20 nền kinh tế thu hút FDI nhiều nhất thế giới: Việt Nam vượt Nhật Bản, là một trong ba đại diện Đông Nam Á lọt top
Việt Nam lọt top 20 quốc gia thu hút FDI nhiều nhất
Theo Báo cáo đầu tư 2021 của Hội nghị Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) mới công bố, dẫn đầu top các nền kinh tế thu hút FDI nhiều nhất là Mỹ với 156 tỷ USD, vị trí thứ 2 là Trung Quốc với 149 tỷ USD, vị trí thứ 3 là Hồng Kông (Trung Quốc) với 119 tỷ USD... Việt Nam nằm ở vị trí 19 với thu hút FDI trong năm 2020 là 16 tỷ USD, tăng 5 bậc so với năm 2019 và cao hơn Nhật Bản ở vị trí 20 với 10 tỷ USD.
Việt Nam lọt top 20 nền kinh tế thu hút FDI nhiều nhất năm 2019-2020. (Nguồn: UNCTAD).
Báo cáo cũng cho biết dòng vốn FDI toàn cầu năm 2020 đã giảm 35%, từ mức 1.500 nghìn tỷ USD năm 2019 xuống còn 1.000 tỷ USD. Đây là mức thấp nhất kể từ năm 2005 và thấp hơn gần 20% so với mức đáy năm 2009 sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Việc đóng cửa biên giới trên toàn cầu để đối phó với đại dịch COVID-19 cũng làm trì hoãn các dự án đầu tư hiện có và triển vọng suy thoái khiến các tập đoàn đa quốc gia phải đánh giá lại các dự án mới.
Đáng chú ý, lợi nhuận của các tập đoàn đa quốc gia giảm trung bình 36%, thu nhập tái đầu tư của các công ty liên doanh nước ngoài (một phần quan trọng của dòng vốn FDI trong những năm trước) cũng giảm theo.
Dòng chảy FDI vào các nước đang phát triển có xu hướng tăng. (Nguồn: UNCTAD).
Theo UNCTAD, thực tế sụt giảm FDI xảy ra nhiều hơn ở các nền kinh tế phát triển, dòng vốn FDI tại đây đã giảm 58%, lý do một phần vì tái cơ cấu doanh nghiệp và các dòng tài chính ổn định. Trong khi đó, FDI ở các nền kinh tế đang phát triển giảm ít hơn với mức 8%, chủ yếu là do quá trình chuyển đổi linh hoạt tại châu Á.
Nhìn chung, các nền kinh tế đang phát triển hiện chiếm 2/3 tổng vốn FDI toàn cầu, tăng so với mức gần 1/2 trong năm 2019.
Xét về khu vực, dòng vốn FDI giảm trên khắp thế giới, ngoại trừ châu Á. Dòng vốn FDI vào châu Âu giảm 80%, Bắc Mỹ giảm 40%, Mỹ Latinh và Caribbean giảm 45% và châu Phi giảm 16%. Trong khi đó, dòng FDI đổ về châu Á tăng 4%, giúp châu Á chiếm một nửa tổng vốn FDI toàn cầu vào năm 2020.
Dự báo năm 2021-2022
UNCTAD dự đoán dòng vốn FDI toàn cầu sẽ chạm đáy vào năm 2021 và phục hồi một phần với mức tăng khoảng 10 - 15%. Điều này khiến dòng vốn FDI thấp hơn khoảng 25% so với mức năm 2019 và hơn 40% so với mức đạt đỉnh gần đây vào năm 2016.
Sự phục hồi tương đối khiêm tốn về vốn FDI toàn cầu trong năm 2021 phản ánh khó khăn trong khả năng tiếp cận vắc xin, sự xuất hiện của các biến chủng vi rút và sự chậm trễ trong việc mở cửa trở lại của các ngành kinh tế.
Các dự báo hiện tại cho thấy sự gia tăng FDI nhiều hơn vào năm 2022 và có thể đưa FDI trở lại mức 2019 là 1.500 tỷ USD.
Thống kê tổng vốn FDI toàn cầu giai đoạn 2015 - 2020 và dự báo FDI năm 2021 - 2022. (Nguồn: UNCTAD).
Ngoài ra, việc thu hút vốn FDI sẽ không đồng đều. Các nền kinh tế phát triển được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng dòng vốn FDI toàn cầu với mức tăng trưởng năm 2021 dự kiến là 15%, cả do hoạt động mua bán và sáp nhập xuyên biên giới diễn ra mạnh mẽ và hỗ trợ đầu tư công quy mô lớn.
Bên cạnh đó, dòng vốn FDI vào châu Á sẽ vẫn phục hồi do khu vực này vẫn là điểm đến hấp dẫn đối với đầu tư quốc tế trong suốt thời gian diễn ra dịch COVID-19. Báo cáo cũng cho biết khả năng phục hồi đáng kể FDI vào châu Phi, châu Mỹ Latinh và vùng Caribbean trong tương lai gần.
