Bloomberg: Giá gạo Việt Nam, Thái Lan, Ấn Độ ít tăng sốc lại là tin tốt

Giá gạo ổn định so với mặt bằng chung

Gạo là nguồn cung cấp dinh dưỡng chủ yếu hàng ngày cho hơn 3 tỷ người, song đến nay giá gạo vẫn chưa tăng mạnh như các mặt hàng nông nghiệp khác như ngô, đậu nành và thịt.

Hiện tại, giá gạo đang cao hơn mức xác lập một năm trước. Tuy nhiên, trong vài tháng gần đây, giá gạo tại các thị trường xuất khẩu gạo hàng đầu gồm Việt Nam, Thái Lan và Ấn Độ đã giảm vài phần vì nguồn cung dồi dào sau vụ thu hoạch mới.

Theo Bloomberg, một lí do để giải thích cho xu hướng phân hóa trên thị trường nông sản chính là gạo chủ yếu trồng cho con người tiêu thụ, trong khi các cây trồng khác là nhằm đáp ứng nhu cầu thức ăn chăn nuôi đang lớn dần.

Hơn nữa, nhu cầu cực lớn của Trung Quốc đối với thức ăn chăn nuôi heo, cùng với thời tiết không thuận lợi đang làm hao tổn nguồn cung ngũ cốc và hạt có dầu trên thế giới, từ đó giá ngô và đậu nành có thể tăng lên mức đỉnh hơn 8 năm.

Lúa mì, chủ yếu được sử dụng để sản xuất bánh mì, mì ống, mì sợi, thanh ngũ cốc và bánh quy, cũng tăng mạnh khi các nước bắt đầu chuyển sang sử dụng lúa mì thay thế cho ngô và đậu nành đắt đỏ.

Kể từ tháng 8 năm ngoái đến nay, giá lúa mì đã tăng hơn 40%, trong khi giá ngô nhảy vọt khoảng 120% và giá đậu nành tăng hơn 70%. Cùng giai đoạn, giá gạo giao sau trên sàn giao dịch hàng hóa Chicago chỉ tăng 24%, giá gạo trắng Thái Lan thậm chí chỉ nhích khoảng 4%.

Giá gạo ổn định có thể ngăn lạm phát lương thực trở thành một vấn đề lớn hơn. Giá lương thực toàn cầu đang duy trì ở mức cao nhất kể từ năm 2014. World Bank và Liên Hợp Quốc phải đưa ra cảnh báo về rủi ro an ninh lương thực và gợi nhắc lại giai đoạn 2008 - 2011 khi giá lương thực tăng đột biến dẫn đến bạo loạn ở hơn 30 quốc gia tại châu Phi, châu Á và Trung Đông.

Kìm hãm nguy cơ khủng hoảng lương thực

"Giá gạo ổn định là một tin tốt cho an ninh lương thực toàn cầu. Rất nhiều người châu Á sa sút vì dịch bệnh, nhưng gạo lại là lương thực chính của họ", ông David Dawe - chuyên gia kinh tế cấp cao của Tổ chức Nông lương Liên Hợp Quốc, chia sẻ.

Hiện tại, có rất ít dấu hiệu cho thấy gạo sẽ bị cuốn vào đà tăng của thị trường nông sản. Khác với ngô và đậu nành - các mặt hàng đang bị siết chặt nguồn cung vì thời tiết khô hạn ở những vùng trồng trọt quan trọng như Mỹ và Brazil, Bloomberg nhận thấy không có tình trạng thiếu cung gạo trên toàn cầu.

Hiện tượng thời tiết La Nina gây ra hạn hán ở châu Mỹ, nhưng lại tạo mưa ở châu Á, mà châu Á lại là khu vực sản xuất và tiêu thụ hơn 90% lượng gạo trên toàn thế giới.

Ấn Độ đã thu hoạch lượng gạo kỷ lục trong vài năm qua và xuất khẩu hàng với giá thấp. Ông Chookiat Ophanswongse, Chủ tịch danh dự của Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan dự đoán: "Ngay cả khi xuất khẩu gạo của Thái Lan và Việt Nam giảm, giá gạo cũng không thể tăng nhiều vì nguồn cung của Ấn Độ rất dồi dào".

Cũng theo ông Chookiat, Thái Lan - nước xuất khẩu gạo thứ hai thế giới trước khi tụt hạng vào năm ngoái do hạn hán làm giảm sản lượng, có thể sẽ được hưởng lợi từ lượng mưa lớn trong năm nay.

Giá gạo có thể tăng nếu có "nhu cầu bất ngờ", nhưng mức tăng sẽ bị hạn chế bởi các kho dự trữ gạo lớn ở Trung Quốc và năng lực xuất khẩu gạo của Ấn Độ, ông Chookiat nhấn mạnh.

Tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, chính phủ đã tích trữ một lượng lớn lúa mì và gạo đủ để cung cấp cho toàn bộ 1,4 tỷ dân trong vòng một năm. Ngoài ra, Bắc Kinh còn kêu gọi các nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi mua lúa mì và gạo từ kho dự trữ quốc gia để thay thế ngô và bột đậu nành mà Trung Quốc vốn phụ thuộc nhiều vào nguồn cung của nước ngoài.

Song, Bloomberg cũng lưu ý rằng an ninh lương thực không chỉ xoay quanh các lương thực chính như lúa gạo mà còn liên quan đến chế độ dinh dưỡng. Mục tiêu thứ hai có thể bị cản trở vì giá ngô và đậu nành tăng cao, tác động lên giá thịt nói chung.

"Giá ngô cao hơn sẽ gây áp lực cho giá thịt heo và gia cầm. Người nghèo khó có thể đáp ứng đủ dinh dưỡng trong chế độ ăn hàng ngày. Họ có thể có đủ cơm ăn nhưng có thể thiếu thịt, điều này sẽ gây hại cho dinh dưỡng của trẻ nhỏ", ông Dawe lập luận.