Dự báo dịch COVID-19 kéo dài hết 2021, cần chuẩn bị kịch bản cho tình huống xấu nhất

Sáng 13/10, Bộ Y tế đã tổ chức giao ban trực tuyến triển khai công tác phòng chống dịch COVID-19 với các địa phương trong cả nước. GS.TS Nguyễn Thanh Long, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế chủ trì buổi giao ban.

Dự báo dịch COVID-19 có thể kéo dài đến hết 2021

Về công tác phòng chống dịch, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế nêu rõ, nhiều dự báo có thể cuối năm 2021 mới hết dịch. Điều này có nghĩa là chúng ta luôn phải ở trong tâm thế sẵn sàng đương đầu chiến đấu với dịch. 

“Dịch bệnh không ngủ quên trong mùa hè và sẽ tiếp tục tấn công chúng ta”- Quyền Bộ trưởng nói.

Hiện chưa có vắc xin nào được đăng ký chính thức lưu hành trên thế giới, nên việc tiếp cận vắc xin phòng chống dịch của các nước là thách thức rất lớn dù Bộ Y tế đã và đang nỗ lực để tiếp cận với vắc xin  nhưng nhìn chung là khó khăn.

“Chúng ta nhận định được tình hình dịch như vậy, đánh giá được những nguy cơ như vậy để có những chủ động trong phòng chống dịch. Chúng ta tuyệt đối không được lơ là, chủ quan vì nguy cơ xâm nhập dịch vào Việt Nam rất cao”- Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh.

Theo GS.TS Nguyễn Thanh Long, hiện trong cộng đồng đã 41 ngày không ghi nhận ca nhiễm COVID-19 mới, nhưng nguy cơ xâm nhập luôn thường trực và là yếu tố để có thể gây bùng nổ dịch bất cứ lúc nào, bất cứ thời điểm nào. Chúng ta phải luôn sẵn sàng tâm thế chuẩn bị chống dịch

“Đây là thời điểm quan trọng để chúng ta chuẩn bị và triển khai tất cả các biện pháp quan trọng cần thiết để chống dịch, bởi mùa đông năm nay dự báo là rất khốc liệt trong chống dịch. Nhiều quốc gia đã phát hiện ca bệnh xâm nhập trở lại và lây nhiễm ra cộng đồng”- Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh.

Cần phải chuẩn bị kịch bản ứng phó với tình huống xấu nhất 

Về nguyên tắc phòng chống dịch, Việt Nam vẫn giữ 5 nguyên tắc là ngăn chặn; phát hiện; cách li; khoanh vùng dập dịch và điều trị hiệu quả nhưng “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, trong giai đoạn hiện nay có thể nói nguyên tắc quan trọng nhất là phát hiện, ngăn không cho dịch từ bên ngoài xâm nhập vào Việt Nam; vấn đề tiếp theo là giám sát phát hiện các ca bệnh.

“Nếu phát triển càng sớm thì chúng ta càng triển khai các biện pháp chống dịch hiệu quả. Nguyên tắc là khoanh vùng gọn, cách li triệt để, điều trị hiệu quả”- Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói

Trong giai đoạn hiện nay, cần phải chuẩn bị kịch bản ứng phó với tình huống xấu nhất trong mùa Đông Xuân năm nay nếu không chúng ta sẽ rơi vào tình trạng hoang mang, “cuống” trong chống dịch.

Quyền Bộ trưởng đề nghị các địa phương rà soát lại tất cả các kịch bản phòng chống dịch. Kịch bản phải đề cập đến tình huống dịch nếu xảy ra tại bệnh viện thì sẽ có phương án xử lí như thế nào? Đà Nẵng là ví dụ sinh động và điển hình cho vấn đề phòng chống dịch. Đà Nẵng là địa phương có nhiều cơ sở khám chữa bệnh, có điều kiện để thành lập bệnh viện dã chiến rất nhanh, tuy nhiên nếu dịch xảy ra ở một địa phương của miền núi thì sẽ thế nào?

“Khi dịch xảy ra ở bệnh viện- có thể là bệnh viện đa khoa tỉnh thì chúng ta phải làm thế nào để có thể vẫn đảm bảo điều trị bệnh nhân? Chuẩn bị cơ sở hồi sức, cấp cứu khác, cơ sở điều trị thận nhân tạo khác như thế nào? Điều này có nghĩa là chúng ta phải làm sạch bệnh viện càng sớm càng tốt và giảm mật độ lây nhiễm càng sớm càng tốt.”- Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.

Quyền Bộ trưởng yêu cầu các địa phương phải đưa ra phương án ứng phó với các tình huống như dịch xảy ra tại một nhà máy với mấy chục nghìn công nhân, tại cộng đồng dân cư thì như thế nào? Phương án ứng phó phải bao gồm các biện pháp khoanh vùng ngay, truy vết lập tức, cách li nhanh chóng triệt để.

“Bộ Y tế sẽ lo máy thở, nhưng Bộ Y tế không thể lo từng cán bộ sử dụng máy thở cho địa phương, do đó các địa phương phải tổ chức tập huấn chuyên môn ngay về sử dụng máy thở cho cán bộ. Các địa phương cũng phải chuẩn bị ngay cơ sở điều trị”- Quyền Bộ trưởng yêu cầu.

Theo ông Long, thời điểm này, việc ngăn chặn dịch từ bên ngoài rất quan trọng. Trong đó, nhóm cần đặc biệt chú ý là chuyên gia nước ngoài, người hồi hương, nhập cảnh.

"Công tác cách li đã được hướng dẫn cụ thể, tuy nhiên, vẫn có những địa phương không thực hiện đúng. Chỉ cần một trường hợp nhiễm bệnh thì việc lây lan sẽ gia tăng theo cấp số nhân trong cộng đồng", ông Long thẳng thắn nói.

Do đó, Bộ Y tế đề nghị các địa phương, nhất tỉnh, thành có cửa khẩu cần phối hợp với biên phòng để giám sát, quản lí chặt người nhập cảnh.

Đồng thời, địa phương chủ động đầu tư, nâng cao năng lực xét nghiệm. Các cơ sở y tế thực hiện nghiêm việc xét nghiệm, không bỏ sót đối tượng nguy cơ. Cơ sở nào không đủ năng lực xét nghiệm thì lấy mẫu, gửi nơi có điều kiện thực hiện.

Trong phòng, chống dịch, Bộ Y tế lưu ý các địa phương về công tác truy vết, kiên quyết cách li tập trung bắt buộc tất cả trường hợp F1. Đây là yếu tố "sống còn" trong chống dịch.

"Các địa phương đừng nghĩ rằng dịch đang ở đâu xa mà phải xác định là Covid-19 sẽ xảy ra ngay trên địa bàn. Khi dịch xảy ra, gánh nặng lúc đó sẽ đặt trên vai các đồng chí giám đốc sở y tế địa phương", ông Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.