Những thách thức pháp lý cản bước ông Trump tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024

Theo Reuters, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố tranh cử lại vào năm 2024. Ông Trump sẽ phải đối mặt với một loạt nhiều thách thức pháp lý từ các vụ điều tra và kiện tụng.

Mất tài liệu chính phủ

Bộ Tư pháp Mỹ đang tiến hành điều tra việc ông Trump vẫn giữ tài liệu của chính phủ, bao gồm cả những tài liệu mật, sau khi đã rời Nhà Trắng vào tháng 1/2021.

Sau khi có lệnh khám xét của tòa án, Cục Điều tra Liên bang (FBI) đã thu giữ 11.000 tài liệu từ căn nhà nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump ở bang Florida. Khoảng 100 trong số này là tài liệu mật, một số còn được đánh dấu tuyệt mật.

Ông Trump đã cáo buộc Bộ Tư pháp đang thực hiện một cuộc “săn phù thủy” (từ lóng để chỉ các chiến dịch săn lùng kẻ thù chính trị).

Thẩm phán Raymond Dearie đang nghiên cứu những tài liệu được thu giữ nhằm xác định xem liệu chúng có được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp, như ông Trump đã tuyên bố hay không. Đặc quyền hành pháp cho phép Tổng thống Mỹ có thể giữ bí mật một số tài liệu hoặc thông tin. 

Bộ Tự pháp đã yêu cầu một tòa án phúc thẩm liên bang kết thúc quá trình xem xét của Thẩm phán Dearie và khôi phục quyền tiếp cận tới những tài liệu không nhạy cảm được thu giữ. Bộ này cho rằng hai yếu tố trên đang cản trở quá trình điều tra.

Vụ kiện của Tổng Chưởng lý New York

Tổng Chưởng lý bang New York, bà Letitia James đã tuyên bố trong một đơn kiện vào tháng 9 rằng văn phòng của bà tìm thấy hơn 200 trường hợp định giá sai tài sản bởi ông Trump hoặc Trump Organization (tập đoàn của ông Trump) từ năm 2011 đến 2021.

Bà James, một đảng viên Đảng Dân chủ, đã cáo buộc ông Trump thổi phồng giá trị tài sản ròng lên hàng tỷ USD để nhận được các khoản vay có lãi suất thấp và được bảo hiểm tốt hơn.

Một thẩm phán tại New York đã chỉ định một giám sát viên độc lập để theo dõi Trump Organization trước khi vụ kiện được đưa ra xét xử.

Bà James đang tìm cách ngăn cản ông Trump, các con của ông là Donald Jr., Eric và Ivanka Trump, điều hành các công ty tại bang New York. Bà cũng muốn ngăn gia đình ông Trump và Trump Organization mua bất động sản hoặc vay vốn mới tại New York trong 5 năm.

Ngoài ra, bà James còn muốn ông Trump giao ra 250 triệu USD bị cáo buộc là nhận được thông qua lừa đảo.

Ông Trump đã gọi vụ kiện của bà James là một cuộc “săn phù thủy”. Một luật sư của ông Trump đã gọi những cáo buộc của bà James là không có cơ sở.

Bà James cho biết cuộc điều tra cũng đã tiết lộ các bằng chứng về sai phạm. Bà đã chuyển những bằng chứng này sang công tố viên liên bang và Sở Thuế vụ để điều tra.

Cáo buộc gian lận thuế

Trump Organization cũng đang phải hầu tòa tại New York với cáo buộc gian lận thuế, do Công tố viên quận Manhattan là ông Alvin Bragg khởi xướng.

Tập đoàn của ông Trump đang vận hành các khách sạn, sân golf và nhiều bất động sản trên toàn thế giới đã khẳng định vô tội với ba cáo buộc gian lận thế và 6 tội danh khác. Trump Organization có thể đối mặt với án phạt lên tới 1,6 triệu USD. Cho tới nay, cá nhân ông Trump vẫn chưa bị buộc tội gì.

Ông Allen Weisselberg, cựu Giám đốc tài chính của Trump Organization, đã nhận tội và được yêu cầu làm chứng chống lại công ty như một phần trong thỏa thuận nhận tội. Ông cũng là một bị cáo trong vụ kiện của bà Tổng Chưởng lý Letitia James.

Tội phỉ báng

Bà E. Jean Carroll, cựu nhà báo tại tạp chí Elle, đã khởi kiện ông Trump vì tội phỉ báng vào năm 2019, sau khi ông này phủ nhận cáo buộc về việc đã cưỡng hiếp bà Carroll tại một cửa hàng bách hóa ở thành phố New York vào những năm 1990.

Vào ngày 19/10, ông Trump đã xuất hiện để lấy lời khai cho vụ kiện. Ông Trump lập luận rằng mình được bảo vệ khỏi vụ kiện của bà Carroll bởi một luật liên bang cho phép nhân viên chính phủ tránh khỏi tội phỉ báng.

Tòa phúc thẩm lần hai tại Manhattan diễn ra vào tháng 9 cho biết ông Trump là một nhân viên liên bang khi ông gọi bà Carroll là một kẻ nói dối. Tuy vậy, tòa án bỏ ngỏ câu hỏi về việc ông có đang đóng vai trò Tổng thống khi đưa ra tuyên bố này hay không.

Một tòa phúc thẩm tại Washington sẽ xem xét câu hỏi trên trong một cuộc tranh luận vào 10/1/2023. Bà Carroll cũng lên kế hoạch sẽ kiện ông Trump về tội hành hung và cố ý gây tổn thương về mặt tinh thần theo luật pháp bang New York, ngay cả khi vụ kiện phỉ báng bị bác bỏ.

Tấn công tại Điện Capitol

Một ủy ban Hạ viên đang điều tra vụ tấn công ngày 6/1/2021 của những người ủng hộ ông Trump vào Điện Capitol (tòa nhà Quốc hội Mỹ). Những kẻ tấn công đã cố gắng ngăn không cho Quốc hội Mỹ xác nhận kết quả bầu cử. 

Ủy ban đang xem xét xem liệu ông Trump có vi phạm pháp luật trong những hành động nhằm lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 hay không. Vào tháng 10, ông Trump đã bị ủy ban này triệu tập để cung cấp tài liệu và làm chứng theo lời tuyên thệ.

Phó Chủ tịch ủy ban điều tra Hạ viện, Hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa Liz Cheney cho biết ủy ban có thể chuyển hồ sơ tới Bộ Tư pháp nhằm tìm kiếm những cáo buộc hình sự chống lại ông Trump. 

Chỉ có duy nhất Bộ Tư pháp Mỹ mới có thể quyết định có truy tố ông Trump về tội liên bang hay không. Ủy ban dự kiến sẽ đưa ra kết quả điều tra trong trong tuần tới. Ông Trump đã gọi cuộc điều tra này là một sự giả tạo có động cơ chính trị.

Tác động vào cuộc bầu cử ở Georgia

Một đại bồi thẩm đoàn đặc biệt đã được trao quyền vào tháng 5 nhằm điều tra những cáo buộc về việc ông Trump tác động đến kết quả bầu cử năm 2020 của bang Georgia.

Cuộc điều tra tập trung một phần vào cuộc điện thoại giữa ông Trump và Tổng thư ký bang Georgia Brad Raffensperger, một đảng viên Đảng Cộng hòa vào hôm 2/1/2021. Ông Trump đã yêu cầu ông Raffensperger “tìm” đủ số phiếu cần thiết để lật ngược lại thất bại trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ ở bang Georgia.

Các chuyên gia pháp lý cho biết ông Trump có thể đã vi phạm ít nhất ba luật hình sự về bầu cử của bang Georgia: âm mưu gian lận bầu cử, xúi giục tội phạm gian lận bầu cử và cố ý can thiệp bầu cử.

Ông Trump có thể lập luận rằng các cuộc thảo luận với Tổng thư ký Raffensperger là quyền tự do ngôn luận được bảo vệ theo hiến pháp.

Trong một vụ kiện khác, vào ngày 19/10, một thẩm phán bang California đã tuyên bố ông Trump cố ý đưa ra những tuyên bố sai lệch về gian lận bầu cử.