Chuyên gia SSI: Cổ phiếu ngân hàng phân hóa nửa cuối năm, cần những câu chuyện riêng làm xúc tác cho dòng tiền

Trong sự kiện được Chứng khoán SSI tổ chức mới đây, các chuyên gia của công ty đã có những nhận định và đưa ra chiến lược đầu tư với nhóm cổ phiếu ngân hàng. Đây là nhóm chiếm tỷ trọng cao nhất lên tới 34% giá trị vốn hóa toàn thị trường chứng khoán, có tới 27 trong tổng số 31 ngân hàng tại Việt Nam đã và đang niêm yết và giao dịch trên thị trường chứng khoán, thể hiện sức hút lớn của ngành.

Trong bối cảnh nhóm cổ phiếu "vua" đã tăng nóng kể từ đầu năm và đang quá trình điều chỉnh, các nhà đầu tư hiện nay, đặc biệt là cá nhân đang rất băn khoăn khi đứng trước quyết định mua bán.

Lựa chọn cổ phiếu ngân hàng tốt cần đánh giá cả chất lượng tài sản và hiệu quả hoạt động

Để đánh giá cổ phiếu ngân hàng tốt, theo bà Hoàng Việt Phương - Giám đốc SSI Research, nhà đầu tư cần quan tâm tới hai nhóm chỉ số đặc thù.

Đầu tiên là nhóm chỉ số liên quan đến chất lượng tài sản, bao gồm chỉ số nợ xấu (NPL) và chỉ số bao nợ xấu. Đối với NPL, mức độ nợ xấu trong hệ thống ngân hàng kể từ năm 2012 (thời điểm suy thoái của chu kì kinh tế trước) ở khoảng 2,25%. 

Hiện nay, mức trung bình trên báo cáo tài chính của các ngân hàng thương mại niêm yết ghi nhận được chỉ còn 1,3%.

Chỉ số thứ hai là tỷ lệ bao phủ nợ xấu thể hiện mức độ bù đắp của quỹ dự phòng tại ngân hàng đối với các khoản nợ xấu. Tỷ lệ này càng cao thể hiện năng lực quản lý nợ tốt, đồng thời chất lượng đảm bảo của tài sản càng tốt.

Bên cạnh đó, cần xem xét nhóm các chỉ số hoạt động, bao gồm tỷ suất sinh lời trên vốn chủ (ROE), chỉ số chi phí trên thu nhập (CIR), biên lãi thuần (NIM) mỗi ngân hàng. Trong đó, quan trọng nhất là chỉ số ROE. 

Thống kê giai đoạn 2012 - 2016, SSI Research cho biết mức ROE bình quân tại các nhà băng đạt 10,5 - 12%. Tuy nhiên gần đây, các ngân hàng niêm yết đã có mức tăng trưởng vượt trội về ROE, lên tới 20% hoặc cá biệt có một số trường hợp vượt mức 20%.

Một lựa chọn khác cho nhà đầu tư thay vì dành thời gian phân tích để chọn lựa một vài cổ phiếu ngân hàng, đó là đầu tư vào rổ chỉ số ETFs. Theo kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm, quỹ SSIAM VNFin Lead có mức lợi nhuận khởi sắc hơn 68%. Mức này tương đương với tỷ suất sinh lời của hầu hết các nhà đầu tư trên thị trường nếu kiên trì nắm giữ các cổ phiếu ngân hàng và không sử dụng margin.

Trên thực tế, phần lớn tài khoản nhà đầu tư đang vay margin với mức độ lớn, thể hiện qua tốc độ tăng trưởng dư nợ ký quỹ cao kỷ lục tại các công ty chứng khoán. Tuy tận dụng được lợi thế đòn bẩy, những tài khoản này sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề trong giai đoạn điều chỉnh của thị trường.

Trái lại, tuy gặp hạn chế do không được sử dùng margin, việc nắm giữ chứng chỉ ETFs sẽ giúp nhà đầu tư không bị ăn mòn lợi nhuận khi thị trường trong xu hướng giảm so với việc nắm giữ các cổ phiếu đơn lẻ. 

Theo đánh giá của ông Nguyễn Minh Hạnh - Giám đốc đầu tư Công ty TNHH Quản lý quỹ SSI (SSIAM), hiệu quả đầu tư vào ETF vẫn đạt từ 40 - 50% sau khi thị trường giảm, là mức hiệu quả tốt so với thị trường. Đó là bài toán đánh đổi, tỷ suất sinh lời thấp đi kèm với rủi ro thấp hơn, nhưng vẫn có rủi ro của chỉ số ngành.

Cổ phiếu ngân hàng sẽ phân hóa trong nửa cuối năm, cần có những câu chuyện riêng làm chất xúc tác cho dòng tiền

Đánh giá về triển vọng cổ phiếu ngân hàng, ông Nguyễn Minh Hạnh cho rằng phần lớn các nhà đầu tư đánh giá quý II đã là đỉnh tăng trưởng lợi nhuận của ngành. Điều này phản ánh vào nhịp điều chỉnh giá cổ phiếu của các nhà băng khi thị trường chung kỳ vọng vào tốc độ tăng của lợi nhuận cuối năm không còn nhiều yếu tố hỗ trợ như nửa đầu năm.

Tuy vậy, dòng tiền vẫn có thể quay lại mạnh mẽ khi các ngân hàng nói riêng và các định chế tài chính nói chung có những "câu chuyện riêng" tiếp theo như tăng vốn, phát hành cổ phiếu, tạo ra chất xúc tác mới. Mặt khác, khi định giá chung của nhóm ngành tài chính trở về mức phù hợp hơn, dòng tiền sẽ lại tìm đến các cổ phiếu này.

Bà Hoàng Việt Phương cũng dự kiến mức tăng trưởng lợi nhuận của các ngân hàng trong nửa cuối năm 2021 là khoảng 13%, chậm lại so với nửa đầu năm do không còn nền so sánh thấp. Dự phóng xa hơn đến năm 2022, tốc độ tăng trưởng sẽ tăng lên 21%, cao hơn so với tăng trưởng bình quân ước tính đối với các cổ phiếu niêm yết.

Do đó, diễn biến cuối năm tại các cổ phiếu ngân hàng sẽ có sự phân hóa mạnh. "Nhà đầu tư có thể tìm kiếm những cổ phiếu có khả năng duy trì tăng trưởng mạnh trong nửa cuối năm nay, và có câu chuyện riêng chẳng hạn như câu chuyện tăng vốn để làm động lực cho tăng trưởng trong dài hạn, không chỉ trong nửa cuối năm nay và cả các năm sau nữa."