Thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung: 'Giai đoạn một chưa xong, giai đoạn hai chưa biết khi nào bắt đầu'
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer (phải). Ảnh: AP.
Theo ông Lighthizer, hiện nay Mỹ và Trung Quốc đang tập trung vào việc thực thi thỏa thuận mà hai nước thống nhất hôm thứ Sáu tuần trước (13/12). Ông Lighthizer kì vọng thỏa thuận này sẽ được kí kết chính thức vào tháng 1/2020.
Theo thỏa thuận này, Mỹ sẽ gỡ bỏ một phần thuế quan đã áp dụng đồng thời không bổ sung thuế quan vào ngày 15/12 như kế hoạch trước đó. Đổi lại, Trung Quốc cam kết tăng cường mua nông sản Mỹ và thực hiện cải cách trong lĩnh vực tài sản trí tuệ, chuyển giao công nghệ cưỡng ép và quản lí tỉ giá.
Hôm thứ Sáu (13/12), ông Trump đăng tweet cho biết đàm phán giai đoạn hai sẽ bắt đầu "ngay lập tức chứ không đợi đến sau cuộc bầu cử 2020".
Tổng thống Trump đăng tweet tuyên bố Mỹ sẽ không áp thuế quan bổ sung lên hàng hóa Trung Quốc vào ngày 15/12 đồng thời cho biết hai nước sẽ bắt đầu đàm phán giai đoạn hai của thỏa thuận thương mại ngay lập tức. Ảnh chụp màn hình.
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn đài CBS News ngày 14/12 (phát sóng ngày 15/12), ông Lighthizer nói: "Giai đoạn hai sẽ được quyết định thông qua cách mà giai đoạn một được thực thi". Giai đoạn đầu của thỏa thuận sẽ được thực hiện "kĩ càng đến từng chi tiết", ông nói thêm.
Về thỏa thuận mà hai nước vừa đạt được, ông Lighthizer nhận xét: "Đây quả thực là một thỏa thuận phi thường, nhưng nó sẽ không giải quyết được mọi vấn đề".
Theo ông, quá trình chuyển dịch tảng băng thương mại Mỹ - Trung "chắc chắn phải được thực hiện theo từng giai đoạn". "Câu hỏi là giai đoạn đầu này sẽ lớn đến đâu. Quá trình này sẽ mất hàng năm trời. Chúng ta sẽ không thể giải quyết những khác biệt này một cách nhanh chóng được".
Hôm 11/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng từng tuyên bố hai nước đã đạt được thỏa thuận thương mại, trong đó Mỹ đồng ý không áp thêm thuế quan còn Trung Quốc hứa mua 40-50 tỉ USD nông sản Mỹ và mở cửa thị trường dịch vụ tài chính, tỉ giá ...
Tương tự như thông báo cuối tuần qua, hồi tháng 10 ông Trump cũng kì vọng thỏa thuận sẽ được chính thức kí kết sau 3-5 tuần. Thực tế đến nay hai bên vẫn chưa thể thống nhất được các điều khoản cụ thể và chưa có thỏa thuận nào được kí kết.
Liệu lần này Mỹ và Trung Quốc có thể kí một thỏa thuận chính thức vào tháng sau (tháng 1/2020) hay không vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ.
Việc Mỹ hủy bỏ thuế quan dự định áp lên 160 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 15/12 là tin tốt với nhiều doanh nghiệp và người dân Mỹ khi ngày lễ Giáng sinh đang đến gần và nhu cầu mua sắm tăng cao.
Riêng Apple được cho là tập đoàn hưởng lợi rõ ràng nhất từ quyết định hủy bỏ thuế quan này. Nếu Mỹ áp thuế đúng như kế hoạch, giá mỗi chiếc iPhone mà Apple bán ra có thể bị đội thêm tới 150 USD.