Tháo gỡ yêu cầu pre-funding, chứng khoán Việt Nam vững bước trên lộ trình nâng hạng

Báo cáo phân tích mới đây của Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam (MASVN), ngày 18/9, Bộ Tài chính đã phê duyệt Thông tư 68/2024/TT-BTC, cho phép giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài. Theo đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mua chứng khoán ngay trong ngày (T+0) và thanh toán vào các ngày sau (T+1/T+2). Thông tư sẽ có hiệu lực thi hành từ 2/11.

Điều này giúp giảm chi phí tài chính và tăng tính linh hoạt cho nhà đầu tư, đồng thời là tiêu chí quan trọng để nâng cấp thị trường Việt Nam lên trạng thái thị trường mới nổi (Emerging Market) theo chuẩn FTSE Russell.

FTSE Russell chia làm 4 phân hạng: Developed, Advanced Emerging, Secondary Emerging và Frontier. Theo đánh giá tháng 3/2024 của FTSE, Việt Nam hiện nằm trong danh sách theo dõi nhằm nâng hạng lên Secondary Emerging từ tháng 9/2018. Tuy nhiên, dưới ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, cũng như một vài tiêu chí còn bất cập nên mục tiêu chưa hoàn thành.

Hiện Việt Nam vẫn nằm trong danh sách theo dõi với vai trò cận biên và được kỳ vọng phân loại lại lên Secondary Emerging. Hoạt động đánh giá lại sẽ được FTSE thực hiện tiếp tục vào đầu tháng 10/2024, và hai kỳ năm 2025: tháng 3 và tháng 9.

Tại đợt đánh giá tháng 3/2024 của FTSE, Việt Nam vẫn còn tiêu chí hạn chế để nâng hạng thị trường. Các Theo khối phân tích, việc tháo gỡ vướng mắc từ yêu cầu ký quỹ trước giao dịch, cũng như cải thiện quy trình mở mới tài khoản đem đến kỳ vọng nhiều chuyển biến tích cực cho chứng khoán Việt Nam, là nhân tố hỗ trợ để hiện thực hóa lên thị trường mới nổi.

Về triển vọng sau khi nâng hạng, MASVN cho biết quy mô vốn hóa của VN-Index đạt hơn 213 tỷ USD (17/9/2024), khá tương đồng với vài quốc gia được phân bổ tỷ trọng thấp trong danh mục FTSE Emerging Markets Index. Tiêu biểu như quy mô vốn hóa thị trường Chile đạt 170 tỷ USD (tháng 6/2024).

Ước tính tỷ trọng của Việt Nam trong rổ sẽ ở mức khoảng 0,6% khi được thêm vào chính thức. Tổng hợp một số quỹ ETF sử dụng FTSE Emerging markets Index làm tham chiếu, với tỷ trọng phân bổ 0,6%, Việt Nam có thể nhận đầu tư ước tính khoảng 516 triệu USD (gần 12.500 tỷ đồng).

Dòng tiền ngoại chảy vào Việt Nam sẽ đến từ những quỹ sử dụng chỉ số FTSE Emerging markets Index làm tham chiếu, cũng như nhiều quỹ khác khi thị trường được nâng hạng.

Theo MASVN quan sát, đa phần các thị trường trước thời điểm nâng hạng chính thức 1 - 2 năm, thị trường chứng khoán đều có dấu hiệu bật tăng. Cụ thể: Qatar tăng hơn 45% từ (9/2013 - 9/2014), Saudi Arabia tăng hơn 23% (3/2017 - 3/2018), Romania tăng hơn 18% (9/2018 - 9/2019).