Cựu quan chức Bộ Tài chính Mỹ: Trung Quốc có thể đang nắm 3.000 tỷ USD dự trữ ngoại hối 'ẩn'

Bloomberg dẫn lời ông Brad Setser, nhà nghiên cứu cao cấp tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR), cho biết Bắc Kinh đang nắm giữ dự trữ ngoại hối lên tới 6.000 tỷ USD và khoảng một nửa đang bị “ẩn giấu”. Theo vị chuyên gia, lượng tài sản khổng lồ này đang gây thêm rủi cho cho nền kinh tế toàn cầu. 

Rất nhiều dự trữ ngoại hối của Trung Quốc không xuất hiện trong số sách chính thức của ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBoC), ông Setser, cựu quan chức của Bộ Tài chính và Bộ Thương mại Mỹ viết trên The China Project. 

Thay vào đó, ông Setser cho biết lượng dự trữ ẩn này xuất hiện trong một số tài khoản và thực thể như các ngân hàng thương mại thuộc sở hữu nhà nước và ngân hàng chính sách.

Nhà nghiên cứu của CFR cho rằng, trong khi dự trữ chính thức không thay đổi nhiều trong những năm gần đây thì dự trữ “ẩn” có thể đã tăng lên cùng với thặng dư kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc.

“Sự thiếu minh bạch của Trung Quốc là một vấn đề đối với thế giới”, ông Setser viết. “Về mặt cấu trúc, Trung Quốc là trung tâm của nền kinh tế toàn cầu nên bất cứ điều gì quốc gia này làm, dù có thể nhìn thấy hay không, cuối cùng cũng sẽ có tác động to lớn tới phần còn lại của thế giới”.

"Giống như 'ngân hàng bóng tối', Trung Quốc cũng có thể nắm giữ 'dự trữ ngầm'. Không phải mọi động thái của Bắc Kinh trên thị trường đều xuất hiện trong bảng cân đối kế toán của PBoC", ông chia sẻ. 

Ngân hàng bóng tối là các tổ chức tài chính hoạt động như ngân hàng và chấp nhận loại rủi ro mà những ngân hàng thông thường có thể chấp nhận, nhưng không được quản lý như ngân hàng.

Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước Trung Quốc (SAFE) đã không trả lời yêu cầu bình luận của Bloomberg.

Theo ông Setser, một ví dụ về sức ảnh hưởng của các quỹ dự trữ ngoại hối Trung Quốc là vai trò của chúng trong việc tài trợ cho Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), kế hoạch vốn bắt nguồn từ nỗ lực đa dạng hóa danh mục của Bắc Kinh sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

“Những quỹ này có sức mạnh kinh tế lớn tới mức một dự án cơ sở hạ tầng toàn cầu, kéo dài hàng thập kỷ, theo một cách nào đó chỉ là một phần kết quả từ quyết định hồi năm 2009 của Bắc Kinh nhằm tìm ra những phương thức mới để quản lý nguồn ngoại hối của Trung Quốc”, ông giải thích. 

Lượng dự trữ ngoại hối khổng lồ của Trung Quốc có sức nặng rất lớn trên thị trường tài chính. Ông Setser cho biết việc Trung Quốc tích lũy trái phiếu Kho bạc Mỹ và trái phiếu được chính phủ Mỹ bảo lãnh - chẳng hạn như Freddie Mac và Fannie Mae - đã góp phần gây ra cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 bằng cách đẩy các nhà đầu tư vào những loại trái phiếu được đảm bảo bằng thế chấp (MBS) rủi ro hơn.

Ông Setser nói rằng các tổ chức tài chính tại Trung Quốc có thể đã báo cáo với chính quyền về nguồn dự trữ ngoại hối lên tới 6.000 tỷ USD. Con số này lớn gần gấp hai lần so với dự trữ ngoại hối chính thức 3.100 tỷ USD mà SAFE công bố vào năm ngoái.

“Trên toàn cầu, Trung Quốc vẫn là một chủ nợ lớn và khi Trung quốc tích luỹ lượng lớn ngoại hối, cả thế giới sẽ cảm nhận được sức nặng", ông nói thêm.