Xuất khẩu hàng hóa sang Nga và Ukraine sụt giảm mạnh do ảnh hưởng bởi căng thẳng địa chính trị

Theo số liệu mới được công bố bởi Tổng cục Hải quan, trong tháng 3, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang thị trường Nga đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn 12 năm qua khi chỉ đạt 47 triệu USD, giảm tới 74% so với tháng trước đó và giảm 83,9% so với cùng kỳ năm 2021.

Qua đó ghi đánh dấu mức sụt giảm chưa từng có trong lịch sử thương mại giữa Việt Nam và Nga.

Trong đó, hầu hết mặt hàng xuất khẩu sang thị trường Nga đều giảm mạnh so với tháng trước đó như: Điện thoại các loại và linh kiện đạt 5 triệu USD, giảm 88,1%, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 4,3 triệu USD, giảm 83%; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác đạt 4,7 tỷ USD, giảm 83,1%; hàng dệt may giảm 25,6%, xuống còn 7,5 tỷ USD.

Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông, thủy sản như cà phê, hạt điều, hạt tiêu, hàng rau quả và thủy sản cũng giảm rất mạnh. 

Tương tự thị trường Nga, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang thị trường Ukraine giảm tới 89,5% so với tháng 2 và giảm 95,7% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống chỉ còn 1,36 triệu USD trong tháng 3.

Đây cũng là mức sụt giảm lớn nhất ghi nhận được trong hoạt động thương mại giữa Việt Nam và Ukraine. Đồng thời kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Ukraine trong tháng vừa qua cũng là mức thấp kỷ lục trong nhiều năm qua.

Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ Nga và Ukraine vào Việt Nam trong tháng 3 cũng giảm mạnh, nhưng mức độ giảm không lớn như hàng xuất đi.

Cụ thể, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam từ Nga trong tháng 3 đạt 158,2 triệu USD, giảm 38,5% so với tháng trước và giảm 15,6% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, kim ngạch nhập khẩu sắt thép, than, chất dẻo nguyên liệu, gỗ và sản phẩm gỗ sụt giảm mạnh.

Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ Ukraine vào Việt Nam trong tháng 3 cũng giảm 16,8% so với tháng trước nhưng tăng 19% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 40,7 triệu USD.

Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine nổ ra vào ngày 24/2 đang khiến cho xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Nga và Ukraine gần như bị tê liệt.

Do tác động từ cuộc xung đột, nhiều lô hàng xuất khẩu của các doanh nghiệp Việt Nam sang hai thị trường này không thuê được tàu vận chuyển sang hai thị trường này và gặp khó khăn trong việc thanh toán các hợp đồng thương mại.

Mặc dù vậy, do chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ khoảng hơn 1% trong tổng xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam nên sự sụt giảm từ hai thị trường này không ảnh hưởng nhiều đến tổng kim ngạch xuất khẩu chung của nước ta trong tháng vừa qua.

Trong tháng 3, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam ra thế giới đạt 34,7 tỷ USD, tăng 48,2% so với tháng trước và tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi kim ngạch nhập khẩu của cả nước cũng tăng 28,7% so với tháng trước và tăng 14,6% so với cùng kỳ, đạt 32,7 tỷ USD.

Theo VTV , cuộc xung đột giữa Nga - Ukraine đang gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Việt Nam, do có nhiều lô hàng đã làm thủ tục xuất khẩu nhưng phải thay đổi thủ tục hải quan vì không thể đưa hàng vào 2 thị trường này và một số nước Đông Âu khác.

Ngay sau khi nhận được phản hồi của các doanh nghiệp, Tổng cục Hải quan đã có công văn chỉ đạo Cục Hải quan các tỉnh, thành phố giải quyết ngay các vướng mắc về thủ tục đối với những lô hàng hóa trên.

Tại Chi cục Hải quan Cảng Sài Gòn Khu vực 1 hiện có 15 doanh nghiệp đã làm thủ tục xuất khẩu sang Nga và Ukraine với trên 300 tờ khai.

Với các trường hợp hàng hóa đã được đăng ký tờ khai hải quan nhưng nay thay đổi đối tác nhập khẩu sẽ được hải quan cho khai bổ sung thông tin người nhận hàng tại nước ngoài.

Tổng cục Hải quan cũng yêu cầu các đơn vị hải quan trên toàn quốc, trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn vướng mắc khẩn trương báo cáo Tổng cục để tìm phương án hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp, xử lý tốt số hàng hóa xuất khẩu sang 2 thị trường trên, giảm bớt chi phí phát sinh cho các doanh nghiệp.