Kiều hối về Việt Nam tương đương vốn đầu tư FDI
Báo cáo nghiên cứu “Tài chính cho Phát triển bền vững ở Việt Nam” được chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) công bố mới đây cho biết, Việt Nam là một trong 10 nước tiếp nhận lượng kiều hối nhiều nhất trên thế giới, với khoảng 2,5% tổng kiều hối toàn cầu năm 2017.
Kiều hối ở các nước ASEAN (tỷ USD năm 2015. Nguồn: Các nguồn trong nước và WB, số liệu cho năm 2015; Báo cáo nghiên cứu tài chính cho phát triển của BRH/UNDP) |
Ở các nước ASEAN, kiều hối là một phần quan trọng của bức tranh tài chính của một số nước. Philippines là nước tiếp nhận kiều hối nhiều nhất, với tổng lượng kiều hối là 25,6 tỷ USD năm 2015, hầu như nhiều gấp hai lần lượng kiều hối của Việt Nam là 11 tỷ USD năm 2015, nước tiếp nhận lượng kiều hối nhiều thứ hai trong khu vực.
Ở Philippines, kiều hối chiếm 17% tổng nguồn tài chính trong khi ở Myanmar chỉ chiếm 13% và Việt Nam 12%. Quy mô kiều hối tăng nhanh cùng với tốc tộ tăng trưởng hàng năm cao hơn mức bình quân của thế giới là khoảng 10%, mặc dù tỷ lệ tăng trưởng đã sụt giảm đáng kể từ năm 2010.
Kiều hối chiếm 6-8% GDP hàng năm trong các năm 2006-2017, cao hơn các nước phát triển khác (bình quân chiếm 1-2% GDP). Báo cáo cho biết, kiều hối đã góp phần hỗ trợ sự phát triển của nền kinh tế quốc dân, làm tăng dự trữ ngoại hối và cân đối cán cân vãng lai của đất nước.
Trong tổng lượng kiều hối vào Việt Nam, Mỹ là nguồn lớn nhất (chiếm 55%), kế đó là Australia, Canada, Pháp, Đức và Hàn Quốc. Những nhóm đối tượng chính gửi kiều hối về Việt Nam là Việt kiều hải ngoại và lao động xuất khẩu, với Việt kiều (chủ yếu định cư ở Mỹ, Canada, Đức và Pháp) chiếm phần lớn (80-90%) lượng kiều hối gửi về nước. Xuất khẩu lao động chiếm một tỷ lệ nhỏ (6-7%) tổng lượng kiều hối, nhưng đang gia tăng theo đà gia tăng nhanh của xuất khẩu lao động sang các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc. Kiều hối về Việt Nam tăng đều đặn và quy mô nhiều gấp bốn lần khối lượng ODA năm 2016 và tương đương với lượng FDI năm 2017.
Theo nghiên cứu của UNDP, xét dòng kiều hối ngày càng nhiều, kiều hối có thể có ảnh hưởng đáng kể đến nguồn tài chính phát triển của Việt Nam nếu, ngoài phục vụ mục đích tiêu đùng, kiều hối được chuyển sang các dự án đầu tư sản xuất/kinh doanh và chuyển ra khỏi lĩnh vực bất động sản hoặc “tích lũy” dưới dạng vàng hoặc ngoại tệ.
Dựa vào số liệu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV), cho thấy đến cuối năm 2016, kiều hối gửi về TP HCM chiếm đến 50% tổng lượng kiều hối gửi về Việt Nam, trong đó 70% được chuyển sang hoạt động kinh doanh và 20% cho bất động sản.