Mặt hàng tăng giá gấp 10 lần do xung đột Ukraine
Nguy cơ chiến tranh hạt nhân
Xung đột Nga - Ukraine khiến cho người dân ở tận nước Mỹ xa xôi cũng phải lo lắng. Nguyên nhân là Nga có kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới và Tổng thống Vladimir Putin đã ra lệnh đặt lực lượng hạt nhân trong tình trạng báo động cao từ cuối tháng 2.
Ukraine không có vũ khí hạt nhân nhưng có nhiều nhà máy điện nguyên tử, giao tranh từng diễn ra ngay sát các nhà máy này.
Một hành động vô tình hoặc cố ý có thể gây ra thảm họa hạt nhân, không chỉ châu Âu bị ảnh hưởng mà bụi phóng xạ còn có thể bay sang tới Mỹ.
Giả sử trường hợp chiến tranh hạt nhân xảy ra, có nguy cơ một lượng lớn iot phóng xạ được phát tán vào khí quyển. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), chất phóng xạ này có thể được con người hít vào phổi hoặc gây ô nhiễm nước, đất, động thực vật.
CDC cho biết iot phóng xạ có thể gây hại cho tuyến giáp, cơ quan có chức năng sản xuất hormone. Trong khi đó, hoạt chất kali iotua (KI) không có hại và là một hóa chất cần thiết cho cơ thể con người,
Điều nguy hiểm là nếu tiếp xúc với bức xạ, tuyến giáp không thể phân biệt giữa iot thông thường và iot phóng xạ và sẽ hấp thụ cả hai. Việc hấp thụ quá nhiều chất phóng xạ có thể dẫn đến ung thư tuyến giáp.
Khi được sử dụng theo chỉ dẫn, kali iotua ở dạng lỏng hoặc dạng viên nén có thể nhanh chóng bão hòa tuyến giáp và ngăn tuyến giáp hấp thụ iot phóng xạ.
Giá thuốc chống phóng xạ tăng sốc
Cả Nga lẫn Phương Tây đều nhiều lần gạt bỏ khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh hạt nhân. Theo Bộ Ngoại giao Nga: “chiến tranh hạt nhân là điều không thể bởi đó sẽ là kết thúc của toàn nhân loại”.
Tuy nhiên, việc các phương tiện truyền thông gieo rắc nỗi sợ hãi trong người dân đã đẩy giá thuốc kali iotua lên mức cao kỷ lục.
Nhà sản xuất IOSAT hiện đã hết sạch vỉ 14 viên kali iotua. Trên website IOSAT, một vỉ thuốc này có giá chỉ 13,99 USD. Nhu cầu tăng cao đã khiến giá cả vọt lên tới 150 USD trên eBay, tức hơn 10 lần giá gốc.
Theo CNN, vào ngày 14/3, bốn hộp viên nén Thyrosafe kali iotua đã được bán với giá 132,50 USD. Đơn bán khác đưa ra giá cho một hộp IOSAT 130 mg là 89,95 USD.
Trang web của công ty Anbex, nhà sản xuất của IOSAT có trụ sở tại New York hiện thông báo rằng họ “hết hàng IOSAT dạng viên nén 130mg và 65mg”.
Ông Troy Jones, phó giám đốc Marketing tại Anbex cho biết, công ty đã chứng kiến lượng đơn đặt hàng dồn dập bắt đầu từ giữa tháng 2, lên đến 15 triệu viên từ nhiều người mua, bao gồm cá nhân, đại lý, bệnh viện, thành phố và chính phủ trên toàn thế giới.
Ông Jones nói, mốc thời gian này trùng khớp với các báo cáo rằng các lực lượng Nga đã giành quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Chernobyl của Ukraine và tháng cuối tháng 2.
Trong lịch sử, nhu cầu về kali iotua tăng đột biến khi có mối đe dọa về bụi phóng xạ hạt nhân, ông nói.
Vào năm 2018, nhu cầu kali iotua cũng tăng cao khi cựu Tổng thống Donald Trump đăng dòng tweet rằng ông có một nút bấm hạt nhân "to hơn và mạnh hơn nhiều" so với Tổng thống Kim Jong-un của Triều Tiên. Cùng năm đó, khi Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Hawaii gửi một cảnh báo tên lửa đạn đạo giả, nhu cầu thuốc chống phóng xạ cũng tăng vọt.
Không phải thuốc tiên
Khi người dân đổ xô đi mua các kali iotua, CDC đã cảnh báo người Mỹ rằng việc uống quá nhiều thuốc chống phóng xạ có thể gây ra bệnh nặng hoặc tử vong.
Cũng cần biết rằng kali iotua không phải là thuốc chữa bệnh và không bảo vệ 100% chống lại iot phóng xạ. CDC cho biết một liều uống chỉ có thể bảo vệ tuyến giáp trong vòng 24 giờ.
Cơ quan này cho biết dùng liều cao hoặc thường xuyên hơn so với khuyến cáo sẽ không mang lại hiệu quả bảo vệ cao hơn và có thể gây bệnh nặng hoặc tử vong.
CDC cũng cảnh báo rằng thuốc kali iotua chỉ có thể bảo vệ tuyến giáp và hoạt động tốt nhất đối với một số nhóm tuổi nhất định.