Đại dịch COVID-19 biến container trở thành mặt hàng được săn đón hơn bao giờ hết

Giá thuê container tăng kỷ lục

Trả lời CNN, bà SJ Hunt, đồng sáng lập thương hiệu bánh kẹo Lavolia tại London cho biết công ty đang vô cùng lo lắng vì chuyến hàng 30.000 vỏ hộp bánh trong container 20 feet vẫn chưa cập cảng trong khi đáng lẽ ra chúng phải được giao vào tháng 7.

Để đảm bảo cho hoạt động sản xuất, Lavolia phải chi một số tiền khủng để đưa chuyến hàng từ nhà sản xuất ở Đông Á đến cảng ở Suffolk, Anh.

Cùng tuyến đường này, nếu trước đây, Hunt và đối tác Lavinia Davolio chỉ cần tốn của từ 1.500 USD đến 2.000 USD để thuê một container thì nay họ phải bỏ ra hơn 10.000 USD. Số tiền này quá lớn trong chi phí sản xuất mà chưa chắc lợi nhuận chưa chắc theo kịp.  

"Giá vận chuyển tăng phi mã, dù ngắn hạn hay dài hạn cũng thực sự là một cơn ác mộng. Điều chưa xảy ra với chúng tôi trước đây", bà Hunt nói.

Khoảng 18 tháng sau đại dịch COVID-19 bùng phát, chuỗi cung ứng vận chuyển toàn cầu vẫn đang trong tình trạng khủng hoảng, đặc biệt khi số đơn hàng tồn đọng tăng đỉnh điểm trong kỳ nghỉ lễ. Sự khan hiếm container rỗng cho thấy ngày chuỗi cung ứng hoạt động bình thường trở lại còn rất xa.

Trước khi SARS-CoV-2 tấn công, việc thuê một container 20 feet, 40 feet khá dễ dàng với chi phí thấp. Tuy nhiên, container rỗng vẫn nằm rải rác trên khắp châu Âu và Bắc Mỹ.

Việc chuỗi cung ứng hàng hóa bị gián đoạn, giao hàng chậm trong khi nhu cầu vận chuyển hàng hóa tăng vọt khiến hệ thống tàu biển, container và xe tải vận chuyển hàng hóa trên khắp thế giới không đáp ứng kịp.

Kết quả là khi nhu cầu cung ứng hàng hóa lên cao trở lại nhờ sự phổ biến của vaccine, các doanh nghiệp lại gặp khó vì không thuê nổi container do giá quá cao hoặc không có tàu.

Theo dữ liệu của công ty tư vấn Drewry, một năm trước các công ty sẽ trả khoảng 1.920 USD để đặt một container 40 feet cho tuyến đường giữa Trung Quốc và Châu Âu. Tuy nhiên, giờ đây chi phí tăng lên 14.000 USD/cont, tăng hơn 600%.

Các doanh nghiệp ở khắp mọi nơi đang phải vật lộn tìm kiếm nguồn container. Dù chi phí mua một container tăng gấp đôi, nhiều gã khổng lồ sẵn sàng mua đứt để giảm bớt áp lực và phát sinh trong khâu hậu cần.

Những công ty không đủ lực thì phải cân nhắc kế hoạch sản xuất và tăng giá thành sản phẩm, đây cũng là thiệt hại trước mắt do vấn đề đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu gây ra.

Thiếu container - tâm điểm của sự hỗn loạn

Trong vài tháng qua, chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy gây ra tình trạng thiếu hụt các mặt hàng từ chip máy tính đến sữa của McDonald.

Thiếu container rỗng là tâm điểm gây ra cuộc hỗn loạn này. Khi đại dịch COVID-19 bùng phát, các hãng tàu lớn phải hủy bỏ hàng chục chuyến hàng.

Điều đó có nghĩa là container rỗng vẫn nằm im lìm, không được luân chuyển trong khi lĩnh vực xuất khẩu của Trung Quốc bắt đầu phục hồi và nhu cầu toàn cầu đối với các sản phẩm tiêu dùng như quần áo và điện tử tăng vọt.

Thiếu container rỗng cũng gây khó khăn cho hoạt động tại các cảng, kho bãi và đẩy chi phí vận chuyển lên đỉnh.

Ông Emile Hoogsteden, Phó chủ tịch phụ trách thương mại của Cảng Rotterdam ở Hà Lan, cảng lớn nhất ở châu Âu cho biết: "Cảng Rotterdam vẫn còn nhiều diện tích trống song việc mở rộng thêm dung lượng lưu trữ container chỉ là giải pháp tạm thời".

Theo ông Hoogsteden, nghịch lý rằng hàng hóa vận chuyển giữa châu Âu và châu Á lại chủ yếu là những mặt hàng có giá trị thấp như giấy, phế liệu sắt thép… Khi giá vận chuyển tăng cao, những chuyến hàng đó không còn giá trị, mắc kẹt trong container.

Một vấn đề khác là các container bị tồn lại ở tàu, cảng trong thời gian khá dài. Điều này có nghĩa nhiều chuyến hàng khác sẽ thiếu container và chậm tiến độ so với kế hoạch.

"Nếu bạn nhìn vào lượng sử dụng container thì rõ ràng chúng ta đang cần nhiều container hơn cho cùng 1 tuyến đường so với trước đây. Mức chênh lệnh này vào khoảng 15-20% so với thông thường", ông Rolf Habben Jansen, Giám đốc điều hành của hãng vận tải container Hapag-Lloyd ( HPGLY) nói.

Konstantin Krebs, đối tác quản lý của Capstan Capital, một công ty ngân hàng đầu tư làm việc với các nhà đầu tư trong lĩnh vực container và vận chuyển container, cho biết lượng hàng tồn đọng tại các cảng có thể làm tăng thời gian tàu cập cảng và dỡ hàng lên gấp 4 lần.

Ông nói: "Những con tàu này mắc kẹt trên biển 7 – 8 ngày với tất cả container. Điều này có nghĩa thị trường thiếu hụt rất nhiều container".

Vào tháng 9, văn phòng phân tích Chính sách kinh tế của CPB Hà Lan và Trung Quốc vừa công bố thương mại hóa toàn cầu tăng 5% so với trước đại dịch. 

Việc nối lại chuỗi cung ứng, tháo gỡ các điểm nghẽn cần được ưu tiên. Tuy nhiên, khối lượng hóa hàng quá lớn khiến việc giao hàng chậm vẫn tồn tại.

Đầu tư vào container

Ông John Fossey, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu container tại Drewry, cho biết: "Giá container đang ở mức cao kỷ lục, đặc biệt là trên thị trường giao ngay".

Điều này khiến các công ty sản xuất container, chủ yếu tại Trung Quốc phải đối mặt với nguyên liệu thô tăng cao.

Hiện, container chủ yếu được sản xuất bởi loại thép chống gỉ và giá thép cũng tăng lên đáng kể, cùng với các loại vật liệu làm sàn như ván ép, tre… Bên cạnh đó, chi phí trả lương cho người lao động cũng tăng lên.

Thông thường, lĩnh vực vận tải, container vốn mang lại lợi nhuận ổn định cho các nhà đầu tư, song trong bối cảnh giá container tăng cao, ngành này lại càng được săn đón và đổ tiền vào.

Dirk Baldeweg, Giám đốc điều hành tại tập đoàn đầu tư container Buss Capital tại Hamburg, Đức, cho biết: "Rõ ràng thị trường hiện tại rất hấp dẫn. Hiện nay, chi phí mua container cao, các công ty cho thuê đang yêu cầu các hãng vận tải ký các hợp đồng dài hạn. Điều đó có thể thu hút các nhà đầu tư mới đang tìm kiếm thu nhập ổn định khi lãi suất vẫn ở mức thấp kỷ lục.

Ngược lại, thiếu container sẽ là vấn đề đau đầu đối với những người có nhu cầu thuê ngắn hạn. Ngay cả chi phí mua container trên thị trường thứ cấp để lưu trữ hoặc mặt bằng bán lẻ cũng tăng vọt.

Sanjay Aggarwal, đồng sáng lập của công ty gia vị Spice Kitchen cho biết công ty đã trả gấp 3 lần bình thường mua container rỗng với mục đích lưu trữ. Bên cạnh đó, chi phí vận chuyển container gia vị từ Ấn Độ về Anh cũng tăng 3 lần.

"Chúng tôi có thể lãi hàng nghìn bảng Anh. Nhưng chi phí vận chuyển đang ăn mòn lợi nhuận," Aggarwal nói.

Các chuyên gia trong ngành công nghiệp container nhận định rằng chưa biết khi nào giá container sẽ giảm và tình trạng này khó giải quyết sớm. Cuộc khủng hoảng ngành vận chuyển biển ngày càng trở nên tồi tệ, đặc biệt vào mùa mua sắm.