Bộ trưởng Tài chính Mỹ kêu gọi kích thích lớn: 'Nếu chính phủ keo kiệt, người dân sẽ gánh hậu quả'

Trong cuộc phỏng vấn cùng CNBC hôm 18/2, Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết gói cứu trợ COVID-19 trị giá 1.900 tỷ USD có thể giúp Mỹ trở lại tình trạng toàn dụng việc làm trong vòng một năm.

"Chúng tôi cho rằng Quốc hội Mỹ cần phải thông qua một gói cứu trợ lớn để giải quyết thiệt hại mà đại dịch COVID-19 gây ra. Hiện tại, khoảng 15 triệu người Mỹ đang chậm thanh toán tiền thuê nhà, 24 triệu người trưởng thành và 12 triệu trẻ em đói ăn, và các doanh nghiệp nhỏ thì lụn bại dần", bà Yellen nhấn mạnh.

"Theo quan điểm cá nhân, tôi tin cái giá phải trả khi chi tiêu ngân sách quá eo hẹp còn lớn hơn nhiều so với khi kích thích mạnh tay. Về lâu dài, lợi ích của một gói kích thích lớn sẽ vượt xa chi phí ban đầu", Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ nhận định.

Cũng trong cuộc phỏng vấn, Bộ trưởng Yellen cho hay bà không lo ngại tất cả các khoản chi tiêu ngân sách của chính phủ có thể gây ra lạm phát trong tương lai.

"Lạm phát đang ở mức rất thấp trong hơn một thập kỷ. Lạm phát là một rủi ro, nhưng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các cơ quan khác có công cụ để xử lý", bà Yellen lập luận. "Rủi ro lớn hơn là nếu chúng ta không cung cấp cứu trợ, người dân sẽ phải gánh chịu hậu quả của đại dịch suốt cuộc đời, trong cả sinh mạng và sinh kế của họ".

Bình luận mới của bà Yellen đang đi ngược lại bức tranh tươi sáng của nền kinh tế Mỹ, khi mà đại dịch hiện đã tạm lắng xuống.

Dữ liệu gần đây cho thấy, nhờ có khoản cứu trợ COVID-19 bổ sung trị giá 900 tỷ USD mà Quốc hội Mỹ thông qua hồi cuối năm 2020, doanh số bán lẻ tháng 1 năm nay tăng 5,3% so với cùng kỳ năm trước. Kết quả này khả quan hơn rất nhiều so với dự báo của các nhà kinh tế, ví dụ như Dow Jones trước đó phỏng đoán mức tăng chỉ khoảng 1,2%.

Ngoài ra, lĩnh vực bất động sản và chế tạo cũng ghi nhận mức tăng trưởng liên tục. CNBC dẫn số liệu từ một công cụ theo dõi tăng trưởng GDP của Fed chi nhánh Atlanta cho thấy nền kinh tế Mỹ có thể tăng 9,5% trong quý I năm nay.

Thị trường việc làm u ám

Tuy nhiên, bức tranh của thị trường việc làm vẫn còn mờ mịt. Hiện tại, 10 triệu người lao động vẫn chưa có việc làm, trong đó có hàng triệu người bị ảnh hưởng bởi lệnh hạn chế kinh doanh mà chính phủ ban hành để đối phó với dịch bệnh.

Cũng hôm 18/2, Bộ Lao động Mỹ báo cáo có 861.000 đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu vào tuần trước, cao hơn nhiều so với dự báo của các nhà kinh tế.

Khi được hỏi liệu các khoản viện trợ tiền mặt trị giá đến 1.400 USD/người có thể sẽ được gửi tới cho những cá nhân không thực sự cần và họ có thể sử dụng tiền cứu trợ để chơi chứng khoán, bà Yellen cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden sẽ phân bổ tiền cứu trợ có chọn lọc. Hàng triệu người lao động bị mất việc chính là đối tượng mà bà Yellen nhận thấy chính sách cứu trợ nên hướng tới.

"Có rất nhiều người đang hứng chịu nỗi đau trong nền kinh tế của chúng ta. Tôi nghĩ những khoản viện trợ tiền mặt sẽ giúp người dân vơi bớt gánh nặng và tạo tiền đề để nền kinh tế vực dậy. Hãy cấp tiền cho người dân chi tiêu khi chúng ta có thể an toàn ra ngoài và quay trở lại cuộc sống trước đây", bà Yellen bày tỏ.

"Ngoài kia có rất nhiều hộ gia đình đang sống trong cảnh bấp bênh, nên tôi nghĩ cứu trợ tiền mặt sẽ thực sự giúp đỡ được họ", bà tiếp tục.

Chi ngân sách cho nhiều sáng kiến kích thích khác nhau không phải là trọng tâm của chính quyền và các quan chức Fed hiện tại. Văn phòng Ngân sách Quốc hội dự kiến Mỹ sẽ thâm hụt ngân sách khoảng 2.300 tỷ USD trong năm tài khóa 2021, mà đó là còn chưa tính đến các khoản chi tiêu bổ sung.

Bà Yellen thừa nhận rằng, chính phủ "có thể" sẽ "tăng thuế để giảm bớt một phần thâm hụt ngân sách và theo thời gian khoản thâm hụt sẽ vơi dần".

Cũng trong cuộc phỏng vấn với CNBC, bà Yellen cho biết Mỹ sẽ duy trì thuế quan trừng phạt mà chính quyền cựu Tổng thống Trump áp lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Song, bà thông tin rằng chính quyền ông Biden sẽ đưa ra quyết định về thuế quan sau một cuộc đánh giá hoàn chỉnh.

"Tại thời điểm này, chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì thuế quan mà chính quyền ông Trump áp đặt. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ đánh giá hướng đi phù hợp", Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ cho biết. Bà còn nói thêm rằng Washington hy vọng Bắc Kinh sẽ tuân thủ các cam kết về thương mại mà hai nước đã ký kết.