Gánh thêm hàng tỉ USD chi phí vì thuế quan trong 2018, doanh nghiệp Mỹ 'kêu trời' vì quyết định mới của ông Trump

Chính phủ và các công ty Trung Quốc sẽ không trả thuế quan trực tiếp cho Mỹ. 

Thuế quan là thuế đánh lên sản phẩm nhập khẩu và được các công ty Mỹ thanh toán cho hải quan Mỹ khi hàng hoá vào thị trường. 

Các nhà nhập khẩu thường chuyển chi phí thuế quan cho người khách hàng, gồm các nhà máy và ngừoi tiêu dùng Mỹ, bằng cách tăng giá sản phẩm. 

Theo các giám đốc điều hành và chuyên gia kinh tế, người tiêu dùng Mỹ thanh toán hầu hết hoá đơn thuế quan. 

Đó là nguyên nhân ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố quyết định của mình, các nhà bán lẻ Mỹ bất bình cho rằng động thái này là một đợt tăng thuế khác đối với doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ, và cảnh báo thuế quan sẽ đe dọa đến việc làm và tăng chi phí cho các gia đình Mỹ.

Thuế quan mới sẽ tác động tới một loạt hàng hoá tiêu dùng từ điện thoại di dộng và máy tính xách tay tới đồ chơi và giày dép, theo Reuters.

Ông Stephen Lamar, Phó chủ tịch điều hành Hiệp hội May mặc và Giày dép Mỹ, cho biết người tiêu dùng Mỹ sẽ chịu thiệt hại lớn hơn rất nhiều từ mức thuế mới so với các nhà sản xuất Trung Quốc, những người sản xuất 42% hàng may mặc và 69% giày dép được mua tại Mỹ.

Các nhà đầu tư lo ngại việc tăng giá bán lẻ sẽ ảnh hưởng đến chi tiêu của người tiêu dùng, nhân tố quan trọng của nền kinh tế Mỹ, và bất ổn thương mại khiến các doanh nghiệp kìm hãm chi tiêu vốn.

"Người đàn ông của thuế quan" nói gì?

Ông Trump cho biết Mỹ sẽ đánh thuế Mỹ cho tới khi một thoả thuận thương mại được đảm bảo. 

Tổng thống Mỹ tự gọi mình là "người đàn ông của thuế quan", và thường đề cập lại rằng Trung Quốc sẽ trả cho thuế quan Mỹ áp lên hàng hoá của quốc gia châu Á.

Hôm 5/5, ông đăng tải trên Twitter của mình rằng: "Trong 10 tháng, Trung Quốc sẽ trả thuế quan cho Mỹ".

Cách thuế quan hoạt động thực sự

Cục Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) thu thuế đối với hàng nhập khẩu. 

Cơ quan này thường yêu cầu các nhà nhập khẩu phải trả thuế trong vòng 10 ngày kể từ khi lô hàng của họ làm thủ tục hải quan.

Từ đầu năm 2018 đến ngày 1/5, Washington đã đánh giá 23,7 tỉ USD thuế quan, theo dữ liệu từ CBP.

Tổng doanh thu từ thuế quan tăng 73% so với cùng kì trong nửa đầu năm 2019 lên 33,9 tỉ USD, theo dữ liệu của Bộ Tài chính Mỹ.

Các nhà cung cấp Trung Quốc chịu chi phí thuế quan của Mỹ?

Các nhà cung cấp Trung Quốc chắc chắn phải chịu một phần chi phí thuế quan của Mỹ theo những cách gián tiếp. 

Ví dụ, các nhà xuất khẩu đôi khi có thể giảm giá cho nhà nhập khẩu Mỹ để giúp giảm chi phí cho những mức thuế cao hơn của Mỹ và duy trì hợp đồng và thị phần của họ.

Các công ty Trung Quốc đang mất việc kinh doanh vì nhà nhập khẩu Mỹ đang tìm kiếm nguồn hàng cùng loại nhưng được miễn thuế hoặc rẻ hơn ở bên ngoài Trung Quốc.

Tổng thống Trump và các thành viên hàng đầu trong Nội các của ông đã nói rằng thuế quan đang đẩy nhanh quá trình chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc khi các công ty tìm cách di chuyển tới những quốc gia không phải chịu thuế nhập khẩu của Mỹ.

Trong khi đó, các nhà nhập khẩu có trụ sở tại Mỹ đang tìm cách giải quyết gánh nặng thuế cao hơn bằng nhiều cách làm tổn thơng công ty và khách hàng Mỹ nhiều hơn Trung Quốc.

Các chiến lược như vậy gồm chấp nhận tỉ suất lợi nhuận thấp hơn; giảm chi phí trong đó có tiền lương và việc làm cho người lao động Mỹ; trì hoãn khả năng tăng lương; đồng thời chuyển chi phí thuế quan bằng cách nâng giá cho người tiêu dùng hoặc công ty Mỹ.

Hầu hết nhà nhập khẩu sử dụng kết hợp các chiến thuật như vậy để phân bổ chi phí gia tăng cho các nhà cung cấp và người tiêu dùng hoặc người mua.

Tăng giá cho công ty và người tiêu dùng

Thuế nhập khẩu cao hơn đới với hàng hoá Trung Quốc và các sản phẩm khác, như tăng chi phí sản xuất của Caterpillar thêm 70 triệu USD trong quí II. 

Caterpillar dự kiến trả khoảng 250 - 350 triệu USD thuế quan trong năm nay. Phản ứng với chi phí sản xuất gia tăng, công ty đã tăng giá sản phẩm. 

Walmart, nhà bán lẻ lớn nhất thế giới, và chuỗi cửa hàng tạp hoá Macy đã cảnh báo người mua hàng sẽ phải chịu mức giá cao hơn vì thuế quan đánh lên hàng hoá từ Trung Quốc. 

Trong tháng 2, báo cáo của Vụ Nghiên cứu Quốc hội chỉ ra thuế quan của ông Trump áp lên máy giặt nhập khẩu toàn cầu đã kéo giá tăng tới 12%, so với tháng 1/2018, thời điểm trước khi thuế quan có hiệu lực. 

Thuế quan đối với thép, nhôm toàn cầu đã kéo giá sản phẩm thép tăng gần 9% trong năm ngoái, làm tăng chi phí cho người sử dụng thép thêm 5,6 tỉ USD, theo nghiên cứu của Viện Kinh tế Quốc tế Peterson.

Các công ty và người tiêu dùng Mỹ đã trả thêm 3 tỉ USD/tháng cho thuế vì thuế quan đánh lên hàng hoá Trung Quốc và kim loại nhập khẩu toàn cầu, nghiên cứu từ Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tại New York, Princeton University, và Columbia University cho hay.

Các công ty phải gánh thêm 1,4 tỉ USD chi phí liên quan tới mất hiệu quả trong năm ngoái, nghiên cứu chỉ ra. 

Các công ty Trung Quốc phải thanh toán bao nhiêu?

Trung Quốc đáp trả thuế quan Mỹ bằng cách áp thuế lên hàng nhập khẩu từ Mỹ.

Hầu hết nhà nhập khẩu tại Trung Quốc là người bản địa, vì vậy giống như cách chính phủ Mỹ thu thuế nhập khẩu đối với hàng Trung Quốc từ nhà nhập khẩu Mỹ, Bắc Kinh thu thuế đối với hàng Mỹ từ nhà nhập khẩu Trung Quốc.