Áp lực suy thoái mới xuất hiện khi nhà máy ở Trung Quốc mất dần đơn hàng
Áp lực suy thoái mới
Doanh số bán hàng tại châu Âu của công ty sản xuất máy pha cà phê HiBrew (trụ sở tại tỉnh Quảng Đông) đang giảm dần sau một năm kinh doanh khấm khá. Năm ngoái, nhu cầu dồn nén của người tiêu dùng toàn cầu đã giúp doanh số hàng tiêu dùng Trung Quốc bật tăng.
Theo Tổng Giám đốc Zeng Qiuping, doanh thu của HiBrew đã tụt 30 - 40% trong năm nay, trái ngược với mức tăng trưởng 70% của năm ngoái. Theo lời ông Zeng, đơn đặt hàng từ Mỹ của các công ty xuất khẩu khác cũng đang giảm dần.
Ông nói chi phí sinh hoạt tăng cao tại Mỹ và châu Âu cũng như việc các nhà nhập khẩu chờ đợi Washington giảm bớt thuế quan trừng phạt đối với hàng hoá Trung Quốc đã khiến doanh số đi xuống.
Ở diễn biến khác, cước vận tải hàng hoá cũng đã bắt đầu hạ nhiệt sau khi leo lên mức kỷ lục trong thời đại dịch. Điều này báo hiệu rằng nhu cầu về logistics đang giảm bớt, CNBC dẫn lời các nhà phân tích cho hay.
Đó là tin tốt cho các công ty xuất và nhập khẩu tại thị trường tỷ dân, nhưng cũng là một dấu hiệu báo động đỏ khác.
Những xu hướng mới [về nhu cầu hàng tiêu dùng ở các nền kinh tế phát triển] đang chỉ ra áp lực suy thoái mới
Trong khi trước đây giới thương nhân phải đương đầu với những biến động và tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng, thì giờ đây họ phải vật lộn với nhu cầu suy giảm, đặc biệt là ở các nền kinh tế phát triển.
Ông Shabsie Levy, nhà sáng lập nền tảng chuỗi cung ứng Shifl, nói rằng trên thực tế, giá cước vận tải biển giao ngay giữa Trung Quốc và bờ đông cũng như bờ tây của Mỹ đã đi xuống.
Theo nhận định của ông Levy, sự sụt giảm bắt nguồn từ việc nhu cầu tiêu dùng tại Mỹ suy yếu, đồng thời nhiều nhà bán lẻ lớn như Target, Home Depot,…đang có lượng lớn hàng tồn kho.
“Nhu cầu bán lẻ giảm đã kéo cước vận tải biển giao ngay tụt mạnh…”, ông Levy nhấn mạnh. Tôi sẽ không gọi tình trạng sụt giảm nhu cầu này là một cuộc suy thoái, nhưng mọi thứ dường như ngày càng tệ hơn”.
Ông Levy nói thêm: “…một số khách hàng của chúng tôi đang chứng kiến doanh số bán hàng giảm sút, đặc biệt là ở những mặt hàng có giá trị cao và các mặt hàng ít thiết yếu hơn”.
Hàng tồn kho dư thừa
Trong đại dịch, chi phí vận chuyển container đã tăng cao do sự gián đoạn chuỗi cung ứng. Shifl cho biết, giá cước vận chuyển đường biển giao ngay giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã tăng gần 3,5 lần trong giai đoạn từ tháng 1/2020 đến tháng 5 năm nay.
Chi phí logistics cao hơn buộc các nhà sản xuất phải tự hấp thụ hoặc chuyển sang cho nhà nhập khẩu hoặc người tiêu dùng, từ đó làm phình to áp lực lạm phát trên toàn cầu, CNBC viết.
Song hiện tại, các đơn hàng xuất khẩu mới từ Trung Quốc tới Mỹ đã chững lại và các doanh nghiệp như Samsung U.S. - nhà nhập khẩu lớn thứ 7 tại Mỹ, đã giảm một nửa đơn hàng cho tháng 7.
Theo Shifl, Target - nhà nhập khẩu lớn thứ hai của Mỹ, cũng thông báo ý định cắt giảm các đơn đặt hàng do lượng tồn kho tăng cao.
Thậm chí sau khi lệnh phong toả ở Thượng Hải được dỡ bỏ, các chủ hàng tại Trung Quốc cũng chỉ nhận được phản ứng không mấy mặn mà từ các nhà nhập khẩu nước ngoài, ông Levy cho hay.
Chỉ số vận tải container tổng hợp của Drewry đã giảm hơn 30% kể từ tháng 9 năm ngoái. Chi phí vận chuyển hàng trên các tuyến đường chính - chẳng hạn như Thượng Hải đến New York và Thượng Hải đến Rotterdam, mất tới 24% so với năm 2021.
Trên LinkedIn, nhà kinh tế Marc Levinson bình luận: “Hệ thống phân phối của Mỹ đang đầy ắp hàng hoá. Tồn kho của doanh nghiệp trong tháng 4 đã tăng gần 18% so với cùng kỳ năm trước”.
“Nguyên nhân tồn kho tăng cao? Nói một cách đơn giản, người tiêu dùng đang rút bớt hầu bao. Khi thói quen mua sắm trở lại chuẩn mực trước đại dịch, lạm phát làm giảm sức mua và doanh số bán nhà đình trệ, nhu cầu đối với hàng tiêu dùng cũng khựng lại”, ông Levinson giải thích.
Theo nhà kinh tế, xu hướng này có thể nhìn thấy ở châu Âu, Bắc Mỹ và một phần châu Á.
Người tiêu dùng thắt chặt hầu bao
Giới chuyên gia kinh tế đang nhận thấy những khó khăn trong nhu cầu và chi tiêu tiêu dùng của người dân.
Khi chi phí của các mặt hàng thiết yếu như thực phẩm và điện nước tăng, người tiêu dùng Mỹ không còn dư dả để chi tiêu cho những mặt hàng tuỳ ý khác, ông Nathan Sheets - kinh tế trưởng tại Citi, cho hay.
“Cảm nhận của tôi là người tiêu dùng, nhất là những người có thu nhập thấp, đang bắt đầu chùn bước. Chúng tôi thấy xu hướng này ở lĩnh vực tiêu dùng tuỳ ý”, ông Sheets lưu ý.
Theo bà Jennifer McKeown, Giám đốc cấp cao của hãng phân tích Capital Economics, có những dấu hiệu cho thấy chi tiêu hàng hoá hiện đang “đi ngang” ở các nền kinh tế tiên tiến.
Trong khi người dân vẫn chi tiền cho các dịch vụ như ăn uống, nhu cầu về hàng hoá lại “bị ảnh hưởng bất lợi bởi giá cả tăng cao và lãi suất chính sách của ngân hàng trung ương, khiến người dân chuyển sang mua các hàng tiêu dùng lâu bền hơn”, bà McKeown nói.
Giám đốc chiến lược đầu tư Yung-Yu Ma của công ty dịch vụ tài chính BMO Wealth Management cũng đồng ý.
Theo ông Ma, nhu cầu hàng hoá đang cùng lúc chịu ba áp lực, đó là công chúng chuyển sang tiêu dùng dịch vụ, ngân sách hộ gia đình căng thẳng vì lạm phát và lo ngại về suy thoái không dứt.
Nếu suy thoái kinh tế không quá sâu hoặc kéo dài thì có lẽ vào mùa xuân năm sau, tình hình cung - cầu sẽ khớp với nhau. Mặt khác, nếu suy thoái nghiêm trọng hơn thì vấn đề với hàng tồn kho sẽ càng phức tạp.