Vấn đề mới của ngành tái chế pin xe điện: Không đủ nguồn cung phế liệu, phải phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc

Việc toàn cầu đổ xô vào tái chế pin là một tin tốt cho ngành xe điện đang bùng nổ trên toàn cầu, nhưng làn sóng các nhà máy mới này lại gây ra rủi ro lớn cho chính ngành công nghiệp tái chế khi không có nơi nào trên thế giới có đủ phế liệu để sản xuất pin tái chế mới, theo Bloomberg.

Những tên tuổi lớn trong ngành ô tô hay cả những công ty chuyên tái chế pin, chẳng hạn như Glencore, đều đang dồn lực phát triển ngành tái chế pin để đáp ứng nhu cầu của thị trường xe điện. Kết quả là, công suất tái chế pin toàn cầu sẽ tăng gần 10 lần từ năm 2021 đến năm 2025 và dự kiến ​​sẽ vượt qua nguồn cung phế liệu có sẵn trong năm nay, theo tư vấn từ Thông tư Năng lượng Lưu trữ.

Tình trạng thiếu hụt phế liệu có thể sẽ tiếp tục kéo dài trong thập kỷ tới trong khi ngành công nghiệp tái chế đang chờ đợi những mẫu xe điện sớm xuất xưởng với số lượng lớn và đến năm 2025. Thời điểm này, diện tích các nhà máy tái chế có thể nhiều hơn gấp ba lần so với lượng phế liệu để vận hành các nhà máy. Tất nhiên, các loại pin cũ cuối cùng sẽ bắt đầu được đưa vào sử dụng, nhưng các công ty tái chế sẽ phải tồn tại cho đến khi đó.

Một số người đã nói về việc bổ sung nguyên liệu mới khai thác cho nhà máy của họ. Các nhà sản xuất ô tô đã chạy đua để chốt nguồn cung trong tương lai trong bối cảnh lo ngại về tình trạng thiếu nguyên liệu thô đã khiến giá tăng vọt trong những tháng gần đây. Giá Lithium đã tăng hơn 4 lần ở Trung Quốc trong năm qua và có thể sẽ còn tăng nữa khi cuộc khủng hoảng điện do hạn hán gây ra ở tỉnh Tứ Xuyên làm dấy lên những lo ngại mới về nguồn cung.

Đối với các nhà sản xuất ô tô ở châu Âu, nhu cầu cấp thiết là phải xây dựng các nhà máy trước quy định buộc họ phải sử dụng nhiều vật liệu tái chế hơn trong pin từ năm 2030 trở đi. Các công ty tái chế tư nhân cũng cần phải di chuyển nhanh chóng và việc thu hồi các nguyên liệu thô chứa trong pin vẫn có thể sinh lợi cho những doanh nghiệp có đủ nguồn cung cấp.

Hans Eric Melin, người sáng lập của Circular Energy Storage, chia sẻ: “Các công ty dường như không hề quan tâm lẫn nhau. Có vẻ họ nghĩ rằng nguồn cung phế liệu để sản xuất pin tái chế là vô tận. Tuy nhiên, khi nhìn vào công suất thực tế, mọi thứ không phải như vậy”.

Pin tái chế thường được sản xuất từ pin cũ, đã hết hạn sử dụng hoặc vật liệu phế thải từ những nhà máy sản xuất pin. Dù vậy, hầu hết những chiếc xe điện nay sẽ vẫn tồn tại trên đường trong nhiều năm và ngay cả khi những chiếc xe này đã bị loại bỏ, pin thường được bán để tái sử dụng. Các nhà sản xuất pin cũng đang cắt giảm chất thải tại các nhà máy của họ, dẫn đến lượng phế liệu tại đây giảm đi đáng kể.

Theo nghiên cứu mới của Benchmark Mineral Intelligence, vào năm 2025, 78% nguồn cung phế liệu có sẵn sẽ đến từ chất thải sản xuất, trong khi pin hết hạn sử dụng sẽ chiếm 22%. Bloomberg dự đoán rằng có thể phải đến giữa những năm 2030, ngành công nghiệp tái chế mới đạt đến giai đoạn thay đổi khi khối lượng pin đã qua sử dụng dành cho các nhà tái chế bắt đầu tăng lên.

Trước đây, phần lớn đầu tư tập trung vào Trung Quốc, nơi chiếm hơn 80% công suất tái chế pin của thế giới. Đây cũng là nơi có khả năng xuất hiện làn sóng phế liệu lớn đầu tiên vì số lượng xe điện đang chạy trên các con đường tại Trung Quốc nhiều hơn so với các quốc gia khác. Đã có rất nhiều kế hoạch về các cơ sở tái chế mới trên khắp châu Âu và Bắc Mỹ trong năm qua, nhưng những nhà máy này có lẽ cần phải đợi lâu hơn để chứng kiến nguồn cung tăng lên.

Để tái chế pin đã qua sử dụng, trước tiên chúng được tháo dỡ và cắt nhỏ thành một thứ gọi là “black mass”, sau đó được xử lý để sản xuất các hóa chất chuyên dụng được dùng trong pin mới.

Theo Ajay Kochhar, CEO startup tái chế Li-Cycle Holdings Corp, sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp tái chế pin đã thu hút sự chú ý của giới bán khống về công nghệ và chi phí. Bất chấp điều này, startup của ông Ajay Kochhar vẫn nhận được khoản đầu tư trị giá 200 triệu USD từ Glencore trong năm nay.

Giải pháp xử lý vấn đề

“Nếu bạn đang xây dựng một doanh nghiệp tái chế pin, thì doanh nghiệp đó hiện đang chịu nhiều áp lực. Một số mô hình kinh doanh chỉ tái chế sẽ không thành công, hoặc ít nhất là sẽ rất khó để thành công, bởi họ cần phải chờ đợi nguồn cung phế liệu được chuyển tới”, Kunal Sinha, người đứng đầu bộ phận tái chế pin toàn cầu của Glencore chia sẻ.

Mối quan hệ giữa Li-Cycle với Glencore có thể đưa ra giải pháp nếu startup của ông Ajay rơi vào tình trạng thiếu hụt nguồn cung trong tương lai bằng cách bổ sung nguồn cung cấp phế thải thông qua nguyên liệu thô từ các mỏ của chính Glencore cho đến khi nguồn cung khối lượng phế liệu tăng lên.

Những doanh nghiệp khác đã áp dụng một phương pháp kết hợp, chẳng hạn như Redwood Materials, đơn vị đã công bố kế hoạch cho một nhà máy pin hóa chất trị giá 3,5 tỷ USD ở Nevada sẽ được cung cấp bằng sự kết hợp của các nguyên liệu thô được khai thác và tái chế.

Vậy, cần làm gì để tăng nguồn cung phế thải cho ngành tái chế pin? Theo Bloomberg, ngay cả khi xe điện bị hỏng, những người mua vẫn sẵn sàng trả hàng nghìn USD để sử dụng lại pin cho các phương tiện khác hoặc các sản phẩm tương tự. Theo CES, có thể mất hơn 15 năm để pin cũ đến được với các nhà máy tái chế, và trong một số trường hợp, thời gian có thể kéo dài đến 25 năm.

Nguồn cung có thể tăng lên trong dài hạn

Pin được tìm thấy trong các thiết bị điện tử cũ là một nguồn cung khác, nhưng sẽ phụ thuộc vào hiệu quả của các quy định được thiết kế để thuyết phục người tiêu dùng.

Trong ngắn hạn, các nhà tái chế sẽ phụ thuộc nhiều vào phế liệu được tạo ra trong quá trình sản xuất pin. Nhưng ngay cả công đoạn này cũng đang chịu áp lực. CES tháng trước đã giảm hơn một nửa dự báo dài hạn về sản xuất phế liệu nhằm phản ánh những đột phá lớn về hiệu quả sản xuất trong vài năm qua.

Tuy nhiên, sự thiếu hụt sẽ không kéo dài mãi mãi. Theo Benchmark, việc tái chế vẫn chiếm dưới 10% nguồn cung toàn cầu vào năm 2030, nhưng sẽ tăng lên đáng kể trong thập kỷ tiếp theo. Mặc dù vậy, các nhà sản xuất ô tô vẫn sẽ phụ thuộc nhiều vào các công ty tái chế để củng cố sự phát triển của ngành công nghiệp xe điện.