Nông dân 'treo ao', Bộ NN&PTNT lo thiếu nguyên liệu cho xuất khẩu thủy sản nửa cuối năm

Bộ NN&PTNT vừa có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố về việc tăng cường chỉ đạo nuôi trồng thuỷ sản các tháng cuối năm 2023, đảm bảo kế hoạch tăng trưởng.

Theo Bộ NNPTNT, sản lượng thủy sản 6 tháng đầu năm ước đạt 4,27 triệu tấn, đạt 47,2% kế hoạch, trong đó nuôi trồng thủy sản đạt hơn 2,3 triệu tấn.

Giá trị xuất khẩu thuỷ sản đạt 4,13 tỷ USD, giảm 27% so với cùng kỳ năm 2022, trong đó mặt hàng tôm nước lợ đạt 1,5 tỷ USD, giảm 37%; cá tra ước đạt 885,5 triệu USD, giảm 38%.

“Xuất khẩu thuỷ sản tháng 5, 6 đã có những tín hiệu lạc quan hơn những tháng đầu năm, báo hiệu thị trường xuất khẩu thuỷ sản bắt đầu tốt lên, có khả năng hồi phục vào quý III, IV”, Bộ NN&PTNT dự báo.

Tuy nhiên, hiện nay giá sản phẩm vẫn đang ở mức thấp, lợi nhuận không nhiều, người dân có tâm lý “treo ao” chờ tín hiệu của thị trường, dẫn đến nguy cơ các tháng cuối năm có thể thiếu nguyên liệu thuỷ sản phục vụ chế biến và xuất khẩu, ảnh hưởng đến mục tiêu kế hoạch tăng trưởng năm 2023.

Để nuôi trồng thuỷ sản những tháng cuối năm 2023 phát triển ổn định, đáp ứng đủ nhu cầu nguyên liệu thuỷ sản cả về số lượng và chất lượng phục vụ chế biến, xuất khẩu, Bộ NN&PTNT đề nghị UBND các tỉnh, thành phố rà soát, tổng hợp, thống kê nguồn, lượng và khả năng sản xuất, cung ứng vật tư đầu vào phục vụ nuôi trồng thuỷ sản; lượng thuỷ sản hiện đang nuôi; lượng thuỷ sản hiện có tại các cơ sở chế biến, xuất khẩu trên địa bàn; diễn biến giá thuỷ sản nguyên liệu.

Từ đó, UBND các tỉnh, thành kịp thời thông tin đến doanh nghiệp và người nuôi để có kế hoạch và giải pháp cụ thể, phù hợp trong tổ chức nuôi, chế biến, xuất khẩu; ổn định nuôi các đối tượng thuỷ sản nuôi chủ lực, đẩy mạnh phát triển nuôi trồng trên biển và các đối tượng có giá trị kinh tế cao.

Với mảng tôm, Bộ NN&PTNT yêu cầu duy trì diện tích nuôi sinh thái, hữu cơ, tôm lúa, tôm rừng, quảng canh cải tiến, kết hợp các biện pháp tăng năng suất, sản lượng nuôi ở những khu vực này để phát huy lợi thế sản phẩm tôm sú; phát triển nuôi tôm thẻ chân trắng ở những vùng có đủ điều kiện hạ tầng và kiểm soát tốt các khâu sản xuất.

Với mảng cá tra, các tỉnh, thành cần tập trung phát triển chuỗi từ giống, thức ăn đến nuôi thương phẩm.

Ngoài ra, Bộ NN&PTNT cũng đề nghị các tỉnh, thành phát triển nuôi trồng trên biển xa bờ với các đối tượng nuôi có thể cho sản lượng lớn (cá chẽm, cá chim vây vàng, cá giò/bớp…) cùng với tạo sinh kế, nuôi gắn với bảo vệ môi trường ven bờ. Phát triển nuôi hồ chứa và các đối tượng đặc hữu, có giá trị kinh tế của địa phương.

Các tỉnh, thành cần thực hiện các giải pháp hạ giá thành trong nuôi trồng thuỷ sản. Áp dụng kỹ thuật tiên tiến ở tất cả các khâu trong quy trình nuôi để tăng tỷ lệ sống, giảm hệ số thức ăn (FCR).

Tổ chức liên kết sản xuất để giảm khâu trung gian, đảm bảo vật tư đầu vào (giống, thức ăn, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thuỷ sản…) đến tay người nuôi nhanh nhất, gần nhất, chi phí thấp nhất.

Bộ yêu cầu cơ quan chuyên môn tăng cường quan trắc, cảnh báo môi trường các vùng nuôi trồng thuỷ sản tập trung, kịp thời đưa ra khuyến cáo và cảnh báo người nuôi, hạn chế thấp nhất thiệt hại trong nuôi trồng thuỷ sản; chú trọng công tác quản lý an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc trong nuôi trồng thuỷ sản. 

Đồng thời, tổ chức phát triển nuôi trồng thuỷ sản theo nguyên tắc hợp tác, liên kết, lấy người dân làm trung tâm, có sự kết nối giữa các cấp lãnh đạo, quản lý với đơn vị nghiên cứu, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức nghề nghiệp của người dân để tạo ra giá trị gia tăng trong từng công đoạn.

“Có các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác và người nuôi tổ chức liên kết, tối ưu hoá chuỗi sản xuất để giảm giá thành, nâng cao hiệu quả, thúc đẩy tiêu thụ trong nước và xuất khẩu”, Bộ NN&PTNT đề nghị.