Góc nhìn chuyên gia: Chuyên gia hay các quỹ lớn cũng sai rất nhiều, bài học đầu tiên trên thị trường là cắt lỗ

Sau khi lập đỉnh cao nhất lịch sử 1.517,95 điểm trong phiên giao dịch đầu năm (4/1), VN-Index đã chứng kiến đà lao dốc không phanh xuống ngưỡng 1.238,84 điểm (chốt phiên 12/5).

Trong bối cảnh thị trường biến động mạnh, nhà đầu tư luôn tìm kiếm những dự báo xu hướng đến từ giới phân tích, hay các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để nghe ngóng về các kịch bản sắp tới có thể xảy ra.

Tuy nhiên, không ít nhà đầu tư đang hoang mang trước sự trái chiều trong kịch bản đầu tư ở trên thị trường.

Điển hình như báo cáo mới đây của Dragon Capital chỉ ra, chỉ số P/E trượt giảm về 14,5 lần, thấp hơn mức trung bình 5 năm và trong 5 năm qua, chỉ có hai lần tiệm cận ngưỡng này. Lần đầu tiên là đáy của đợt giảm năm 2018, lần thứ hai là trong khủng hoảng do COVID năm 2020.

So sánh với các thị trường trong khu vực, quỹ ngoại cho rằng mức định giá hấp dẫn hiện tại của thị trường Việt Nam càng trở nên nổi bật. Tuy vẫn còn những ẩn số trong ngắn hạn, tại mức định giá này, tiềm năng lợi nhuận dành cho các nhà đầu tư dài hạn là rất rõ ràng.

Trong khi đó, Chứng khoán HSC công bố một báo cáo khác cho rằng giá đã chiết khấu rất nhiều từ đỉnh, nhiều ý kiến cho rằng định giá của thị trường đã quá rẻ để đầu tư tuy nhiên giá rẻ vẫn có thể rẻ hơn nữa do đó nhà đầu tư cần cẩn trọng, từ tốn hơn trong quyết định bắt đáy.

Thậm chí cả những lập luận rằng P/E đang rẻ thì cũng cần sự phản biện vì thực sự P/E foward như thế này không thấp hơn nhiều thị trường lớn như Châu Âu, Nhật Bản, Trung Quốc và các thị trường mới nổi.

Tại chương trình "Khớp lệnh" của VTV Digital, ông Đỗ Bảo Ngọc, Phó Tổng Giám đốc CTCP Chứng khoán Kiến thiết Việt Nam cho rằng nếu xem xét kỹ thì dự báo của HSC và Dragon Capital liên quan rất nhiều đến nhau, Dragon Capital hiện cũng đang là một cổ đông lớn của HSC. Ở đây, ta cần thấy được tầm nhìn của hai nhận định có ngắn, dài khác nhau.

Với Dragon Capital, họ đầu tư và cầm những doanh nghiệp từ 5-7 năm, chú trọng vào định giá, thực tế của từng công ty vì vậy câu chuyện về định giá hấp dẫn với quan điểm dài hạn thì sẽ vô cùng hợp lý.

Tuy nhiên đối với HSC, đây là đơn vị tư vấn đầu tư hàng ngày cho các nhà đầu tư nên góc nhìn của họ sẽ ngắn hạn hơn. Để hỗ trợ cho nhà đầu tư giao dịch thường xuyên, HSC phải gần như cập nhật thị trường ngắn hạn do đó ở thời điểm này, chưa nên active (chủ động – PV) là cũng đúng bởi chỉ số còn biến động lớn, tâm lý còn rất yếu.

Giả định tuần sau lại có thêm những thông tin liên quan đến việc thanh lọc thị trường chứng khoán thì giá có thể trở nên rẻ hơn nữa. Hiện tâm lý đã vô cùng yếu rồi vì vậy chỉ cần một cái cớ thôi cũng sẽ làm thị trường giảm điểm.

Khi dòng tiền lớn rút ra, những nhà đầu tư cá nhân hoảng loạn thì giá đã rẻ lại rẻ hơn.Trong uptrend, chẳng ai có thể mua được cổ phiếu giá trị với giá rẻ nhưng đây là thời điểm mà điều đó có thể xảy ra.

Cắt lỗ là bài học đầu tiên mà nhà đầu tư cần thuộc lòng

Chia sẻ về thực tế đầu tư, Phó Tổng Giám đốc Chứng khoán Kiến thiết Việt Nam cho rằng các chuyên gia hay quỹ đầu tư lớn cũng sai rất nhiều nhưng quan trọng là cách ta sửa sai.

Trên thị trường Mỹ, Bill Ackman - một siêu sao đầu tư, người có cú shot kinh điển vào năm 2020 về dự đoán COVID, kiếm hàng chục tỷ USD tuy nhiên đợt vừa rồi, ông bắt đáy Netflix và đã phải cắt lỗ 400 triệu USD.

“Tất cả chúng ta khi tham gia thị trường chứng khoán thì hầu hết đều sai nhiều hơn đúng chính vì vậy bài đầu tiên nên học là cắt lỗ. Biết thời điểm cắt lỗ sẽ bảo vệ được mọi người trong suốt quá trình đầu tư. Trong trường hợp ta xác định sẽ sai nhiều hơn đúng thì những lần sai cần phải giới hạn số lượng thua lỗ”.

Ông Ngọc dẫn chứng, ví dụ như nhà đầu tư đặt giới hạn là 10% cho một cơ hội đầu tư, bất kể ngắn, trung hay dài hạn, ta hãy tự động cắt khi lỗ 10% bởi đó chính là nguyên tắc để bảo vệ khi ta không còn nắm bắt được thị trường, những thông tin bên ngoài thay đổi quá nhanh.

Trong đầu tư, mọi thứ biến động rất lớn. Năm 2022, không ai có thể dự báo trước được câu chuyện Nga đánh Ukraine và khi điều đó xảy ra, lạm phát trở nên vô cùng trầm trọng. Đáng ra, FED chưa chắc đã tăng lãi suất trong năm nay nhưng tình huống bất ngờ khiến họ bắt buộc phải tăng, thậm chí là còn tăng nhanh hơn so với dự báo.

Trong một tháng vừa qua, sự khốc liệt ở thị trường Việt Nam lớn hơn so với thế giới khá nhiều. Từng giai đoạn sẽ có mức độ nhanh chậm khác nhau nhưng hiện tại đang có sự đồng pha giữa Việt Nam với thế giới, chứng khoán với crypto và các sản phẩm phái sinh khác.

Tất cả thị trường đang phản ứng và dòng tiền cũng đang phản ứng với những chính sách thay đổi thắt chặt của các ngân hàng trung ương trên thế giới.