Làn sóng startup bùng lên tại Ukraine

Oksana Dudyk đang ngắm một số loại cây cảnh nhỏ xếp trên các kệ của cửa hàng bán hoa mới của bà, vừa được mở tại thành phố ở biên giới phía tây Ukraine. Nhưng đó không phải là một điều kỳ diệu đối với bà Dudyk, người đã bắt đầu mở cửa hàng với số tiền tiết kiệm cuối cùng sau khi chạy trốn khỏi quê hương Mariupol để tới Lviv, theo New York Times.

Bà Dudyk nằm trong số hàng nghìn người Ukraine đang cố gắng bắt đầu lại cuộc sống của mình sau quãng thời gian khó khăn vì ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga – Ukraine. Nhiều người Ukraine đã thành lập các doanh nghiệp nhỏ mà họ hy vọng sẽ mang lại mục đích mới cho họ và những người khác.

“Cuộc xung đột đã thúc đẩy nhiều người kéo đến đây và bắt đầu xây dựng các cơ sở kinh doanh mới. Ukraine sẽ không bị gián đoạn”, Andriy Sadovyi, Thị trưởng thành phố Lviv, nơi đã trở thành địa điểm sinh sống mới cho những người chạy trốn khỏi các vùng chiến sự cho biết.

Đó có vẻ là một viễn cảnh khó khăn khi cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine vẫn chưa chấm dứt. Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), quy mô nền kinh tế Ukraine dự kiến ​​sẽ thu hẹp 1/3 trong năm nay và ước tính 1/5 số doanh nghiệp vừa và nhỏ của quốc gia này đã đóng cửa.

Lập doanh nghiệp nhỏ

Tuy nhiên, nhiều người đã chạy trốn khỏi các khu vực bị chiến tranh tàn phá đang cùng nhau xây dựng một mặt trận kinh tế mới. Nền móng đang được đặt bởi những người như Serhii Stoian, 31 tuổi, một cựu giáo sư toán học, người đã mở một cửa hàng nhỏ bán cà phê và bánh ngọt mới ở Lviv. Quán cà phê, được đặt tên là Kiit, gặp khó khăn trong những ngày đầu thành lập. Dù vậy, công việc kinh doanh hiện đang phát triển mạnh đến mức ông đang lên kế hoạch cửa hàng thứ hai ở Lviv.

“Chúng tôi đến đây với 500 USD trong túi. Khi bắt đầu, chúng tôi hứa sẽ trả lại tiền cho chủ nhà sau hai tháng. Tuy nhiên, công việc làm ăn phát triển nhanh đã giúp chúng tôi đã có thể trả cho anh ấy chỉ sau hai tuần, ông Stoian cho biết.

Ông Stoian từng mơ ước mở một quán cà phê của riêng mình nhưng chưa bao giờ thực hiện được vì lo sợ thất bại. Ngoài công việc giảng dạy, ông còn là chủ một kênh YouTube dạy nấu ăn ở Ukraine có tên Hungry Guy Recipes, có gần 700.000 người theo dõi. “Cuộc sống khá tuyệt vời”, ông chia sẻ.

Ông vừa bắt đầu công việc bán thời gian tại một tiệm bánh ở Bucha, làm bánh ngọt từ các công thức nấu ăn trên YouTube của mình, nhưng khi xảy ra xung đột, mọi thứ đã tạm dừng.

Khi di chuyển tới thành phố Lviv, ông Stoian nhìn thấy tấm biển “cho thuê” trên một cửa hàng bán đồ lưu niệm nhỏ. “Chúng tôi có thể cho thuê cái đó và bán cà phê và bánh ngọt. Chúng tôi không có kinh nghiệm kinh doanh. Và chúng tôi hơi lo lắng vì có nạn tham nhũng ở Ukraine. Tuy nhiên, bạn tôi biết pha cà phê và tôi có thể nướng”, ông Stoain chia sẻ lại.

Sau cùng, họ đã thuê một máy pha cà phê espresso, và ông Stoian thức nhiều đêm để làm bánh nướng trái cây, bánh quy hương thảo và bánh quế. Dù vậy, khi mới ở cửa hàng, họ không có khách. Ông Stoian bắt đầu tuyệt vọng. Sau đó, ông quyết định xóa thực đơn khỏi bảng đen của quán và bắt đầu viết lên đó câu chuyện đầy kịch tính của mình.

"Chúng tôi chuyển đến đây vì chiến tranh. Chúng tôi muốn làm những gì chúng tôi giỏi nhất: Pha cà phê và làm bánh. Chúng tôi tin tưởng vào Ukraine. Mọi người đã giúp đỡ chúng tôi và chúng tôi muốn giúp đỡ những người khác”, theo nội dung được viết trên tấm bảng. Ông cũng cam kết quyên góp một phần số tiền thu được của cửa hàng cho nỗ lực phục hồi sau xung đột. Ngoài ra, các quân nhân cũng được mời uống cà phê miễn phí.

Ngày hôm sau, cửa hàng đã đón từ 20 đến 30 khách hàng. Sau khi đăng lên Instagram, quán cà phê đã có tới 200 khách hàng mỗi ngày. Mặc dù vui vẻ vì thành công, ông vẫn vật lộn với nỗi đau khi chứng kiến những gì đã xảy ra trong thời gian gần đây.

Thay đổi công việc

Đối với những người khác, kiên cường có nghĩa là chấp nhận một quá trình chuyển đổi khó khăn hơn. Kirill Chaolin, 29 tuổi, từng là huấn luyện viên cấp cao cho kiểm soát viên không lưu tại sân bay quốc tế Lviv. Anh đã mất việc khi Ukraine đóng cửa không phận của mình cho các chuyến bay thương mại. Trong vài tháng gần đây, Chaolin đã bắt đầu lái taxi cho Bolt, một đối thủ của Uber, để kiếm sống.

“Thật khó để từ bỏ một công việc đã làm trong nhiều năm để làm việc khác. Tuy nhiên, tôi không có lựa chọn. Gia đình tôi cần nhiều thứ, điều đó thôi thúc tôi phải làm mọi việc. Chúng ta phải làm bất cứ điều gì để tồn tại”, anh Chaolin chia sẻ.

Những người như cô Dudyk đang làm lại cuộc đời của mình ngay cả khi họ phải vật lộn để vượt qua thiệt hại nặng nề của chiến tranh. “Chúng tôi đã có mức lương khá. Một ngôi nhà hạnh phúc”, bà Dudyk, người có hai con và bốn cháu, cho biết. Chồng bà kinh doanh cửa sổ và làm nghề nuôi, chăm sóc 40 tổ ong. Là một kỹ sư xây dựng tham gia vào các dự án xây dựng quan trọng, bà Dudyk đã có một công việc đầy tự hào.

Bà Dudyk, người đang mở rộng cửa hàng với sự hướng dẫn của một người bạn khác từng điều hành một vườn ươm cho biết: “Tôi muốn cửa hàng hoa của mình phát triển”. Nếu mọi việc suôn sẻ, mặt tiền cửa hàng của bà sẽ được thay đổi với những kệ mới và nhiều hoa hơn.

Với số tiền tiết kiệm ít ỏi còn lại, bà Dudyk đã nộp đơn xin trợ cấp theo chương trình của chính phủ để hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ. “Khi đất nước của bạn xảy ra xung đột, bạn nhận ra rằng cuộc sống của bản thân đang bị đe dọa và mọi thứ có thể bị lấy đi”, bà Dudyk nói.

“Bạn đang lập kế hoạch cho tương lai trong một khoảnh khắc nào đó, và sắp tới bạn sẽ mất tất cả. Bạn bắt đầu chiến đấu vì những nhu cầu thiết yếu như thức ăn, đồ uống, phương tiện liên lạc,… để báo cho ai đó rằng bạn vẫn còn sống. Bạn đợi cho cơn ác mộng kết thúc, sau đó bạn nhận ra rằng ảnh hưởng từ cuộc xung đột lớn hơn bạn nghĩ. Vậy cơ hội là gì?”, bà Dudyk cho biết.

Hiện tại, cửa hàng hoa của bà Dudyk đã thu hút một lượng khách hàng cụ thể. Bà Dudyk cho biết: “Tôi không phải là chuyên gia về thực vật, nhưng tôi biết điều gì sẽ tốt nhất cho các loài hoa. Tôi tin mình có thể làm được”.

Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025 (Vietnam Investment Forum 2025) với chủ đề “Khai thông & Bứt phá” do trang TTĐT tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào ngày 8/11/2024 tại GEM CENTER, TP HCM.

Sự kiện quy tụ giới chuyên gia cao cấp trong lĩnh vực đầu tư, tài chính là các nhà làm chính sách, CEO, CFO, CIO các ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, công ty bất động sản, các hãng xếp hạng, công ty cung cấp dữ liệu và hàng trăm nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường chứng khoán và bất động sản.

Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

Thông tin chi tiết chương trình: https://event.vietnambiz.vn/