Warren Buffett giải thích khi nào nên giữ lại lợi nhuận, lúc nào nên trả cổ tức

Trong bức thứ gửi cổ đông tập đoàn Berkshire Hathaway năm 1984, tỷ phú Warren Buffett cho rằng chính sách cổ tức thường được thông báo nhưng lại ít khi được giải thích cặn kẽ. 

"Một công ty hay nói đại loại kiểu 'Mục tiêu của chúng tôi là chi trả cho cổ đông khoảng 40-50% lợi nhuận sau thuế và tăng tỷ lệ cổ tức với tốc độ ít nhất bằng với lạm phát'. Tất cả chỉ có vậy, không có phân tích xem tại sao chính sách cổ tức này lại là tốt nhất cho cổ đông", Buffett viết.

Vị tỷ phú này cho rằng quyết định phân bổ nguồn vốn là cực kỳ quan trọng đối với một doanh nghiệp và hoạt động quản lý đầu tư. Vì vậy, các lãnh đạo doanh nghiệp và chủ sở hữu cần phải suy xét kỹ khi nào thì lợi nhuận nên được chia cho cổ đông và trong hoàn cảnh nào thì lợi nhuận cần được giữ lại.

Không phải lợi nhuận nào cũng giống nhau. Lạm phát trong nền kinh tế khiến cho một phần hoặc toàn bộ lợi nhuận được báo cáo chỉ mang ý nghĩa tượng trưng và không nên dùng làm nguồn chi trả cho cổ đông, chỉ nên giữ lại.

Nếu cố trả cổ tức bằng phần lợi nhuận tượng trưng này, doanh nghiệp sẽ đánh mất vị thế kinh tế của mình, có thể là về doanh thu, tính cạnh tranh hoặc sức khỏe tài chính.

Thu nhập thực sự là phần hoàn toàn có thể được chi ra hoặc giữ lại. Ban lãnh đạo nên lựa chọn quyết định nào có lợi nhất cho cổ đông. 

Khi trả cổ tức bằng tiền mặt, tổng tài sản của doanh nghiệp sẽ nhỏ đi bằng với số tiền đã chi và giá cổ phiếu cũng được điều chỉnh giảm tương ứng.

Theo quan sát của Warren Buffett, ban lãnh đạo thường thích giữ lại lợi nhuận trong doanh nghiệp mặc dù hoàn toàn có thể trả cho cổ đông. Lý do có thể là vì những lãnh đạo này muốn điều hành một doanh nghiệp lớn hơn hoặc quản lý tiềm lực tài chính mạnh mẽ hơn.

Buffett cho rằng doanh nghiệp chỉ nên giữ lại lợi nhuận khi có khả năng tái đầu tư để tạo ra giá trị cho cổ đông lớn hơn so với số tiền giữ lại. Khả năng tạo giá trị cho cổ đông này cần được chứng minh bằng thành tích trong quá khứ hoặc bằng các phân tích thấu đáo về triển vọng tương lai. 

Doanh nghiệp cũng không nên thay đổi tỷ lệ cổ tức liên tục theo từng biến động trong lợi nhuận hay cơ hội đầu tư. Các nhà đầu tư trong công ty đại chúng thường thích cổ tức ổn định và dễ đoán theo thời gian. Mức chi trả, vì vậy, cần phản ánh kỳ vọng dài hạn về lợi nhuận cũng tỷ suất sinh lợi cận biên. 

Triển vọng dài hạn của doanh nghiệp ít khi thay đổi nên chính sách cổ tức cũng không nên biến động nhiều. Nhưng theo thời gian, phần lợi nhuận lẽ ra có thể trả cổ tức mà ban lãnh đạo giữ lại phải tạo được giá trị tăng thêm cho cổ đông.

Nếu lợi nhuận liên tục được giữ lại một cách không khôn ngoan thì có lẽ ban lãnh đạo cũng vậy.