Theo thước đo ưa thích của Warren Buffett, Berkshire Hathaway đang 'giàu' gấp 10 lần Apple và Nvidia

Kẻ dị biệt

Chỉ cần liếc nhìn danh sách 10 doanh nghiệp giá trị nhất trên sàn chứng khoán Mỹ, bạn sẽ thấy ngay một điểm đặc biệt. Có tới 9 trong 10 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ, dẫn đầu bởi Apple và Nvidia, theo sau là Microsoft, Alphabet và các cái tên khác. Kẻ ngoại đạo duy nhất là Berkshire Hathaway, tập đoàn của Warren Buffett.

Tờ Fortune ví von sự xuất hiện của Berkshire trong top 10 giống như một công ty sản xuất máy đánh chữ nhàm chán và già cỗi chen vào giữa những công ty IPO mới nổi.

Diện mạo trang web của Berkshire hầu như không có sự thay đổi rõ rệt kể từ năm 1998. CEO của tập đoàn là một “cụ ông” 94 tuổi. Nhưng vốn hóa của Berkshire vẫn băng qua cột mốc chói lọi 1.000 tỷ USD vài tháng trước, qua mặt một trong những nhà sản xuất chip hàng đầu thế giới là Taiwan Semiconductor.

Càng phân tích sâu, chúng ta càng thấy sự đặc biệt của Berkshire. Dù không phải công ty công nghệ, vốn hóa của Berkshire lại vượt trội so với những doanh nghiệp phi công nghệ khác đến mức họ dường như cũng không thể xếp vào cùng nhóm. Ví dụ, vốn hóa của “á quân” trong nhóm các công ty phi công nghệ là Walmart phải tăng 41% thì mới có thể bì kịp Berkshire.

Quan sát kỹ hơn, người ta còn nhìn thấy một điểm đặc biệt khác. Tuy 2024 là năm của cổ phiếu công nghệ, giá cổ phiếu Berkshire vẫn tăng mạnh hơn Apple, Microsoft và Alphabet. Berkshire cũng đánh bại chỉ số thiên về công nghệ Nasdaq và các chỉ số chứng khoán chính như S&P 500, Dow Jones và Russell 2000.

Tuy nhiên, hiệu suất của doanh nghiệp có thể được đo lường theo nhiều cách khác nhau và vốn hóa không phải thước đo yêu thích của Warren Buffett khi đánh giá doanh nghiệp.

Vốn hóa đo lường kỳ vọng của thị trường chứng khoán chứ không phải kết quả tài chính của doanh nghiệp. Và như Warren Buffett từng lưu ý, tâm trạng của thị trường nhiều khi lên xuống rất thất thường. 

Thay vì vốn hóa, Buffett tập trung vào tài sản ròng của doanh nghiệp - thước đo được tính toán theo các nguyên tắc kế toán phổ biến (GAAP). Tài sản ròng của doanh nghiệp được tính bằng cách lấy tổng tài sản trừ đi các nghĩa vụ nợ nần.

Theo phương thức trên, tài sản ròng của Apple và Nvidia lần lượt là 57 và 66 tỷ USD. Tài sản ròng của Berkshire đạt 663 tỷ USD. Một số gã khổng lồ ngành công nghệ khác có tài sản ròng cao hơn Apple và Nvidia, nhưng đều không bằng một nửa Berkshire.

Buffett từng nhấn mạnh với các nhà đầu tư hồi tháng 2: “Berkshire có giá trị tài sản ròng tính theo GAAP lớn hơn bất kỳ doanh nghiệp Mỹ nào”.

Một số người có thể sẽ lập luận rằng bản chất của Berkshire giống với một công ty công nghệ, bởi tập đoàn sở hữu rất nhiều cổ phiếu Apple. Nhưng điều đó là không đúng bởi từ đầu năm đến nay, Berkshire đã cắt giảm khoảng 70% cổ phiếu Apple trong danh mục và giá cổ phiếu tập đoàn vẫn tăng mạnh trong giai đoạn đó.

Theo tờ Fortune, bí quyết để Berkshire đạt được thành tích nổi trội trong năm 2024 và hàng chục năm qua là tập đoàn có một vị CEO cực kỳ thông minh và bản lĩnh. Trên thị trường chứng khoán, Buffett nhiều lần dám đi ngược với đám đông, như khi bán ra cổ phiếu Apple giữa lúc thị trường đang lên. Trong việc điều hành doanh nghiệp, ông cũng có nhiều ý tưởng khác trái ngược với đại đa số CEO.

Những hành động "ngược đời" của Warren Buffett 

Hầu hết các chủ doanh nghiệp đều đồng ý rằng việc đa dạng hóa hoạt động của tập đoàn là một ý tưởng cực kỳ tồi. Vô số nghiên cứu trong hàng thập kỷ qua cho thấy những tập đoàn đa dạng hóa hoạt động thường kinh doanh kém hiệu quả.

Nhưng vào năm 2015, Buffett chia sẻ với các cổ đông: “Berkshire ngày nay là một tập đoàn lớn, không ngừng cố gắng mở rộng hơn nữa… Nếu mô hình tập đoàn được sử dụng một cách phù hợp thì đó là cấu trúc lý tưởng để tối đa hóa tốc độ tăng trưởng vốn dài hạn”.

Các CEO thông thường sẽ không bao giờ chê trách giá cổ phiếu công ty. Nhưng trong vài năm qua, "nhà hiền triết xứ Omaha" đã bày tỏ với cổ đông rằng Berkshire có vẻ đang được định giá quá cao và tương lai có thể sẽ gặp rắc rối.  

Ông cho biết Berkshire luôn tìm kiếm doanh nghiệp để mua lại nhưng quy mô của tập đoàn đã trở nên quá lớn, đến mức số công ty Mỹ có thể tạo ra ảnh hưởng đáng kể tại Berkshire “chỉ đếm trên đầu ngón tay”. Tệ hơn nữa, ông cũng không hứng thú với những công ty này vì nhiều lý do khác nhau.

Ở thị trường quốc tế, Buffett cũng không thấy có ứng viên nào “có ý nghĩa”. Đó là lý do ông cảnh báo: “Berkshire hoàn toàn không có khả năng đạt được thành tích lớn đến mức đáng kinh ngạc”. Nhưng nhà đầu tư không quay lưng với Berkshire mà thậm chí còn đánh giá tập đoàn cao hơn trước, tin tưởng Buffett sẽ tìm ra giải pháp.

Ở phương diện khác, các doanh nghiệp thường quảng bá sản phẩm bán ra bằng cách sử dụng chúng. Berkshire không phải lúc nào cũng tán thành phương pháp này.

Ví dụ, Berkshire bán cho các doanh nghiệp khác bảo hiểm trách nhiệm nhà quản lý. Trong trường hợp nhà quản lý đưa ra những quyết định sai lầm và gây hại cho các cổ đông, bảo hiểm sẽ bồi thường thiệt hại phát sinh thay cho nhà quản lý trong hạn mức mà doanh nghiệp đã mua.

Nhưng tại Berkshire, Buffett khẳng định: “Chúng tôi không cung cấp cho các thành viên HĐQT bảo hiểm trách nhiệm nhà quản lý, dù công ty đại chúng lớn nào cũng làm vậy. Nếu HĐQT Berkshire để mất tiền của cổ đông, họ cũng sẽ mất tiền của họ”.

Nếu không có sự dũng cảm, dám hành động trái ngược với thông lệ của Buffett, giá cổ phiếu Berkshire đã không thể tăng 4.384.748% trong 60 năm qua. Dưới sự chèo lái của vị CEO lão luyện này, việc Berkshire ngang hàng hoặc vượt trội so với các gã khổng lồ công nghệ - tùy theo những thước đo khác nhau - âu cũng là điều dễ hiểu.