Thị trường điện nửa cuối năm: Thủy điện gặp thời, nhiệt điện gặp khó

Trong báo cáo ngành điện, CTCK Vietcombank (VCBS) cho biết thủy điện từ cuối tháng 5 tới nửa đầu tháng 6 liên tục được huy động tới 50% trong giờ cao điểm buổi trưa và hơn 90% công suất trong giờ cao điểm buổi tối khi không còn đóng góp bởi điện mặt trời.

Viện nghiên cứu thời tiết và xã hội của Mỹ (IRI), khả năng xảy ra La Nina có thể suy yếu trong tháng 7, 8 và mạnh trở lại từ tháng 9 trở đi với xác suất quanh 60%. Đây là tỷ lệ khá cao trong mùa mưa năm nay có thể gây ra mưa nhiều tại khu vực trung tâm phía Tây Thái Bình Dương, bao gồm Việt Nam.

Nhiệt độ bề mặt biển khu vực Tây Thái Bình Dương quanh khu vực Indonesia và Việt Nam đang cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 0,5 độ C gây bốc nhiều hơi nước. Đồng thời, rãnh áp thấp từ Trung Quốc kéo xuống miền Bắc gây mưa dông trong kéo xuống Việt Nam ngay trong mùa khô.

Lưu lượng nước về hồ lên gần 5.000 m/s – 8.000 m/s khiến cho nhà máy Hòa Bình và Sơn La bắt đầu phải mở 2 và 5 cửa xả đáy từ ngày 12/6 – 17/6. 

Như vậy, VCBS cho rằng các công ty có các nhà máy thủy điện ở khu vực Bắc bộ tới Bắc Trung Bộ được hưởng lợi lớn khi mùa mưa quay trở lại đồng thời với La Nina mạnh trở lại như CTCP Cơ Điện Lạnh (REE), Thủy điện miền Trung (CHP), Thủy điện Thác Bà (TBC), Vĩnh Sơn Sông Hinh (VSH)…

Ngược lại, nhiệt điện có phần lép vế hơn, sản lượng huy động giảm 11% vì giá khí đầu vào phi mã và tình trạng thiếu hụt than.

Điều này khiến cho giá bán trên thị trường điện cạnh tranh tăng mạnh trong 4 tháng đầu năm. Theo đó, giá trần thị trường điện tăng lên cao nhất trong lịch sử với 1.602 đồng/kWh, tăng 6,6% so với cùng kỳ năm 2021.

Tuy nhiên, tình trạng thiếu hụt than đã có cải thiện nhiều khi hoạt động của Tập đoàn công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) trở lại bình thường.

Dù vậy, triển vọng của doanh nghiệp nhiệt than và khí kém khả quan thời gian tới do ảnh hưởng của nhiên liệu đầu vào và các nguồn khác phát điện tốt hơn dự kiến.

Ngoài thủy điện, năng lượng tái tạo đã trực tiếp lấy đi thị phần của nhiệt điện than và nhiệt điện khí hơn 10%.

Hiện, sản lượng năng lượng tái tạo của Việt Nam đã tăng gấp hơn 6 lần trong giai đoạn 2019 – 2021. Tỷ trọng đóng góp vào tổng sản lượng điện toàn hệ thống cũng tăng từ 2,5% năm 2019 lên 13,8% trong 5 tháng đầu năm.