P/E về vùng hấp dẫn song cơ hội có mở ra với tất cả nhà đầu tư?
Trong chương trình “Khớp lệnh” của VTV Digital, ông Nguyễn Tuấn Anh, Nhà sáng lập FinPeace, cho rằng định giá của thị trường hiện nay cũng như VN-Index đang ở mức hấp dẫn. Đây cũng là nhận định chung của giới phân tích khi định giá thị trường đã lùi về ngang với vùng đáy lịch sử với P/E trailing của VN-Index chỉ ở mức 10,x.
Trong thời gian tới, chúng ta sẽ tiếp tục đón nhận những thông tin rõ nét hơn, đặc biệt là về triển vọng kinh tế quý IV và động thái của các ngân hàng trung ương trên thế giới.
Về diễn biến chung, thị trường đã bắt đầu hình thành một số điều kiện cơ bản để có sóng hồi. Tỷ lệ các mã trên sàn đã có phân kỳ dưới đáy tuy nhiên vẫn cần đợi thêm điều kiện đủ của tuần này là cắt lên trên. Về mặt tâm lý, khu vực hiện tại có thể coi là một cơ hội.
"Khi mọi người bàn tàn về một nhóm vấn đề nhiều quá, nó sẽ mở ra cơ hội cho những thứ mà ta không để ý tới. Khu vực giảm mạnh trước đây đã là quá khứ, bây giờ là lúc mà mọi người cần giữ một tâm thế bình tĩnh và chuẩn bị cho những điều sẽ xảy ra trong đầu năm 2023", ông Tuấn Anh nhấn mạnh.
Theo khuyến nghị của chuyên gia, trong lúc thị trường giảm, nhà đầu tư cần có góc nhìn dài hạn hơn để có tâm lý ứng phó dễ dàng. Việc này bao gồm hai thứ: giá trị của tài sản đang nắm giữ và tính thời điểm. Khi thị trường biến động, một cơ hội về mặt định giá sẽ mở ra.
Cơ hội có dành cho mọi nhà đầu tư?
Theo Nhà sáng lập FinPeace, P/E là một thông số phức tạp bởi P là đại diện cho giá của giao dịch cụ thể, còn E đại diện cho EPS - chỉ số liên quan đến lợi nhuận của doanh nghiệp tính trên một cổ phiếu. Chính vì vậy, việc sử dụng chỉ số này đòi hỏi phải có kiến thức sâu và một thời gian trải nghiệm nhất định.
Mọi người cần chú ý giá dòng tiền là bao nhiêu, tuỳ từng cá nhân sẽ có giá của dòng tiền khác nhau cho nên không thể so sánh với P trung bình của thị trường.
Giả định một cá nhân có dòng tiền liên tục tạo ra trong thời gian dài dựa trên tài sản là nhà cho thuê, lúc đó lựa chọn của người này là gửi tiết kiệm vào ngân hàng hoặc đầu tư cổ phiếu. Khi đó giá của tiền sẽ tương quan so sánh với lãi suất tiền gửi tại ngân hàng.
Ngược lại, một người chủ doanh nghiệp sở hữu một công ty đang tăng trưởng mạnh. Họ có thể lựa chọn giữ lại tiền để tái đầu tư vào chính doanh nghiệp của mình và đầu tư cổ phiếu của một doanh nghiệp niêm yết khác trên sàn. Khi đó giá của tiền chắc chắn sẽ khác với nhà đầu tư cá nhân mô phỏng bên trên.
Điều này chỉ ra mỗi một cá nhân sẽ có giá của đồng tiền khác nhau, do đó để tìm ra cơ hội đầu tư ta không thể so sánh với P/E trung bình của thị trường. Nếu lấy trung bình thị trường làm kim chỉ nam để giải ngân trên Index, điều này là không thể vì cơ hội phải được phân biệt dựa trên nhà đầu tư và tài sản.
Thị trường chứng khoán đang dần tiến bộ hơn và tiến bộ lớn này sẽ sớm được thể hiện qua cách mà thị trường chứng khoán hồi phục.
"Nó sẽ hồi phục theo kiểu khác, nhanh hơn nhiều bởi theo lý thuyết, khi ta càng gần mức định giá hoặc thấp hơn mức định giá cơ bản, động lực để mọi người đặt lệnh mua dài hạn sẽ tăng cao, khác với nhu cầu trading giai đoạn trước".
Chuyên gia cho rằng khi P/E thị trường về đến mức như hiện tại, nhiều công ty chứng khoán đã thống kê và nhận định đây là mức P/E thấp nhất trong vòng 10 năm qua. Về cơ bản, doanh nghiệp mà sử dụng càng nhiều nguồn vốn vay khi lãi suất có xu hướng tăng lên thì chi phí vốn cũng sẽ cao lên, ảnh hưởng tới tăng trưởng lợi nhuận.
Các phương pháp định giá này chỉ là một trong các yếu tố để tham khảo bởi nó chủ yếu sử dụng những dữ liệu từ quá khứ. Điều quan trọng hơn cả là nội tại của doanh nghiệp, kế hoạch sản xuất kinh doanh và triển vọng tăng trưởng trong tương lai.
Khu vực hiện tại hoặc thấp hơn đều là các khu vực mà nhà đầu tư Việt Nam phải dần thích ứng. Điều e ngại nhất chỉ là dòng tiền cá nhân khi không cầm được đủ dài để thấy tăng trưởng xảy ra. Hầu hết báo cáo doanh nghiệp hay các đại hội cổ đông đều chia sẻ về triển vọng lợi nhuận hay tăng trưởng vì vậy nhà đầu tư cần chịu khó lắng nghe để có cách đi tiền hợp lý.