Dư luận và chính giới Mỹ lo Amazon đe dọa sự tồn vong của các doanh nghiệp nhỏ

Mỗi năm một lần, Amazon tri ân người tiêu dùng bằng sự kiện giảm giá hàng hóa trong sự kiện Prime Day. Tại thời điểm ấy, người dân có thể mua mọi mặt hàng từ máy đọc sách Kindles, nồi cơm điện đến khăn giấy với mức giá ưu đãi kèm khuyến mãi lớn.

Khảo sát mới nhất của CNBC cho thấy, tới 20% người dân mua hàng vào ngày Amazon Prime Day 2019 (từ 15 đến 16/07). 

Con số ấy chưa bằng một nửa tỉ lệ 44% người dân mua sắm vào ngày lễ Small Business Saturday 2018 tháng 11 năm ngoái. Tuy nhiên, người tiêu dùng dần nhận thức rõ hơn về sự thống trị ngày càng tăng của Amazon vì tập đoàn cung cấp tất cả sản phẩm với giá rẻ và giao hàng miễn phí mỗi ngày.

Trong một khảo sát vào quí III/2019 của CNBC, với khoảng 10.000 người Mỹ, đa số họ (khoảng 59%) nhận định Amazon đang đe dọa sự tồn tại của các doanh nghiệp nhỏ, trong khi chỉ 22% người tiêu dùng cho rằng cách vận hành của Amazon ảnh hướng tích cực tới các doanh nghiệp nhỏ.

Con số ấy thể hiện sự thay đổi đáng kể so với hai năm trước, thời điểm mà tỉ lệ người ủng hộ (33%) và phản đối (37%) Amazon không chênh lệch lớn.

Kết quả từ quí II/2018, tới 47% người dân cho rằng Amazon đang đe dọa sự tồn tại của các doanh nghiệp nhỏ và 28% trong số họ cho rằng Amazon đang hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ cùng phát triển. Tất cả những khảo sát chỉ ra rằng người tiêu dùng đang dần dành ít thiện cảm hơn cho Amazon.

Amazon và cuộc đối đầu chính trị

Amazon đã phải đối mặt với sự chỉ trích từ một số chính trị gia nổi tiếng, đặc biệt là Tổng thống Donald Trump. Trên trang Twitter, ông Trump đã chỉ trích rằng Amazon không đóng đủ thuế và lợi dụng dịch vụ Bưu chính của Mỹ, 

Ông chủ Nhà Trắng cũng thường xuyên bày tỏ quan điểm bất bình với ông Jeff Bezos - người sáng lập kiêm chủ tịch Amazon. Tờ Washington Post thuộc sự sở hữu của ông Jeff Bezos cũng là đối tượng mà tổng thống thường chế giễu.

Gần đây, Amazon đã phải đối mặt với sự phản đối công khai của dư luận khi tuyên bố mở trụ sở thứ hai tại thành phố New York. Làn sóng phản ứng dữ dội từ các nhà lập pháp và các tổ chức cộng đồng xuất hiện ngay lập tức.

Họ lo ngại Amazon sẽ làm thay đổi thành phố New York. Amazon mang lại thêm việc làm cho lực lượng lao động có tay nghề cao từ nơi khác tới chứ không giúp giảm bớt tỉ lệ thất nghiệp của người dân địa phương.

Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ đều nhận định Amazon đang kìm hãm sự cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ.

Tỉ phú Jeff Bezos, người sáng lập tập đoàn thương mại điện tử Amazon. Ảnh: Business Insider

Một cuộc thăm dò gần đây của Trung tâm nghiên cứu Pew từ năm 2015 tới 2019 cho thấy số lượng người dân nhận thức ảnh hưởng tiêu cực từ các công ty công nghệ đối với cuộc sống của thành phố đang tăng.

Các công ty công nghệ bao gồm Amazon cũng như Facebook, Google và Apple đều phải đối mặt với sự chỉ trích cho sự độc quyền của họ trong một số thị trường nhất định. Đầu mùa hè vừa qua, Ủy ban Thương mại liên bang Mỹ tuyên bố họ sẽ điều tra Amazon về các hoạt động cạnh tranh không lành mạnh khiến nhiều doanh nghiệp nhỏ gặp bất lợi.

Mất điểm trong lòng người tiêu dùng

Amazon là kênh bán hàng trực tuyến đầu tiên hoặc duy nhất mà người tiêu dùng có thể mua tất cả các thể loại hàng hóa. Cộng đồng người tiêu dùng không thể phủ nhận rằng mô hình kinh doanh của Amazon ảnh hưởng rất lớn đến các doanh nghiệp nhỏ.

Năm 2017, 25% người tiêu dùng cho rằng hoạt động Amazon không gây ảnh hưởng tới doanh nghiệp nhỏ. Vào năm 2018, con số giảm xuống 15%, do nhiều người bắt đầu nhận ra sự thống trị của "gã khổng lồ trực tuyến" Amazon.

Chắc chắn không phải tất cả các chủ doanh nghiệp nhỏ đều phải cạnh tranh với Amazon. Ví dụ, một trang web môi giới bất động sản hoặc một văn phòng nha sĩ tư nhân sẽ không phải đối đầu với Amazon. 

Nhưng với các doanh nghiệp nhỏ trong ngành công nghiệp bán lẻ, bán buôn thì Amazon đang đe dọa sự tồn tại của họ.

Những người làm việc cho tập đoàn Amazon biểu tình tại thành phố Shakopee, bang Minnesota hôm 15/7 để yêu cầu tập đoàn giảm áp lực và thời gian làm việc của họ trong dịp mua sắm Prime Day năm 2019. Ảnh: Huffington Post

Các chủ doanh nghiệp nhỏ phải cạnh tranh với Amazon đang rơi vào giai đoạn kinh doanh khó khăn. Tại Long Island City - một trong hai địa điểm Amazon chọn để xây dựng trụ sở mới, các chủ doanh nghiệp nhỏ tỏ ra rất lo ngại. 

Mối quan tâm hàng đầu của họ không phải là việc các cửa hàng xe đạp hay nhà sách sẽ phải cạnh tranh với Amazon. Thay vào đó, họ lo lắng tiền thuê văn phòng và chi phí hoạt động sẽ tăng lên khi Amazon xuất hiện.

Trong một tuyên bố gần đây với CNBC, Amazon bình luận rằng tập đoàn đang giúp các doanh nghiệp nhỏ phát triển. Tập đoàn tự hào về cách Amazon hỗ trợ 1,9 triệu doanh nghiệp Mỹ hoạt động. Các nhà bán lẻ - chủ yếu là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, chiếm hơn 58% doanh thu trên Amazon và tổng doanh thu những doanh nghiệp ấy lên tới 160 tỉ USD chỉ trong năm 2018. 

"Nếu tính trung bình, họ bán ra hơn 4.000 mặt hàng mỗi phút trên Amazon.com và trên toàn thế giới. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ bán tại hàng trên trang web của chúng tôi đã tạo ra khoảng 1,6 triệu việc làm", Amazon nhấn mạnh.