Thị trường xe điện Việt Nam trong mắt các nhà sản xuất ô tô nước ngoài
Doanh số thấp
Trong triển lãm ô tô cuối tháng 10 ở TP HCM, chỉ có các hãng xe Đức Mercedes-Benz và Audi, tiết lộ kế hoạch sẽ bán xe điện tại Việt Nam, theo Nikkei. Các điều kiện thị trường “chưa đủ để chúng tôi mở bán xe điện trong tương lai gần”, một lãnh đạo cấp cao của một nhà sản xuất ô tô đa quốc gia, nói.
Việt Nam đang đưa ra các ưu đãi về thuế để thúc đẩy điện khí hóa. Vào tháng 3, thuế tiêu thụ đặc biệt tại thời điểm mua đối với xe điện tối đa 9 chỗ ngồi đã giảm từ 15% xuống 3%, hạ mức thuế suất xuống dưới 1/10 so với các loại xe chạy bằng xăng. Phí đăng ký ô tô cũng đã được giảm cho người mua xe điện.
Các chính sách này nhằm mục đích giảm chi phí ban đầu để sở hữu xe điện - dòng xe đang có giá bán cao hơn 50% so với các mẫu xe xăng. Việc chuyển sang xe điện có tiềm năng phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam và thay đổi cục diện công nghiệp, theo Nikkei.
Tuy nhiên, các nhà sản xuất ô tô toàn cầu lại tỏ ra ngần ngại. VinFast, nhà sản xuất xe điện nội địa duy nhất của Việt Nam, đang bán được khoảng 2.200 xe điện trong 8 tháng đầu năm. Vingroup - công ty mẹ VinFast, cũng đang tích cực xây dựng chỗ đứng tại thị trường Mỹ, trong một nỗ lực cạnh tranh với Tesla.
“Những hãng xe ngoại sẽ không nhảy vào thị trường nếu doanh số bán hàng xe điện của VinFast không tăng lên”, một nhà quan sát trong ngành nói với Nikkei.
Theo tờ báo này, cơ sở hạ tầng cần thiết cho ô tô điện được thiết lập chậm chạm và số lượng các trạm sạc còn ít, ngay ở các thành phố lớn là rào cản cho nhu cầu của người tiêu dùng.
Những cái tên mới
Tuy nhiên, theo quan sát của người viết, thời gian qua thị trường ô tô điện Việt Nam đã liên tục chứng kiến sự “đổ bộ” của những thương hiệu mới. Đơn cử, Hyundai đã mang mẫu xe điện Ioniq 5 về Việt Nam cho khách hàng trải nghiệm trước. Loniq 5 là mẫu ô tô thuần điện, phát triển dựa trên nền tảng E-GMP (Electric-Global Modular Platform) của Hyundai. Hiện chưa rõ gói pin và các trang bị sẽ được mang về Việt Nam khi mở bán thương mại.
Đối với VinFast, sau khi ra mắt tại triển lãm Los Angeles Auto Show 2021, hai mẫu VinFast VF e35 và VF e36 (tức VF 8 và VF 9) đã nhận đặt hàng chính thức trên toàn cầu từ ngày 6/1. Cuối năm nay, khách hàng tại thị trường Việt Nam cũng đã nhận những chiếc xe VF8 đầu tiên sau khoảng thời gian đặt trước.
Một khâu kiểm tra thân vỏ trong nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast tại Hải Phòng. (Video: Thiên Trường).
Một hãng xe Hàn Quốc khác là KIA cũng đã lên kế hoạch để đưa mẫu xe điện KIA K6 về Việt Nam. Đây là mẫu ô tô điện mới của KIA cũng chỉ ra mắt thị trường thế giới cách đây chưa đầy một năm vào tháng 3/2021. Nhiều khả năng KIA K6 được đưa về Việt Nam dưới dạng nhập khẩu nguyên chiếc.
Hay như hồi giữa năm, hãng xe Trung Quốc Hongqi (Hồng Kỳ) vừa trình làng thị trường Việt hàng loạt mẫu xe, trong đó có một mẫu xe điện đáng chú ý là chiếc E-HS9. Mẫu SUV cỡ lớn chạy pin của hãng xuất hiện vào thời điểm ô tô điện được nhiều người dùng trong nước quan tâm. Theo đánh giá từ giới chuyên môn khả năng vận hành của Hongqi E-HS9 gần như tương đương VinFast VF 9.
Nhu cầu mua xe điện
Tại thị trường Việt Nam, những năm gần đây, các công ty sản xuất đã tham gia vào chuỗi sản xuất và cung ứng ô tô điện, đồng thời chứng kiến một loạt sản phẩm xe điện được đưa ra thị trường như các dòng xe bus, xe tự lái, xe con, xe máy điện,…
Theo báo cáo Bộ Công Thương, triển khai Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035 được phê duyệt, hiện nay một số doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu ô tô, xe máy tại Việt Nam đã bắt đầu thử nghiệm, sản xuất và ra mắt các loại xe thân thiện với môi trường như hybrid, xe máy điện, ô tô điện, tiến tới là xe tự lái.
Số liệu từ Cục Đăng kiểm Việt Nam, số lượng xe điện ở Việt Nam hiện còn rất ít, năm 2019 chỉ có 140 xe điện, năm 2020 tăng lên 900 xe và đến năm 2021 có thêm hơn 1.000 xe. Tất cả số xe trên đều nhập khẩu và gần như toàn bộ là xe hybrid, xe plug-in hybrid, số xe chạy pin chiếm tỷ lệ rất nhỏ.
Cuối năm ngoái, VinFast cũng đã mở bán dòng xe SUV C cỡ nhỏ chạy thuần điện, mẫu VFe34. Tính hiệu từ thị trường là đáng quan tâm khi theo công bố của nhà sản xuất, đã có gần 4.000 đơn đặt hàng chỉ sau 12 giờ đầu tiên và hơn 25.000 đơn đặt hàng sau 3 tháng.
Hiện số lượng đơn đặt hàng VinFast VFe34 tiếp tục tăng lên, song trước những khó khăn về chuỗi cung ứng do ảnh hưởng các vấn đề toàn cầu, tốc độ sản xuất và bàn giao VinFast VFe34 của hãng xe Việt đang chậm lại.