[Báo cáo] Thị trường gạo tháng 1/2024: Nguồn cung từ vụ thu hoạch mới khiến giá gạo sụt giảm

Giá lúa gạo tại các tỉnh ĐBSCL đã giảm từ 3 - 8% (534 – 1.288 đồng/kg) trong tháng đầu năm và tiếp tục điều chỉnh sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn. Mặc dù vậy, mức giá hiện tại vẫn cao hơn khoảng 30 – 45% so với cùng kỳ năm trước. 

Nguyên nhân giảm là do các nhà xuất khẩu gạo lớn như Việt Nam, Thái Lan… đang vào vụ mùa chính của năm 2024 nên sản lượng dồi dào, dẫn tới việc các nhà nhập khẩu tìm cách trì hoãn đặt hàng, với mong muốn giá có thể giảm sâu hơn nữa.

Hiện Việt Nam đang bước vào vụ thu hoạch Đông Xuân – vụ mùa lớn nhất trong năm, tuy nhiên vụ mùa năm nay nông dân tập trung xuống giống nhanh và đồng loạt, dẫn đến áp lực thu hoạch hiện nay cũng rất lớn. Trong khi đó, lượng hợp đồng mới chưa nhiều, nên hầu hết các nhà kho, nhà cung ứng và doanh nghiệp xuất khẩu hiện nay đều trong trạng thái chờ tín hiệu thị trường vì giá có thể giảm thêm.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu gạo của Việt Nam trong tháng đầu năm đạt 512.265 tấn, trị giá 362,3 triệu USD, tăng 4% về lượng và tăng 7% về trị giá so với tháng 12/2023, đồng thời tăng 42,8% về lượng và tăng tới 94,5% về trị giá so với tháng 1/2023 (tháng có nhiều ngày nghỉ Tết Nguyên đán Qúy Mão). 

Trong đó, Philippines và Indonesia vẫn là hai thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam với thị phần chiếm lần lượt là 54,8% và 5,3%.

Đáng chú ý, Pháp đã nhập khẩu kỷ lục 17.919 tấn gạo từ Việt Nam với trị giá 18,6 triệu USD, tăng đột biến 16.339% về lượng và 18.356% về trị giá so với tháng trước; trong khi cùng kỳ năm ngoái Việt Nam không ghi nhận xuất khẩu gạo sang thị trường này. Giá gạo xuất khẩu bình quân sang thị trường Pháp lên đến 1.040 USD/tấn, cao nhất trong số các thị trường mua gạo Việt Nam. 

Với nguồn cung được bổ sung từ vụ thu hoạch Đông Xuân và các đơn hàng gần đây từ các thị trường lớn như Indonesia và Philippines, xuất khẩu gạo được cho sẽ tiếp tục tăng trưởng khả quan trong thời gian tới.

Giá gạo có khả năng sẽ tiếp tục được điều chỉnh giảm trong ngắn hạn do nguồn cung dồi dào khi một số quốc gia sản xuất hàng đầu như Việt Nam, Thái Lan, Pakistan… bước vào vụ thu hoạch chính.

Nhưng nhìn chung giá gạo khó giảm sâu bởi nguồn cung gạo toàn cầu vẫn trong trạng thái thiếu hụt. USDA dự báo tiêu thụ gạo toàn cầu trong niên vụ 2023-2024 ở mức kỷ lục 522,9 triệu tấn, tăng 3 triệu tấn so với niên vụ 2022-2023 và vượt sản lượng tới 9,2 triệu tấn. Điều này khiến cho tồn kho gạo toàn cầu giảm xuống mức thấp nhất trong 6 năm.

Ấn Độ, nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới vẫn chưa có động thái nới lỏng các biện pháp hạn chế xuất khẩu. Nước này đang xem xét sẽ gia hạn thuế xuất khẩu gạo đồ ở mức 20% sau khi hết hiệu lực vào ngày 31/03.

Còn tại Thái Lan, sản lượng gạo của nước này dự kiến sẽ giảm 5,9% trong năm nay do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino.

Chi tiết báo cáo thị trường gạo tháng 1/2024 tại đây: