ICO: Tiêu thụ cà phê toàn cầu dự báo 167,58 triệu bao trong niên vụ 2020-2021

Trong tháng 5 năm 2021, chỉ số giá cà phê tổng hợp của Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO) đạt trung bình 134,78 US cent/lb, tăng 10,4% so với tháng trước và tăng 29% so với cùng kỳ năm 2020. Qua đó đánh dấu tháng tăng giá thứ 7 liên tiếp và cũng là tháng có giá trung bình cao nhất sau mức giá 137,68 US cent/lb ghi nhận được vào tháng 2 năm 2017.

Xu hướng tăng vững chắc của giá cà phê qua 8 tháng đầu niên vụ 2020-2021 cho thấy sự phục hồi tích cực của thị trường từ mức giá thấp bắt đầu vào niên vụ cà phê 2017-2018, qua đó mang lại thu nhập cao hơn cho người trồng cà phê.

Đà tăng giá đã được thúc đẩy bởi sự sụt giảm dự kiến trong sản xuất tại các nước xuất khẩu chính như Brazil trong niên vụ 2021-2022. Hơn nữa, triển vọng về nhu cầu cũng tươi sáng hơn khi các biện pháp hạn chế liên quan đến đại dịch COVID-19 đang được dỡ bỏ tại các thị trường tiêu thụ lớn với các chương trình tiêm chủng vắc xin COVID-19 đang tạo ra niềm tin lớn hơn đối với người tiêu dùng vào sự phục hồi kinh tế và nhu cầu trở về mức bình thường.

Biểu đồ 1: Chỉ số giá tổng hợp hàng ngày của ICO

Trong tháng 5/2021, chỉ số giá tổng hợp của ICO tăng liên tục trong suốt tháng, bắt đầu từ 127,21 US cent/lb và kết thúc ở mức cao 144,43 US cent/lb, tương ứng tăng 13,5%.

Trong đó, giá của cả 4 nhóm cà phê được theo dõi bởi ICO đều tăng trong tháng 5/2021, đặc biệt là nhóm cà phê arabica.

Mức tăng lớn nhất trong tháng 5/2021 được ghi nhận đối với cà phê arabica tự nhiên của Brazil, với mức tăng 13,4% so với tháng trước lên 140,85 US cent/lb - mức trung bình cao nhất kể từ tháng 2 năm 2017.

Giá cà phê arabica tại những nơi khác cũng tăng 10,6% lên mức cao nhất kể từ tháng 1 năm 2015, đạt trung bình 186,46 US cent/lb.

Tương tự, giá cà phê arabica của Colombia tăng 9,5% so với tháng trước lên 199,02 US cent/lb trong tháng 5 năm 2021 và là mức cao nhất kể tháng 11 năm 2014.

Chỉ số giá cà phê robusta ghi nhận mức tăng 7% lên 79,68 US cent/lb so với 74,47 US cent/lb trong tháng 4 năm 2021, đây cũng là mức trung bình hàng tháng cao nhất kể từ tháng 11 năm 2018.

Trên sàn giao dịch hàng hóa New York, mức giá trung bình của cà phê arabica tăng 13,1% lên 152,42 US cent/lb vào tháng 5 năm 2021.

Trong khi hợp đồng kỳ hạn tương lai trên sàn London tăng 8,5% lên 69,15 US cent/lb vào tháng 5 năm 2021 từ 63,76 US cent/lb vào tháng 4 năm 2021.

Sự chênh lệch giá giữa nhóm cà phê arabica và nhóm cà phê robusta tiếp tục tăng lên, với mức tăng 11,3%, 13,4% và 23,1% được ghi nhận bởi arabica Colombia, nhóm arabica khác và arabica tự nhiên Brazil.

Cũng trong tháng 5/2021, chênh lệch giữa cà phê arabica và cà phê robusta được theo dõi trên thị trường kỳ hạn New York và London tăng 17,3% lên 83,27 US cent/lb.

Triển vọng sản lượng thấp hơn ở Brazil trong niên vụ cà phê 2021-2022 và sự sụt giảm dự kiến từ các nước sản xuất cà phê arabica khác do ảnh hưởng bởi khí hậu đang làm gia tăng sự biến động giá của các nhóm cà phê arabica.

Vào tháng 5 năm 2021, các kho dự trữ arabica được chứng nhận trên sàn giao dịch hàng hóa tương lai New York là 2,21 triệu bao và dự trữ cà phê Robusta được chứng nhận cho sàn giao dịch hàng hóa kỳ hạn London là 2,67 triệu bao, tăng lần lượt là 7% và 6%.

ICO tiếp tục hạ dự báo về sản lượng và nâng dự báo về tiêu thụ 

Trong báo cáo tháng 5/2021 của ICO, tổng sản lượng cà phê toàn cầu niên vụ 2020-2021 ước tính tăng 0,4% so với niên vụ trước lên 169,60 triệu bao, với sản lượng cà phê arabica tăng 2,3% lên 99,24 triệu bao và sản lượng cà phê robusta dự kiến giảm 2,1% xuống 70,36 triệu bao.

Dự báo mới về sản lượng cà phê toàn cầu của ICO đã thấp hơn 0,1 điểm phần trăm so với dự báo trước đó.

Xét theo khu vực, sản lượng của châu Phi dự kiến sẽ không thay đổi ở mức 18,68 triệu bao trong niên vụ cà phê 2020-2021. Sản lượng ở châu Á và châu Đại Dương được dự báo sẽ giảm 1,1% so với 49,45 triệu bao trong niên vụ 2019-2020, xuống còn 48,93 triệu bao trong niên vụ 2020-2021.

Sản xuất của Mexico và Trung Mỹ dự kiến giảm 2,1% ở mức 19,19 triệu bao. Mức giảm này là do một số quốc gia trong khu vực bị ảnh hưởng bởi các cơn bão Eta và Iota trước đó và khu vực đang phải khắc phục những thiệt hại gây ra cho sản xuất cà phê của năm hiện tại cũng như niên vụ tới.

Sản lượng cà phê dự kiến tăng 2% ở khu vực Nam Mỹ lên 82,8 triệu bao, so với 81,2 triệu bao trong niên vụ 2019-2020. Tuy nhiên, sản lượng của Brazil cho niên vụ tiếp theo 2021-2022, vốn đã bắt đầu dự kiến sẽ giảm đáng kể bởi sản lượng giảm theo chu kỳ của cà phê arabica và về ảnh hưởng bởi lượng mưa dưới mức trung bình.

Biểu đồ 2: Sản xuất và tiêu thụ cà phê toàn cầu

Trong khi đó, ICO đã nâng dự báo tiêu thụ cà phê thế giới lên mức 167,58 triệu bao trong niên vụ 2020-2021, tăng 1,9% so với 164,43 triệu bao của niên vụ cà phê 2019-2020. Đồng thời dự báo này đã được nâng lên đáng kể so với ước tính 166,3 triệu tấn, tăng 1,3% được ICO đưa ra vào tháng trước.

Như vậy, thặng dư cà phê thế giới trong niên vụ 2020-2021 dự kiến sẽ giảm xuống còn 2,02 triệu bao so với với 4,50 triệu bao trong niên vụ trước đó.

Về triển vọng trong thời gian tới, việc giảm năng suất dự kiến ở nhiều nước xuất khẩu cũng như giảm đầu tư vào các trang trại cà phê do khả năng tiếp cận tín dụng hạn chế, cán cân cung - cầu eo hẹp dự kiến sẽ tiếp tục diễn ra trong niên vụ 2021-2022.

Thậm chí với triển vọng sản lượng cà phê ở Brazil thấp hơn trong niên vụ 2021/22 và giảm ở các nước khác, tiêu thụ có khả năng vượt quá sản lượng cà phê thế giới trong năm niên vụ 2021-2022.

Về tiêu thụ cà phê của niên vụ 2020-2021, ICO cho rằng sự lắng xuống của đại dịch COVID-19 làm giảm bớt những hạn chế liên quan và tăng triển vọng phục hồi kinh tế, người tiêu dùng đang lấy lại niềm tin qua đó tác động tích cực đến xu hướng tiêu dùng cà phê toàn cầu.

Tiêu thụ trong nhập khẩu các nước cũng như tiêu thụ nội địa ở các nước xuất khẩu dự kiến sẽ tăng tương ứng là 2,3% và 1,0% trong niên vụ 2020-2021.

Trong đó, tiêu thụ cà phê ở châu Phi dự kiến sẽ tăng 2,1% lên 12,27 triệu bao. Tiêu thụ tại châu Á và châu Đại Dương được dự báo sẽ tăng 1,3% lên 36,70 triệu bao. Tiêu thụ tại khu vực Mexico và Trung Mỹ dự kiến tăng 0,7% ở mức 5,36 triệu bao. Ngoài ra, tiêu thụ ở châu Âu và Bắc Mỹ sẽ tăng lần lượt 1,8% và 3,7%. Tiêu thụ của Nam Mỹ dự kiến sẽ tăng 1,2%.

Xuất khẩu cà phê tháng 4 năm 2021 đạt 11,4 triệu bao

Theo số liệu của ICO, xuất khẩu cà phê toàn cầu trong tháng 4 năm 2021 đạt 11,40 triệu bao, giảm 4,5% so với tháng 3 năm 2021 nhưng tăng 1% so với tháng 4 năm 2020.

Tính chung xuất khẩu cà phê toàn cầu trong 7 tháng đầu niên vụ cà phê 2020-2021 (từ tháng 10/2020 đến tháng 4/2021) đạt 77,52 triệu bao, tăng 4,1% so với 74,49 triệu bao của cùng kỳ niên vụ 2019-2020.

Sự gia tăng xuất khẩu toàn cầu từ đầu niên vụ 2020-2021 đến nay chủ yếu được thúc đẩy bởi mức giá tương đối cao và các biện pháp hạn chế di chuyển do đại dịch COVID-19 được nới lỏng. Tuy nhiên, việc thiếu container cho các chuyến hàng vẫn là mối quan tâm lớn đối với thương mại cà phê toàn cầu.

Trong 7 tháng đầu niên vụ cà phê 2020-2021, xuất khẩu cà phê nhân toàn cầu tăng 4,8% lên 70,42 triệu bao so với 67,2 triệu bao của cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu cà phê rang giảm 6,3% đạt 403,767 bao, trong khi cà phê hòa tan giảm 2,4% xuống 6,68 triệu bao.

Tổng xuất khẩu cà phê arabica trong 7 tháng đầu niên vụ 2020-2021 tăng 9% so với niên vụ trước, đạt 49,88 triệu bao. Sự gia tăng này chủ yếu đến từ xuất khẩu cà phê arabica của Colombia và arabica Brazil, với mức tăng lần lượt là 8,8% và 18,3%, đạt 9,07 triệu bao và 27,68 triệu bao.

Biểu đồ 3: Xuất khẩu các nhóm cà phê từ tháng 10/2020 đến tháng 4/2021

Ngược lại, xuất khẩu các lô hàng Robusta toàn cầu trong 7 tháng đầu niên vụ 2020-2021 giảm 3,8% so với cùng kỳ niên vụ 2019-2020, xuống còn 27,64 triệu bao.

Việt Nam nước xuất khẩu cà phê Robusta lớn nhất thế giới ghi nhận sự sụt giảm 14,3% trong 7 tháng đầu niên vụ 2020-2021, đạt 14,78 triệu bao.

Xét theo khu vực, xuất khẩu cà phê của châu Á và châu Đại Dương giảm 6,5% xuống 22,94 triệu bao trong giai đoạn từ tháng 10 năm 2020 đến tháng 4 năm 2021.

Trong khi xuất khẩu của Việt Nam giảm như đã nói ở trên, các lô hàng của Indonesia tăng 17,1% lên 4,25 triệu bao. Xuất khẩu từ Ấn Độ nhà sản xuất lớn thứ ba của khu vực, ghi nhận mức tăng 6,43% lên 3,01 triệu bao.

Trái lại, xuất khẩu cà phê của khu vực châu Phi trong 7 tháng đầu niên vụ 2020/21 giảm 4,1% xuống 7,37 triệu bao, do các chuyến hàng từ Ethiopia, Côte d’Ivoire và Madagascar giảm lần lượt 25,6%, 46,3% và 55,7%. Riêng Uganda nhà xuất khẩu lớn nhất khu vực tăng 16,2% lên 3,4 triệu bao.

So với 7 tháng đầu niên vụ cà phê 2019/20, xuất khẩu từ Mexico và khu vực Trung Mỹ cũng giảm 8,9% xuống 8,27 triệu bao, do các nước trong khu vực vẫn chưa phục hồi sau ảnh hưởng nặng nề của bão Iota và Eta. Đáng chú ý, các chuyến hàng từ Honduras, nhà xuất khẩu lớn nhất của khu vực giảm 14,2% xuống 2,94 triệu bao; trong khi từ Nicaragua giảm 14,3% xuống 1,4 triệu bao. Xuất khẩu của Guatemala giảm 9,41% xuống còn 1,59 triệu bao. Tổng xuất khẩu của El Salvador và Panama cũng giảm lần lượt 18,8% và 34,4%.

Trong khi đó, xuất khẩu khu vực Nam Mỹ từ tháng 10 năm 2020 đến tháng 4 năm 2021 đã tăng khá mạnh 17,3% so với cùng kỳ niên vụ trước lên 38,93 triệu bao.

Trong giai đoạn này, xuất khẩu cà phê từ Brazil đã tăng 21,7% lên 28,72 triệu bao. Xuất khẩu từ Colombia tăng 8,6% lên 8,14 triệu bao. Peru ghi nhận xuất khẩu ổn định ở mức 1,8 triệu bao; trong khi xuất khẩu của Ecuador giảm 4,7% xuống 257.383 bao so với 270.009 bao trong 7 tháng đầu niên vụ 2020-2021.