Đề xuất xét nghiệm với tất cả khách bay nội địa, tránh dịch bùng phát lần 5

Trung bình số ca nhiễm COVID-19 trong một tuần gần đây đã tăng lên nhanh chóng với hơn 18.000 ca nhiễm/ngày, trong đó có nhiều trường hợp là F0 ngoài cộng đồng. Các trường hợp tử vong, bệnh nặng cũng có dấu hiệu tăng lên nhanh chóng.

Chỉ tính riêng các trường hợp tử vong trong một tuần gần đây đã lên tới hơn 240 trường hợp/ngày, trong khi đó vào hồi giữa tháng 11, con số này đã giảm xuống mức thấp nhất chỉ còn khoảng 60 trường hợp/ngày.

Cảnh giác trước nguy cơ bùng phát làn sóng dịch thứ 5

Bước vào năm COVID thứ ba, các chuyên gia kinh tế đều hy vọng với độ phủ vắc xin nhanh chóng và rộng khắp cả nước, kinh tế Việt Nam sẽ quay trở lại đà phục hồi tươi sáng. Tuy nhiên, sự xuất hiện của biến chủng mới Omicron đã khiến giới chuyên gia dự báo phải lo ngại.

Nhiều quốc gia đã sớm áp dụng các biện pháp kiểm soát biên giới với nhiều mức độ khác nhau và nền kinh tế có nguy cơ phải gánh chịu nhiều ảnh hưởng nặng nề.

Trong khi thế giới chưa thực sự hiểu rõ về độc lực cũng như khả năng kháng vắc xin của Omicron, Chính phủ luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường kiểm soát dịch bệnh, giảm ca mắc cộng đồng, ca chuyển nặng và giảm tối đa ca tử vong.

Theo báo cáo tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 ngày 16/12, Bộ Y tế thông tin số mắc trong cộng đồng tăng 15,1%, số tử vong tăng 24,3% so với tuần trước.

Đáng chú ý, số ca mắc tại cộng đồng và tử vong tiếp tục có xu hướng tăng nhanh trên cả nước trong thời gian gần đây. So với tháng trước, số ca cộng đồng cả nước đã tăng lên 186,4%, số ca tử vong tăng 102,6% và số ca nặng, nguy kịch tăng 62,2%.

Thực tế cho thấy, sau nới lỏng giãn cách, các hoạt động xã hội trở lại bình thường, người dân giao lưu đi lại bình thường nên số ca mắc tăng lên. Đặc biệt, nhiều người có tâm lý chủ quan, không thực hiện quy định 5K về phòng, chống dịch, nhất là không đeo khẩu trang nơi công cộng. 

Nhận định về hệ quả kinh tế nếu xảy ra làn sóng dịch lần thứ 5, Chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng điều này sẽ mang tới tác động tiêu cực tới phục hồi kinh tế trong năm tới. Đặc biệt khi sức chịu đựng của doanh nghiệp vẫn còn kém, người dân cũng mệt mỏi và năng lực chống đỡ của hệ thống y tế cũng đã bị ảnh hưởng phần nào sau đợt dịch thứ 4.

Bên cạnh đó, sự xuất hiện của biến chủng mới có độc lực ra sao, nguy cơ thế nào là điều chưa ai biết. Đây là những yếu tố đầy rủi ro khiến nền kinh tế năm 2022 đối mặt với khó khăn.

Song, bên cạnh những lo ngại trên, ông Nguyễn Minh Phong cho rằng, điều may mắn là Việt Nam đã tiêm vắc xin cho người dân khá rộng rãi và tình hình dịch bệnh thế giới cũng đang được kiểm soát phần nào. Ông hy vọng, nếu xảy ra làn sóng dịch thứ 5 thì dịch bệnh cũng sẽ không lây lan trên diện rộng và gây ra nhiều tác động bất ngờ như biến chủng Delta.

Cần thực hiện xét nghiệm với tất cả khách bay nội địa

Để tạo điều kiện cho hành khách bay, giúp hàng không hồi phục sau thời gian dài đóng băng vì COVID-19, nhiều điều kiện quy định về khách bay đã được nới lỏng. Trong đó có quy định khách bay nội địa tiêm đủ hai mũi vắc xin phòng COVID-19 hoặc đã khỏi bệnh trong vòng 6 tháng không phải xét nghiệm, trừ chuyến bay từ địa bàn dịch cấp độ 4 hoặc xuất phát từ TP HCM, Cần Thơ.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong, cho rằng với tình hình hiện nay, cần bổ sung yêu cầu xét nghiệm đối với tất cả khách bay nội địa.

Lý giải về đề xuất của mình, ông cho biết, trên thực tế, sau nới lỏng giãn cách, người dân nhiều nơi có biểu hiện "quên" hoặc coi nhẹ yêu cầu thực hiện 5K. Người dù đã tiêm hai mũi vắc xin, đến từ vùng xanh, nhưng vẫn dương tính COVID-19 và vẫn là nguồn phát tác lây nhiễm COVID-19 cho người khác và cộng đồng.

TS Nguyễn Minh Phong cho rằng nếu không làm tốt công tác kiểm soát dịch cho khách bay, dịch lại bùng phát, hậu quả sẽ khôn lường và việc xử lý F0 tại sân bay hoặc trên tàu bay sẽ phức tạp và tốn kém.

"Đó là chưa kể việc mang F0 từ nơi này đến nơi khác sẽ nhanh chóng làm đổi màu cấp độ dịch. Nhiều vùng sẽ biến thành vùng vàng, vùng đỏ, đồng nghĩa với việc buộc phải phong tỏa, cách ly hoặc hạn chế đi lại, sản xuất kinh doanh… Hậu quả sẽ rất lớn", ông Nguyễn Minh Phong nhận định.

Theo ông, quy định này sẽ làm tăng chi phí cho khách bay, nhất là khi mùa cao điểm Tết dương lịch và Tết cổ truyền đang đến gần. Nhưng, kinh phí phải chi thêm hơn 100.000 đồng cho mỗi lần bay sẽ là quá nhỏ nếu so với sức khỏe của mỗi người, của cộng đồng và càng không đáng kể so với thiệt hại kinh tế rất lớn mà mỗi F0 gây ra.

Theo chuyên gia hàng không, PGS. TS Nguyễn Thiện Tống, hiện nay không có vùng nào tuyệt đối an toàn về dịch, nên điều quan trọng nhất không phải hành khách đến từ vùng xanh hay vùng đỏ mà là bản thân hành khách đó có mang bệnh hay không. 

Vì vậy, ông Tống cho rằng không nên phân biệt vùng xanh - vùng đỏ mà nên yêu cầu xét nghiệm 100% với khách bay nội địa.

Những người có kết quả xét nghiệm âm tính sẽ được đi tàu bay, đồng thời không phải cách ly tại nơi đến, hành khách mất thêm chi phí đi xét nghiệm nhưng không mất thời gian và chi phí cách ly, PGS. TS Nguyễn Thiện Tống nói.

TS Nguyễn Minh Phong thông tin, ngành hàng không đã có kinh nghiệm xét nghiệm tại cảng hàng không đối với khách nhập cảnh. Vietjet cũng đã thuê một bệnh viện xét nghiệm miễn phí cho khách bay từ Hà Nội và TP HCM. Các hãng hoặc cảng hàng không hoàn toàn có thể phối hợp với ngành y tế địa phương để xét nghiệm cho khách.

Kết quả xét nghiệm sẽ được trả online, trên những ứng dụng chuyên ngành, như PC Covid hay Vietnamkhoemanh... Khách không phải cập nhật, khai báo kết quả test khi bay. Điều này cũng giảm được tình trạng mua bán kết quả xét nghiệm khống đang diễn ra.

Việc tăng cường quản lý, giám sát di chuyển bằng công nghệ, tăng tốc tiêm vắc xin, nghiêm túc thực hiện 5K và không lơi là trong việc xét nghiệm… sẽ góp phần kiểm soát, tránh bùng phát dịch một đợt dịch nghiêm trọng khác.

TS Nguyễn Minh Phong khẳng định, nới lỏng giãn cách xã hội là cần thiết, thích ứng linh hoạt là đương nhiên nhưng phải bảo đảm an toàn phòng chống dịch.