Những vi phạm trong điều hành giá bán lẻ xăng dầu

Thông báo kết luận số 2280/TB-TTCB của Thanh tra Chính phủ được công bố mới đây đã nêu ra hàng loạt các khuyết điểm, vi phạm trong việc quản lý, điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và Liên Bộ Tài chính – Công Thương.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Công Thương vào chỉ đạo Petrolimex kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật. (Ảnh: Petrolimex.com).

Cụ thể kết luận chỉ rõ, giá bán xăng dầu thế giới là yếu tố chiếm tỷ trọng lớn và thường xuyên biến động, ảnh hưởng đến giá bán xăng dầu trong nước. Nhưng trong quý I/2010, các thương nhân đầu mối đều tự điều chỉnh giá bán lẻ. Liên Bộ không công bố giá xăng dầu thế giới để các thương nhân đầu mối dùng làm cơ sở tính toán.

Tiếp đó, lần điều chỉnh giá ngày 21/2/2010, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam không thực hiện điều chỉnh giá đối với mặt hàng dầu Hỏa và dầu Mazut.

Quá trình thực hiện Nghị định số 84/2009/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu, trong thời gian từ tháng 1/2010 – 6/2013, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và Liên Bộ đã đưa chi phí vận tải và chi phí bảo hiểm vào giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu. Mức phí này cao hơn chi phí thực tế của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam.

Ngoài ra, Petrolimex quyết định tăng giá bán lẻ xăng dầu vùng 2 cao hơn giá bán lẻ do Liên Bộ điều hành theo Nghị định số 84/2009/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu. Với mức tăng không quá 2% giá bán do Liên Bộ điều hành, mức giá này sau được cho là phù hợp với thực tế và được công nhận theo quy định tại Điểm I Điều 5 Thông tư liên tịch số 39/2014/TTLT-BCT-BTC của Liên Bộ Công Thương – Tài Chính.

Văn bản cá biệt của Bộ Tài chính cho phép Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam áp dụng tỷ giá ngoại tệ theo tỷ giá bán ra của Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chưa phù hợp với quy định của Chế độ kế toán doanh nghiệp. Tuy nhiên, nội dung trên sau này cũng được Chính phủ cho phép tại Điểm 9 Điều 3 Nghị định số 83/2014/NĐ-CP.

Qua những vi phạm này, Thanh tra Chính phủ đánh giá Liên Bộ chưa thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ theo quy định tại Nghị định số 84/2009/NĐ-CP; Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam chưa chấp hành nghiêm việc điều chỉnh giá bán xăng dầu theo quy định tại Điều 27 Nghị định số 84/2009.NĐ-CP của Chính phủ.

Đồng thời, Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh: trách nhiệm đối với những khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc về Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và tổ chức, cá nhân có liên quan thuộc liên Bộ Tài chính – Công Thương.