Cuộc chiến luận tội Tổng thống Trump: Phe nào nhiều tiền hơn thì phe đó thắng?

Ảnh minh họa: The Daily Beast

Chủ tịch Hạ viện Mỹ bà Nancy Pelosi (Đảng Dân chủ) hôm 24/9 tuyên bố Hạ viện sẽ bắt đầu quá trình điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump. Nội dung điều tra xoay quanh việc ông Trump đề nghị chính phủ nước ngoài điều tra một ứng viên Tổng thống Mỹ cho cuộc bầu cử năm 2020.

Từ đó đến nay, cuộc điều tra luận tội này liên tục "chiếm sóng", thu hút nhiều sự chú ý của đông đảo người dân Mỹ cũng như người quan tâm trên toàn cầu.

Hai đảng Dân chủ và Cộng hòa cũng tranh thủ cơ hội này để huy động hàng triệu USD phục vụ cho các chiến dịch truyền thông của mình.

Tổng thống Trump và Đảng Cộng hòa "biến nguy thành cơ"?

Trong vòng 24h tuyên bố của Chủ tịch Pelosi về việc bắt đầu điều tra luận tội, nhóm vận động tranh cử của Tổng thống Trump đã gửi đi ít nhất 4 email huy động tiền tài trợ và chạy hàng chục chương trình quảng cáo qua Facebook nhằm kêu gọi những người ủng hộ tham gia "Lực lượng đặc nhiệm chống Luận tội".

Nhóm tranh cử của ông cũng tung ra một video được thiết kế bắt mắt với nội dung cáo buộc Đảng Dân chủ suốt ngày chỉ chăm chăm luận tội Tổng thống. Chính ông Trump đã đăng tải video này lên Twitter của mình, giúp video đạt gần 5 triệu lượt view.

Nhóm của ông Trump cho biết họ đã lường trước kịch bản luận tội này và chuẩn bị rất kĩ càng.

Nhờ thế mà nhóm của ông Trump và Ủy ban Đảng Cộng hòa Quốc gia (RNC) đã huy động được 1 triệu USD trong vòng 3 giờ đồng hồ sau tuyên bố bắt đầu điều tra của bà Pelosi. Trong vòng 24 giờ, số tiền huy động được lên tới 5 triệu USD.

Bước sang ngày thứ hai sau tuyên bố điều tra luận tội, số tiền huy động được lên tới 13 triệu USD với hơn 50.000 người ủng hộ mới.

Số tiền này nhanh chóng được ông Trump và Đảng Cộng hòa đưa vào sử dụng. Thứ Sáu tuần trước, nhóm tranh cử của ông Trump công bố một chiến dịch quảng cáo trên truyền hình trị giá 10 triệu USD. Nội dung của chiến dịch này là cáo buộc Cựu Phó Tổng Thống Joe Biden gây sức ép lên Ukraine để nước này sa thải cựu Tổng Chưởng lí Viktor Shokin.

Chiến dịch quảng cáo này còn cáo buộc Đảng Dân chủ muốn dùng cuộc điều tra luận tội để giành lợi thế trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020.

Cựu Phó Tổng thống Joe Biden và con trai Hunter Biden. Ảnh: AP

Trong tuần trước, nhóm tranh cử của ông Trump cùng với một ủy ban ủng hộ ông ("Ủy ban Trump làm nước Mỹ vĩ đại trở lại") đã chi hơn 2,1 triệu USD để chạy quảng cáo trên Facebook, gửi tới cử tri các thông điệp công kích ông Biden và Đảng Dân chủ.

Những quảng cáo này gọi cuộc điều tra luận tội là "những đợt tấn công vô căn cứ và đáng kinh tởm" và là cách để Đảng Dân chủ lấy đi phiếu bầu của ông Trump. Một vài quảng cáo còn kêu gọi cử tri tham gia "Lực lượng Đặc nhiệm chống Luận tội" để phản đối hành động của Đảng Dân chủ.

Một số đồng minh chính trị thân thiết và giàu có của ông Trump cũng nhanh chóng đứng về phía vị Tổng thống.

Tuần trước, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mitch McConnell - Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện đã chi 35.547 USD để chạy quảng cáo trên Facebook, gọi những người ủng hộ luận tội là "Nancy Pelosi và đám cánh tả tạp nham".

("Cánh tả" hay left-wing là từ thường dùng để chỉ tư tưởng chính sách của Đảng Dân chủ. "Cánh hữu" hay right-wing thường dùng để chỉ Đảng Cộng hòa.)

Cũng tuần trước, Ủy ban Hạ Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Quốc gia đã chi 17.656 USD cho quảng cáo trên Facebook để kêu gọi cử tri bảo vệ ông Trump trước sự tấn công của phe cực tả.

Chiến dịch truyền thông của Ủy ban này nhằm vào một số chính trị gia Đảng Dân chủ như Hạ nghị sĩ Abigail Spanberger và Elaine Luria cùng thuộc bang Virginia. Cả hai nữ nghị sĩ trên đều sắp phải ra tranh cử lại tại các quận mà đa số cử tri nghiêng về phía Đảng Cộng hòa.

Nếu hai vị này vẫn ủng hộ luận tội ông Trump, cử tri Đảng Cộng hòa ở các quận này có thể giận dữ và hai người sẽ mất ghế tại quốc hội. 

Ủy ban Thượng Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Quốc gia thì chi gần 60.000 USD cho quảng cáo Facebook.

Ngoài thủ đô Washington, ở bang Florida xa xôi, Thống đốc Ron DeSantis tuần trước cũng tuyên bố thành lập "Quĩ Bảo vệ Tổng thống" để chống lại cuộc điều tra luận tội.

Đảng Dân chủ "bạo chi" để phế truất Tổng thống Trump

Ở phía bên kia chiến tuyến, thông điệp của Đảng Dân chủ cũng như các chiến dịch truyền thông có phần mờ nhạt và kém rầm rộ hơn nhưng số tiền cũng lên tới cả triệu USD.

Một số nghị sĩ Đảng Dân chủ đã gửi email cho danh sách người ủng hộ mình để đề nghị họ kí một thỉnh nguyện thư kêu gọi luận tội, chứ chưa huy động tiền ủng hộ.

Dù vậy, hôm 24/9 khi bà Pelosi tuyên bố bắt đầu điều tra luận tội, ActBlue – công ty xử lí các khoản tiền ủng hộ cho Đảng Dân chủ - ghi nhận số tiền ủng hộ cao đột biến là 4,6 triệu USD.

Đây là số tiền lớn nhất mà ActBlue nhận được trong mấy tháng gần đây vào một ngày không diễn ra buổi tranh luận chính thức của các ứng cử viên và không phải hạn chót trong tháng. Hôm trước đó 23/9, số tiền ủng hộ là 4,2 triệu USD.

Tất cả ứng viên Tổng thống và đa phần ứng viên cho Thượng viện và Hạ viện thuộc Đảng Dân chủ đều sử dụng dịch vụ của ActBlue.

Theo New York Times, Ủy ban Đảng Dân chủ Quốc gia cho biết một dòng tin nhắn mà cơ quan này gửi đi tối 24/9 giúp mang về nhiều tiền ủng hộ hơn bất cứ tin nhắn nào trước đó.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi. Ảnh: AFP/Getty Images.

Nguồn lực tỉ phú tham gia cuộc chiến luận tội

Nếu như chiến dịch truyền thông của Đảng Cộng hòa nhắm vào các Hạ nghị sĩ Đảng Dân chủ sắp phải ra tranh cử trở lại thì Đảng Dân chủ cũng ra đòn "phản công hiểm hóc" nhắm vào các Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa dự kiến tranh cử vào năm sau.

Từ lâu trong nội bộ Đảng Dân chủ đã tồn tại một nhóm có tên gọi "Cần Luận Tội" (Need to Impeach) với hoạt động ban đầu là kêu gọi lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Hạ viện điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump. 

Sau khi Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tuyên bố bắt đầu điều tra luận tội hôm 24/9, nhóm này hướng sự chú ý của mình sang phía Đảng Cộng hòa. 

Đầu tuần trước, lãnh đạo của nhóm "Cần Luận Tội" tuyên bố sẽ chi 3,1 triệu USD để thực hiện chiến dịch truyền thông nhằm vào các Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa là Susan Collins (bang Maine), Joni Ernst (bang Iowa), Cory Gardner (bang Colorado) và Martha McSally (bang Arizona).

Hơn một nửa số tiền 3,1 triệu USD trên sẽ được dùng cho truyền thông qua TV, non nửa còn lại được chi cho quảng cáo qua mạng internet.

Được ứng cử viên Tổng thống và tỉ phú Tom Steyer tài trợ, nhóm "Cần Luận Tội" này là một đối thủ đáng gờm đối với Tổng thống Trump và Đảng Cộng hòa. Trong nửa đầu năm 2019, nhóm này đã chi tới 12 triệu USD để truyền thông ủng hộ luận tội ông Trump.

Bà Nathaly Arriola, Giám đốc điều hành của "Cần Luận Tội" cho biết trong vài tuần tới nhóm này sẽ công bố một chương trình truyền thông mới nhằm vào cả các Hạ Nghị sĩ Đảng Cộng hòa để thuyết phục họ bỏ phiếu luận tội ông Trump.

Nhiều chương trình quảng cáo qua truyền hình sẽ được nhóm "Cần Luận Tội" chạy trên kênh Fox News Channel – một kênh thường được cử tri Đảng Cộng hòa theo dõi.

Một chiến lược gia của nhóm này cho biết: "Chúng tôi muốn đảm bảo rằng cử tri Đảng Cộng hòa ở các bang có Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa quan trọng biết rằng vấn đề luận tội trong vài tháng tới sẽ quan trọng như thế nào.

Mục đích của chiến dịch truyền thông này một phần là để buộc ông Trump phải chịu trách nhiệm về hành động của mình, một phần khác là để nhắc nhở những Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa rằng họ cũng từng thề bảo vệ hiến pháp nước Mỹ giống như các Hạ nghị sĩ Đảng Dân chủ vậy".

Cựu Phó Tổng thống Joe Biden và các nghị sĩ khác hành động

Sau khi ông Trump tuyên bố khởi động chiến dịch quảng cáo qua truyền hình trị giá 10 triệu USD nhằm vào Cựu Phó Tổng thống Joe Biden, ông Biden tuần trước trả đũa bằng cách chi 106.197 USD để chạy quảng cáo trên Facebook.

Đợt truyền thông này được thực hiện nhằm tô vẽ hình tượng ông Biden là mối đe dọa lớn nhất đối với khả năng tái đắc cử của ông Trump.

Một quảng cáo Facebook có đoạn ông Biden khẳng định Donald Trump cố ý tấn công "bôi nhọ" ông vì ông có thể "dễ dàng đánh bại Donald Trump như đánh một cái trống".

Các nhân viên cũ dưới quyền ông Biden đang lên kế hoạch thành lập một Siêu Ủy ban hoạt động chính trị (Super PAC) để huy động số tiền "khủng" giúp vị cựu phó Tổng thống này chống lại đợt tấn công của phe ông Trump. Tuy nhiên nhóm tranh cử của ông Biden cho biết họ không muốn người khác chi tiền giúp ông.

Nhiều nghị sĩ Đảng Dân chủ, trong đó có chính ông Biden, không nhắc trực tiếp đến vụ luận tội như truyền thông của Đảng Cộng hòa vẫn làm.

Tuần trước, nhóm của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã chi hơn 26.000 USD để chạy quảng cáo trên Facebook, kêu gọi sự ủng hộ để "chấm dứt tham nhũng".

Thượng nghị sĩ và ứng cử viên Tổng thống Bernie Sanders mới đây đã phải nhập viện vì một cơn đau tim. Ảnh: AP.

Thượng nghị sĩ và ứng viên Tổng thống hàng đầu Bernie Sanders (Đảng Dân chủ) thì chạy quảng cáo kêu gọi cử tri của mình giảm bớt sự "ám ảnh" với Donald Trump hay vụ luận tội mà thay vào đó hãy tập trung vào các vấn đề xã hội như mở rộng đối tượng được bảo hiểm y tế.

Không chỉ các chính trị gia Đảng Dân chủ, một nhóm nghị sĩ Đảng Cộng hòa mang tên gọi "Rule of Law" cũng lên tiếng chống lại Tổng thống Trump. 

Tuần trước, nhóm này cho biết đã khởi động chiến dịch truyền thông qua mạng internet và qua truyền hình trị giá 1 triệu USD nhằm vào nhiều thành viên Đảng Cộng hòa ở Quốc hội, trong đó có Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện Richard Burr.

Đoạn quảng cáo dài nửa phút có nội dung chỉ trích việc ông Trump đề nghị Tổng thống Ukraine điều tra một ứng viên Tổng thống, gọi đây là hành vi "lạm dụng quyền lực" và kêu gọi các thành viên Đảng Cộng hòa phải buộc ông Trump chịu trách nhiệm.

Cuộc điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump mới chỉ bắt đầu và đoạn "kịch hay" cả về chính trị lẫn tiền bạc chắc hẳn vẫn còn ở phần sau.