bùng nổ về giá lên tới hơn 400 euro/tấn, than vẫn rẻ hơn khí đốt.

Chỉ riêng ở châu Âu, nơi bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc khủng hoảng năng lượng hơn các khu vực khác, mức tiêu thụ đã tăng 9%, lên 377 triệu tấn. Do xung đột ở Ukraine, sự gián đoạn nguồn cung cấp khí đốt từ Nga và giá năng lượng tăng cao, các nước trong Liên minh châu Âu đã khởi động lại hoạt động, hoặc trì hoãn việc đóng cửa các nhà máy nhiệt điện than, trong đó có sử dụng cả than non, một loại than kém chất lượng còn gây ô nhiễm nặng hơn.

IEA cảnh báo nhu cầu toàn cầu sẽ duy trì ở mức này cho đến năm 2025, nếu "không có những nỗ lực bổ sung để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng". Chỉ từ năm 2024, thị trường này mới có các tín hiệu cải thiện khi các nhà máy điện chạy bằng khí đốt được đưa vào vận hành với giá thành rẻ hơn so với các nhà máy chạy bằng than.

Cơ quan này cho biết thêm, ngay cả khi mức tiêu thụ giảm ở các nước phát triển, các nước châu Á sẽ vẫn tiếp tục phụ thuộc vào than đá để cung cấp nhiên liệu cho các nhà máy điện của họ.

Ông Kei-suke Sadamori, Giám đốc Thị trường Năng lượng và An ninh tại IEA, lưu ý: “Thế giới đang tiến gần đến đỉnh điểm về tiêu thụ năng lượng hóa thạch, lẽ ra than phải là thứ giảm đầu tiên, nhưng chúng ta chưa làm được điều đó”. Nếu việc giảm tiêu thụ loại năng lượng gây ô nhiễm này bắt đầu vào năm 2024 ở châu Âu, thì xu hướng giảm toàn cầu lại phụ thuộc chủ yếu vào Trung Quốc.

Theo IEA, than là "xương sống của nền kinh tế Trung Quốc". Đất nước này tiêu thụ 53% lượng than trên thế giới và nhiên liệu này cung cấp cho nó 60% năng lượng sơ cấp. Do hạn hán làm giảm công suất sản xuất thủy điện và đợt nắng nóng vào mùa Hè này đã thúc đẩy nhu cầu điện, nhu cầu than tăng vọt vào năm 2022.

Và nhu cầu sẽ không thể dừng lại khi Trung Quốc vẫn tiếp tục đặt hàng hoặc vận hành các nhà máy nhiệt điện than mới. Theo dự báo của IEA, sản xuất điện từ than sẽ tăng 2,3%/năm để đạt 5.731 TWh vào năm 2025, tương ứng với 2,8 tỷ tấn than so với 2,6 tỷ tấn hiện nay. Đó là chưa kể nhu cầu bổ sung than luyện kim để sản xuất gang thép.