Nỗ lực để nền kinh tế không bị đứt gẫy - Bài 2: Tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công

Điểm sáng giải ngân

Trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, việc giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020 là điểm sáng tích cực của TP HCM khi số vốn giải ngân lớn hơn gấp 2,35 lần, tỷ lệ giải ngân cũng tăng gấp 1,89 lần so với cùng kỳ. 

Điều này đã thể hiện được sự chủ động và nỗ lực rất lớn của TP HCM trong việc hoàn thành giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công trong năm nay.

Bà Lê Thị Huỳnh Mai, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố cho biết: Tính đến hết ngày 23/8, tổng số vốn đầu tư công đã giải ngân gần 21.280 tỷ đồng, đạt 50,5% tổng kế hoạch vốn thành phố đã giao (42.139 tỷ đồng), cao hơn về giá trị tuyệt đối lẫn tỷ lệ giải ngân so với cùng kỳ. 

Nếu tính khối lượng hoàn thành, nhưng chưa thực hiện xong thủ tục giải ngân tại Kho bạc Nhà nước thành phố (hơn 2.127 tỷ đồng) thì tỷ lệ giải ngân đạt 55,5% kế hoạch vốn đã giao.

Theo UBND TP HCM, hiện nay thành phố đang triển khai 1.643 dự án đầu tư công với tổng kế hoạch vốn giao trong năm 2020 là 42.139 tỷ đồng, việc giải ngân hết số vốn này sẽ có ý nghĩa rất lớn trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của TP HCM, đồng thời còn là một nhân tố quan trọng để giải quyết việc làm vì thiệt hại do dịch COVID-19.

“Với vai trò là một đô thị lớn, TP HCM xác định phải nỗ lực nhiều hơn, bởi lẽ nếu TP HCM giải ngân vốn đầu tư công thấp sẽ ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế của TP HCM và cả nước”, ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND thành phố nhấn mạnh.

Theo Ban Quản lý đường sắt đô thị TP HCM (MAUR), đến cuối tháng đã giải ngân được hơn 43% số vốn đầu tư cho Dự án tuyến đường sắt đô thị (metro) số 1 Bến Thành - Suối Tiên. Hiện MAUR đã xây dựng kế hoạch làm việc với từng nhà thầu định kỳ 2 tuần/lần nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của dự án.

Đồng thời, lắp đặt trước các thiết bị phụ trong thời gian chờ đợi chuyên gia nước ngoài được phép nhập cảnh để giám sát lắp đặt thiết bị chính. MAUR phấn đấu giải ngân trên 90% kế hoạch vốn đầu tư công được giao trong năm 2020 và hoàn thành ít nhất 80% tổng khối lượng dự án vào cuối năm 2020.

Đối với tuyến metro số 2, đến nay các quận đã cơ bản hoàn tất thủ tục ban hành quyết định thu hồi đất để thực hiện dự án bồi thường giải phóng mặt bằng và tái định cư phục vụ xây dựng tuyến metro số 2 TP HCM (Bến Thành-Tham Lương).

Theo đó, các quận đã ban hành quyết định cho 590/603 trường hợp (đạt 97,8%); trong đó, có Quận 1, Tân Bình, Tân Phú đạt tỷ lệ 100%. Qua đó,  các đơn vị đã giải ngân hơn 66% (1.889 tỷ đồng) trên tổng số vốn được giao năm 2020, bao gồm cả tạm ứng (2.860 tỷ đồng).

Theo Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong, trong bối cảnh dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp, các đơn vị phải rà soát kỹ lưỡng để hoàn thành kế hoạch giải ngân đầu tư công, điều hành đồng bộ hơn và thay đổi cách làm trong những tháng còn lại của năm 2020.

“Từ đây đến cuối năm, mỗi tuần Thành phố phải giải ngân trung bình 900 tỷ đồng. Do đó, nếu không tiếp tục có các giải pháp mạnh mẽ, làm tốt hơn trong 4 tháng còn lại thì thành phố sẽ khó hoàn thành mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công đạt 80% vào ngày 15/10 và 95% đến hết năm 2020.  

Nếu có vướng mắc phải báo cáo ngay để kịp thời tháo gỡ, không chờ đợi nhau. Tiến độ công trình không cho phép chúng ta đẩy tới đẩy lui, chần chừ, trì trệ”, ông Phong lưu ý.

UBND thành phố yêu cầu định kỳ các sở, ngành tổ chức giao ban 1 lần/tuần về đầu tư công, từ đó có giải pháp kịp thời hoặc báo cáo, tham mưu cho UBND thành phố giải quyết. Công khai danh sách đơn vị chậm giải ngân, gửi Sở kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính để theo dõi, thúc tiến độ.

Mặt khác, các quận huyện cần giảm ít nhất 30% thời gian xử lý hồ sơ công việc nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh; rút ngắn quy trình bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Quyết liệt giải ngân vốn đầu tư công

Việc giải ngân vốn đầu tư công của TP HCM cũng nhận được sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. 

“TP HCM cần hành động nhanh hơn, quyết liệt hơn, hiệu quả hơn trong công tác giải ngân vốn đầu tư công giai đoạn này; trong đó, cần tập trung giải quyết các dự án lớn, trọng điểm đang gặp khó khăn”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh như vậy tại các buổi làm việc với UBND TP HCM cũng như các hội nghị về công tác giải ngân vốn đầu tư công thời gian qua.

Theo đó, về Dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2, tuyến Bến Thành-Tham Lương, Thủ tướng Chính phủ đồng ý với đề xuất của Thành phố được tiếp tục thực hiện các dự án bồi thường giải phóng mặt bằng theo giá đền bù tại thời điểm thực hiện.

Cùng với đó, điều chỉnh khoản mục chi phí dự phòng sử dụng từ nguồn vốn đối ứng ngân sách thành phố trong dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2, tuyến Bến Thành-Tham Lương để thực hiện các dự án bồi thường giải phóng mặt bằng, bảo đảm không tăng tổng mức đầu tư của Dự án theo phương án đã được Bộ Chính trị phê duyệt.

Với sự chỉ đạo, hỗ trợ tích cực của Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành, cùng với những kết quả đạt được trong giải ngân vốn đầu tư công từ đầu năm 2020 đến nay, ông Nguyễn Thành Phong cho biết, TP HCM sẽ nỗ lực cao nhất, phấn đấu cả năm 2020 giải ngân đạt trên 95% với việc tập trung thực hiện nhiều nhóm giải pháp.

Cụ thể, dự kiến đầu tháng 9, TP HCM sẽ ban hành Chương trình hành động thực hiện trong 3 tháng cuối năm 2020 để đẩy nhanh tiến độ giải ngân, tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp. Đồng thời, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và phục hồi kinh tế nhằm hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2020.

Mặt khác, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, cơ quan chủ quản, chủ đầu tư trong việc giải ngân, trường hợp tỷ lệ giải ngân không đạt yêu cầu đề ra thì không xét thi đua hoàn thành nhiệm vụ năm 2020; duy trì thường xuyên họp giao ban công tác giải ngân đầu tư công 2 tuần/lần.

Bên cạnh đó, rà soát tiến độ thực hiện và giải ngân của từng dự án và điều chuyển vốn từ dự án có tỷ lệ giải ngân thấp sang dự án có tỷ lệ giải ngân cao nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công. Từ đó, góp phần thúc đẩy phục hồi kinh tế trong điều kiện bình thường mới.

UBND thành phố cũng đã giao các các sở, ban, ngành, UBND quận, huyện đặt mục tiêu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý hồ sơ công việc so với quy trình cơ quan, đơn vị đang triển khai hiện nay, nhằm góp phần tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và đẩy nhanh tiến độ giải ngân.

Ngoài ra, đẩy mạnh thực hiện dự án, chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong từng khâu thực hiện nhằm bảo đảm tiến độ thi công dự án; tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư đối với các dự án có thu hồi đất. 

Đến nay, TP HCM đã xây dựng xong hệ số điều chỉnh giá đất của 187 dự án tại 24 quận, huyện để lập phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Dự kiến đầu tháng 9 sẽ ban hành để triển khai thực hiện.

Cùng với đó, Thành phố tích cực, chủ động kiến nghị Chính phủ và các bộ ngành giải quyết các khó khăn vướng mắc đối với 12 dự án đầu tư trên địa bàn TP HCM cũng như tháo gỡ các khó khăn trong triển khai 126 dự án chậm thực hiện do vướng quy định về xử lý phần đất do Nhà nước trực tiếp quản lý nằm xen cài trong các dự án.