Những vấn đề đáng quan tâm từ phiên tòa phúc thẩm vụ án Ngân hàng Đại Tín

Ngân hàng Đại Tín sau khi bán cho Phạm Công Danh (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty trách nhiệm hữu hạn Tập đoàn Thiên Thanh) thì được đổi tên thành Ngân hàng Xây dựng (VNCB). Sau khi xảy ra vụ án Phạm Công Danh thì ngân hàng này được định giá 0 đồng và Nhà nước quản lý, nay đổi tên là Ngân hàng thương mại TNHH MTV Xây dựng Việt Nam (CB).

Xét xử từ ngày 22/6, dự kiến sẽ tuyên án vào ngày 29/6, phiên tòa phúc thẩm vụ án này “nóng” lên với những tranh luận xoay quanh vấn đề ai là người phải bồi hoàn 901 tỉ đồng cho Ngân hàng CB và việc giải quyết với 6 bất động sản (tương đương với 2 ha đất ở Quận 2, Thành phố Hồ Chí Minh) mà bị án Phạm Công Danh và Công ty TNHH Tập đoàn Thiên Thanh (gọi tắt là Tập đoàn Thiên Thanh) đang đòi trong vụ án.

“Buộc Phạm Công Danh khắc phục hậu quả cho Hứa Thị Phấn là trái luật”

Đó là ý kiến của đại diện Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh trong phiên tòa phúc thẩm này. Theo đại diện Viện kiểm sát, nguyên nhân dẫn đến sai phạm, gây thiệt hại cho Ngân hàng Đại Tín là do bị cáo Hứa Thị Phấn (sinh năm 1947, nguyên cố vấn cấp cao Hội đồng quản trị Ngân hàng Đại Tín - Trustbank, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Phú Mỹ) chiếm đoạt số tiền hơn 1.338 tỉ đồng của ngân hàng, thông qua 2 hành vi phạm tội

Cụ thể, lợi dụng việc nắm giữ 84,92% vốn điều lệ Ngân hàng Đại Tín, Hứa Thị Phấn đã thâu tóm và chỉ đạo toàn bộ hội đồng quản trị, ban điều hành và nhân viên Ngân hàng Đại Tín làm các thủ tục để ngân hàng đầu tư trực tiếp 1.037 tỉ đồng vào 4 dự án bất động sản do 3 công ty của bà Phấn làm chủ đầu tư, gồm Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Phú Mỹ, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Địa ốc Lam Giang và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Phú Mỹ. Tuy nhiên, số tiền này Hứa Thị Phấn không sử dụng để đầu tư vào dự án như hợp đồng hợp tác mà rút tiền mặt để chiếm đoạt cá nhân.

Bị cáo Hứa Thị Phấn còn trực tiếp chỉ đạo cấp dưới thực hiện việc mua và nâng khống giá trị 4 bất động sản: số 10 Lý Tự Trọng, Quận 1; số 422B Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 3; số 409 Sư Vạn Hạnh, Quận 10, đều ở Thành phố Hồ Chí Minh và số 30 Quang Trung (phường Vạn Thắng, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa). Sau đó, Hứa Thị Phấn chỉ đạo hội đồng quản trị và ban điều hành Ngân hàng Đại Tín mua 4 bất động sản này với lí do là mở rộng hệ thống hoặc đầu tư bất động sản, với tổng giá trị trên 661 tỉ đồng; trong khi Ngân hàng Đại Tín đã vượt quá tỉ lệ mua sắm tài sản cố định, dẫn đến 4 bất động sản này đến nay chưa thể hạch toán vào tài khoản tài sản cố định của ngân hàng.

Đại diện Viện kiểm sát khẳng định, trách nhiệm hình sự luôn gắn liền với trách nhiệm dân sự để khắc phục hậu quả vụ án. Do vậy, bị cáo Phấn phải hoàn trả toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt để bồi thường cho Ngân hàng CB. Hội đồng xét xử sơ thẩm tuyên Hứa Thị Phấn chịu trách nhiệm hình sự với toàn bộ số tiền chiếm đoạt nhưng lại buộc bị án Phạm Công Danh và Tập đoàn Thiên Thanh bồi hoàn 901 tỉ đồng cho Ngân hàng CB thay bà Phấn là trái pháp luật.

Ngoài ra, trong vụ án phúc thẩm này, 3 bị cáo xin kháng cáo giảm nhẹ hình phạt là Hứa Thị Phấn, Bùi Thị Kim Loan và Huỳnh Thị Xuân Dung. Tuy nhiên, Viện kiểm sát cho rằng hình phạt đối với 3 bị cáo như vậy là phù hợp và đã có sự nhân đạo của pháp luật bởi hậu quả gây ra của các bị cáo là rất nghiêm trọng, do đó đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt cho 3 bị cáo trên.

6 bất động sản Phạm Công Danh đòi đang được bán đấu giá

Một vấn đề được tranh luận tại phiên tòa phúc thẩm là cách giải quyết đối với 6 bất động sản (tương đương với 2 ha đất) ở Quận 2. Theo đó, bị án Phạm Công Danh và Tập đoàn Thiên Thanh đề nghị được nhận lại 6 bất động sản, là phần nằm trong phần chuyển giao của Hứa Thị Phấn khi bán ngân hàng lại cho Phạm Công Danh.

Trong vụ án Ngân hàng Đại Tín giai đoạn 1, cấp sơ thẩm đã tuyên tiếp tục kê biên 6 bất động sản này để đảm bảo nghĩa vụ của bị cáo Hứa Thị Phấn trong vụ án. Sau đó, ông Phạm Công Danh và Tập đoàn Thiên Thanh kháng cáo yêu cầu tòa án xem xét nhận lại 6 bất động sản nói trên. Đến vụ án Ngân hàng Đại Tín giai đoạn 2, cho rằng cấp sơ thẩm không giải quyết thỏa đáng những yêu cầu này nên bị án Phạm Công Danh và Tập đoàn Thiên Thanh tiếp tục kháng cáo.

Luật sư Phan Trung Hoài (bảo vệ quyền lợi của bị án Phạm Công Danh) khẳng định, 6 thửa đất này chưa hề được xem xét giải quyết trong vụ án. Tại phiên tòa, luật sư Hoài đã nộp bản xác nhận của bị án Hoàng Văn Toàn (đang thụ án tại trại giam Long Hòa, nguyên chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Đại Tín), là người đã kí hợp đồng, thỏa thuận bán, chuyển nhượng cổ phần, tài sản của Ngân hàng Đại Tín cho ông Danh.

Theo đó, ông Hoàng Văn Toàn xác nhận ông đã kí biên bản thỏa thuận ngày 6/6/2012 và các phụ lục đính kèm để bán 84,36% vốn điều lệ ngân hàng và bán 4 nhóm tài sản trong các phụ lục đính kèm với biên bản thỏa thuận này. Trong số các bất động sản được bán này có 6 bất động sản ở Quận 2. Vì thế, luật sư Hoài cho rằng, 6 lô đất này là tài sản mà cổ đông nhóm Hứa Thị Phấn chuyển giao lại cho nhóm cổ đông Thiên Thanh, nhưng các cơ quan tố tụng không giao lại cho Tập đoàn Thiên Thanh là không đúng quy định của pháp luật.

Đáng chú ý, đại diện Tập đoàn Thiên Thanh đã nộp văn bản kiến nghị khẩn cấp gửi đến Hội đồng xét xử với nội dung: Tập đoàn Thiên Thanh được biết ngày 10/6, Cục Thi hành án dân sự Thành phố Hồ Chí Minh đã ra thông báo về việc bán đấu giá 6 lô đất ở Quận 2. Tập đoàn Thiên Thanh đề nghị cơ quan thi hành án dân sự tạm dừng việc bán đấu giá các lô đất này vì Tập đoàn Thiên Thanh đang có kháng cáo yêu cầu hoàn trả. Mục đích để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án của ông Phạm Công Danh.

Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát cho rằng, các thửa đất này đã được đề cập trong vụ án Phạm Công Danh nên không xem xét trong phiên phúc thẩm lần này. Đại diện Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của ông Danh và Tập đoàn Thiên Thanh.

Dự kiến, Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm sẽ tuyên án vụ án này vào chiều ngày 29/6. Đây cũng được xem là “phần kết” của đại án Ngân hàng Đại Tín - Xây Dựng, kéo dài từ năm 2016 đến nay với rất nhiều phiên tòa xét xử 4 giai đoạn của vụ án.