Trung Quốc mắc kẹt giữa đồng USD mạnh lên và yen Nhật yếu đi

Lựa chọn khó khăn của Trung Quốc

Theo tờ South China Morning Post, PCE, YCC, T20 là ba cụm từ liên quan đến tài chính và thể thao. Bộ ba kỳ lạ này đều có sự liên quan đến chính sách lãi suất của Bắc Kinh. 

Lựa chọn của Bắc Kinh giờ đây đang rất hạn hẹp. Các nhà lập pháp có thể đang cảm thấy đồng nhân dân tệ (CNY) quá yếu so với USD nhưng lại quá mạnh so với yen Nhật (JPY).

Đồng nhân dân tệ yếu đi so với USD đang khiến nhập khẩu trở nên đắt đỏ và tạo áp lực lạm phát lên người tiêu dùng Trung Quốc. Ở chiều hướng khác, nhân dân tệ mạnh lên so với yen Nhật đang khiến hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc kém cạnh tranh hơn so với các đối thủ tại Nhật.

Cố gắng giải quyết vấn đề đầu tiên có thể làm trầm trọng thêm vấn đề thứ hai và ngược lại. Các nhà hoạch định chính sách của Trung Quốc sẽ phải đưa ra lựa chọn khó khăn nếu muốn tác động đến giá trị đồng nhân dân tệ.

Một điểm khởi đầu tốt cho câu hỏi học búa này sẽ là lạm phát tại Mỹ. Mỹ đang tiếp tục ghi nhận mức lạm phát kỷ lục. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang cố gắng kiềm chế đà tăng giá cả thông qua thắt chặt chính sách tiền tệ.

Một trong những thước đo ưa thích của Fed đối với lạm phát ở Mỹ là chỉ số giá chi tiêu cá nhân (PCE), nhất là chỉ số PCE lõi (không bao gồm sự biến động của giá thực phẩm và năng lượng).

Fed theo dõi chặt chẽ dữ liệu PCE khi tìm cách đạt được mục tiêu lạm phát 2%. Số liệu PCE được công bố vào hôm 28/10 vừa qua vẫn cao, bất chấp nhiều đợt tăng lãi suất liên tục. 

Rõ ràng người tiêu dùng Mỹ phải ăn, đổ xăng và sưởi ấm nhà cửa. Vì vậy Fed tập trung vào chỉ số PCE lõi để loại trừ sự biến động của giá năng lượng và thực phẩm nhằm tìm ra bức tranh lạm phát “thật sự” tại Mỹ.

Bức tranh này cũng không hề tươi đẹp. Chỉ số PCE lõi của Mỹ vào tháng 9 tăng 5,1% so với cùng kỳ năm trước, tăng từ 4,9% hồi tháng 8, bất chấp những nỗ lực thắt chặt trong năm qua và cao hơn nhiều so với mục tiêu 2%.

Gần như chắc chắn Fed sẽ nâng lãi suất thêm 0,75 điểm % vào hôm 2/11 và ít nhất 0,5% nữa trong cuộc họp vào tháng 12. Lãi suất tăng đã củng cố sức mạnh của USD trong suốt năm 2022. Việc Fed tiếp tục chính sách thắt chặt đồng nghĩa với bức tường thành của sức mạnh đồng bạc xanh sẽ vẫn trụ vững.

Trong khi PCE là mục tiêu của Fed, thì Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) vẫn tiếp tục tuân theo chính sách tiền tệ siêu nới lỏng, như trong chiến lược kiểm soát đường cong lợi suất (YCC) hiện nay.

Chính sách YCC liên quan đến việc BOJ đặt ra mục tiêu lãi suất ngắn hạn là -0,1% và cam kết giữ lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản 10 năm ở quanh 0%.

Lập trường trên là mục tiêu công khai cho thị trường tiền tệ trong suốt 2022, và đã được khẳng định lại một lần nữa bởi BOJ vào hôm 28/10 cũng như khoảng chênh lệch lợi suất ngày càng rộng giữa trái phiếu của Nhật Bản và Mỹ.

Sự suy yếu của đồng yen Nhật so với USD đã quá rõ rệt, chính phủ Nhật Bản gần đây thậm chí đã sử dụng biện pháp can thiệp ngoại hối đơn phương để cố gắng lật ngược tình thế.

Giải đấu cricket và chính sách tiền tệ

Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc yếu đi so với USD khiến nhập khẩu trở nên đắt đỏ hơn. Đồng thời nhân dân tệ đang mạnh lên so với yen Nhật, làm xói mòn khả năng cạnh tranh của các nhà xuất khẩu tại Trung Quốc so với Nhật Bản.

Giải đấu cricket Nam Thế giới T20 đang diễn ra tại Australia lại có thể đưa ra câu trả lời cho bước đi tiếp theo của Trung Quốc. Một số trận đấu tại sự kiện trên đã bị hoãn hoặc hủy do mưa lớn. Không phải các trận đấu cricket mà lượng mưa tại Australia có mới là vấn đề quan trọng với chính sách tiền tệ của Trung Quốc.

Hiện tượng thời tiết La Nina đang gây ảnh hưởng tại Australia, tạo thêm áp lực lên giá lượng thực trên toàn cầu, vốn đã tăng mạnh sau cuộc xung đột Ukraine.

Trung Quốc phụ thuộc lớn vào thực phẩm nhập khẩu và Bắc Kinh rất coi trọng vấn đề an ninh lương thực. Triển vọng rằng giá ngũ cốc tính theo USD đắt đỏ hơn có thể khiến Bắc Kinh kết luận rằng nên tập trung vào vấn đề nhân dân tệ đang suy yếu so với đồng bạc xanh, chứ không phải mạnh lên so với yen Nhật.