Đối tác của Amazon thuê sinh viên, học sinh làm việc thâu đêm

Hàng trăm học sinh, sinh viên tại Trung Quốc đã được tuyển dụng vào nhà máy sản xuất các sản phẩm phần cứng của Amazon để đạt sản lượng sản xuất, theo thông tin từ The Guardian.

Foxconn thừa nhận sai phạm trong tuyển dụng nhân sự

Công nhân tới ca làm tại nhà máy Foxconn ở Hành Dương, Trung Quốc. Đây là nơi nhiều sản phẩm phần cứng của Amazon được sản xuất. Ảnh: China Labor Watch

Các cuộc phỏng vấn với công nhân và các tài liệu rò rỉ từ đối tác Foxconn của Amazon cho thấy nhiều thanh, thiếu niên đã phải làm thêm giờ hoặc thậm chí làm ca đêm để sản xuất loa thông minh, một hành vi xâm phạm luật lao động của Trung Quốc.

Theo tài liệu rò rỉ, những công nhân trẻ tuổi đến từ nhiều trường phổ thông và đại học kĩ thuật ở Hành Dương, Trung Quốc được xếp vào nhóm "thực tập sinh". Các giáo viên nhận thù lao từ nhà máy để kèm họ. Thậm chí, nhà máy còn khuyến khích giáo viên yêu cầu các học sinh thiếu hợp tác chấp nhận làm việc thêm giờ.

Cụ thể, nhà máy yêu cầu một số học sinh tham gia vào dây chuyền sản xuất loa thông minh Echo và Echo Dot của Amazon cùng máy đọc sách Kindle làm việc trong hơn hai tháng để bổ sung nhân lực trong thời kì cao điểm của nhà máy. Họ đã tuyển gần 1.000 học sinh trong độ tuổi 16 đến 18.

Các nhà máy tại Trung Quốc có thể tuyển dụng các học sinh từ 16 tuổi trở lên nhưng họ không được cho phép làm ca đêm hoặc làm thêm giờ.

Nhà máy Foxconn thừa nhận họ tuyển dụng nhiều học sinh không đúng với quy định pháp luật và đang thực hiện nhiều động thái khẩn cấp để giải quyết vấn đề.

"Chúng tôi sẽ tăng cường giám sát, kiểm soát gấp đôi chương tình thực tập sinh với các trường học đối tác để đảm bảm không có thực tập sinh nào được làm việc ca đêm hay thêm giờ", Foxconn nói trong một thông cáo báo chí.

"Trong quá khứ, cũng có nhiều trường hợp thiếu giám sát ở các nhà máy địa phương khiến điều này xảy ra, trong khi các thực tập sinh chịu ảnh hưởng được trả lương thêm giờ nhưng điều này vẫn không chấp nhận được và chúng tôi đang tiến hành nhiều biện pháp để nó không lặp lại."

Dù thế, Foxconn cho biết việc sử dụng các nhân sự là học sinh đến độ tuổi lao động trong chương trình thực tập mang đến "cơ hội có được kinh nghiệm thực tế và đào tạo thực địa trong nhiều lĩnh vực."

Một người phát ngôn của Amazon trong khi đó khẳng định công ty này sẽ không nhân nhượng cho các hành vi vi phạm đạp đức và thường xuyên đánh giá các đối tác của mình bằng đơn vị kiểm toán độc lập để duy trì tính tuân thủ và liên tục cải thiện.

"Không có cách nào khác ngoài chịu đựng".

Thực tập sinh tại nhà máy Foxconn tại Hành Dương. Ảnh: China Labor Watch

Nhiều thanh niên tham gia làm việc tại Foxconn cho biết những công việc tạo đây không liên quan đến khoá học của họ và họ chịu áp lực làm việc thêm giờ.

Xiao Fang, 17 tuổi, bắt đầu làm việc trong dây chuyền Amazon Echo từ tháng trước. Fang đang theo học ngành máy tính nhưng lại được giao việc dán các tấm film bảo vệ lên khoảng 3.000 chiếc Echo Dot mỗi ngày. 

Ban đầu thầy giáo nói Fang sẽ làm việc 8 giờ một ngày, 5 ngày mỗi tuần nhưng con số này sau đó tăng lên 10 giờ mỗi ngày và 6 ngày mỗi tuần.

"Ánh đèn trong nhà máy rất sáng và thực sự rất nóng. Ban đầu, tôi không thể quen với việc làm việc trong nhà máy nhưng giờ thì sau một tháng làm việc tôi cũng dần quen với nó. Dù sao thì 10 giờ mỗi ngày để làm việc cũng thực sự mệt mỏi", Fang nói.

Chia sẻ với The Guardian, Fang nói cô không có cách nào ngoài cách chịu đựng bởi nếu không làm thêm giờ cô "sẽ không thể thực tập tại Foxconn và sẽ ảnh hưởng đến việc tốt nghiệp cũng như xin học bổng sau này".

Một tài liệu rò rỉ cho thấy một nhà máy của Foxconn cần tới 7.000 nhân công để sản xuất từ tháng 4 đến tháng 10 nhưng chỉ có thể tuyển dụng được 30 nhân công mỗi tuần. Họ cần đến các đơn vị tuyển dụng và thực tập sinh để lấp đầy khoảng trống. Thực tập sinh có thể chiếm tới 15% tổng nhân sự tại đây.

Mỗi một thực tập sinh có thể chỉ nhận 16,54 nhân dân tệ mỗi giờ làm việc, bao gồm cả tiền làm thêm và các phúc lợi khác. Foxconn cũng trả cho nhà trường 500 Nhân dân tệ mỗi tháng cho mỗi học sinh họ gửi tới.

Một cuộc họp của Foxconn vào ngày 25/7 năm nay cho thấy nếu không có nhân sự là học sinh, sinh viên, các nhà máy của họ sẽ không thể hoàn thành kế hoạch sản xuất.

Tài liệu từ cuộc họp nói rằng nhân sự là học sinh, sinh viên rẻ hơn nhân sự có được từ các đối tác tuyển dụng. Cuộc họp cũng nhắc đến khả năng học sinh có thể từ chối làm việc thêm giờ hoặc qua đêm và vì thế cần tới sự can thiệp của giáo viên.

"Giám sát ca làm đêm cần kiểm tra các thực tập sinh và giáo viên kĩ càng hơn và báo cáo lại mọi tình huống bất thường, nhờ thế các giáo viên có thể thuyết phục học sinh làm thêm giờ", nguồn tin nói.

Rõ ràng, với những động thái ấy, Foxconn nhận định rằng những lợi ích mà các sinh viên, học sinh mang lại sẽ lớn hơn so với rủi ro tiềm ẩn.

Nội dung trong những tài liệu rò rỉ cũng cho thấy Foxconn đang gặp nhiều vấn đề trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang với chi phí vật liệu tăng và hủy đơn hàng.

(*) Tên nhân vật đã được thay đổi.