Chuyển 4 tỷ hoá đơn giấy sang điện tử, Tổng cục Thuế có làm được không?

Xung quanh đề xuất thay thế hoá đơn giấy bằng hoá đơn điện tử, doanh nghiệp và các chuyên gia đều có những nghi ngờ về năng lực của cơ quan thực thi và doanh nghiệp.

Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, xung quanh đề xuất thay thế hoá đơn giấy bằng hoá đơn điện tử, doanh nghiệp và các chuyên gia đều có những nghi ngờ về năng lực của cơ quan thực thi, đặc biệt cả về việc các doanh nghiệp (DN) có thực hiện được các thao tác của hoá đơn điện tử, trong đó có nhiều vấn đề khó như xác thực chữ ký số, mã số thuế cho cửa hàng, cửa hiệu.

Bà Cúc cho biết, hiện nay hóa đơn điện tử thực hiện được thì phải thống nhất khâu làm hóa đơn với khâu quản lý luồng hàng ra vào. Có DN xuất hóa đơn trước khi xuất hàng, thậm chí sau khi xuất hàng rồi, mấy ngày sau mới làm được hóa đơn.

chuyen 4 ty hoa don giay sang dien tu tong cuc thue co lam duoc khong

Doanh nghiệp đang đứng trước nhiều khó khăn khi cơ quan thuế áp dụng hóa đơn điện tử

"Tiền chưa đi được với luồng hàng, điều đó khiến DN cực kỳ khó khăn và thậm chí phải chờ đợi, xin cho", bà Cúc cho biết.

Theo vị chuyên gia nguyên làm việc tại Tổng cục Thuế, hiện nay ở các nước như Nhật Bản, họ cũng không nhất thiết bắt DN, cơ quan quản lý thực hiện hóa đơn điện tử, họ bán hàng vẫn dùng hóa đơn giấy. Tuy nhiên, cách quản lý họ khác, đó là bằng mã số thuế, chữ ký số của DN tại ngân hàng. Thậm chí mua xăng dầu, mã giao dịch tại trạm đổ xăng cũng được chuyển tức thì đến cơ quan thuế...

Bà Cúc cho rằng: Hóa đơn điện tử là cần thiết, nhưng không phải bắt buộc 100% DN, hộ kinh doanh phải thực hiện.

Bà Cúc nêu ví dụ: Trường hợp các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, đứng tên là các ông già, bà già, thậm chí những người này không biết sử dụng vi tính thì quản lý hóa đơn làm sao? Đối với vùng sâu, vùng xa, không có mạng internet hoặc mạng rất yếu, chúng ta sẽ xử lý như thế nào? Liệu thay 4 tỷ hóa đơn giấy bằng hóa đơn điện tử, Tổng cục Thuế có đảm đương được hệ thống cơ sở vật chất và đường truyền ổn định hay không?

Đại diện của Công ty Rồng Vàng bày tỏ: "Vấn đề DN gặp phải là khi triển khai gặp khó khăn về liên kết thông tin, DN bán lẻ xuất hóa đơn dồn dập vào thời điểm ngắn. Tuy nhiên, để lấy dữ liệu trực tiếp từ Tổng cục Thuế về hoàn thiện hóa đơn, nhưng nhiều khi dữ liệu của Tổng cục Thuế lại không khớp, DN sau đó phải hủy hóa đơn và liên hệ điện thoại với Tổng cục Thuế, rất mất thời gian

Hiện nay, hóa đơn điện tử có xác thực chữ ký số chỉ được cung cấp và xác nhận ở cơ quan thuế của Hà Nội. Nhưng đối với DN hoạt động trên cả nước, có các DN trên toàn quốc cung ứng xuất, nhập khẩu hàng hoá, nếu hàng của Rồng Vàng được mua ở nơi không áp dụng hóa đơn điện tử có chữ ký số, bán tại nơi có đòi hỏi hóa đơn điện tử như ở Hà Nội. Bất cập xảy đến là DN vẫn phải xin cả hóa đơn giấy đi kèm.

Bên cạnh đó, tốc độ xuất hóa đơn của DN cứ phải 5 phút/lần và phải xong ngay trong 5 phút đó. Liệu thời gian này, các dữ liệu và đường truyền của các chi cục, Cục hoặc Tổng cục Thuế có đủ khả năng để xử lý kỹ thuật hay không?

Luật sư Trương Thanh Đức, Văn phòng Luật sư Basico cho rằng: DN sẽ không còn được đặt in hóa đơn như trước nữa (mở rộng áp dụng hóa đơn điện tử, còn giấy nếu không được tự in thì phải mua của thuế. Như vậy, chúng ta trở về lối cũ trước đó.

Quy định trong Nghị định thay thế Nghị định 51/2010/NĐ-CP vẫn quy định hàng thanh toán từ 200 nghìn đồng trở lên phải có hóa đơn. Tuy nhiên, nếu dưới mức tiền đó thì không có quy định gì, nhưng trong hóa đơn điện tử vẫn yêu cầu các DN phải làm hóa đơn điện tử.

Trong dự thảo Nghị định thay thế, vẫn quy định chữ "hộ" kinh doanh chứ không giống với văn bản nào. Vẫn quy định chung chung là cơ quan, tổ chức, cá nhân, điều này không thừa nhận 2 chủ thể giao dịch chính là pháp nhân và cá nhân theo quy định tại Bộ Luật Dân sự 2015.

Bà Nguyễn Thị Thu Hà, Trưởng phòng thuế Giá trị gia tăng, Vụ Chính sách Thuế, Bộ tài chính khẳng định: Về khó khăn chữ ký số, mã số thuế trong hơn".

Ngay từ đầu các DN đăng ký kinh doanh đã có chữ ký số rồi. Cái này các DN được Tổng cục Thuế hỗ trợ, không có gì tốn kém cho DN và người kinh doanh cả. Chữ ký số đã là bảo mật lớn rồi, đối với cá nhân kinh doanh online cũng đã áp dụng được rồi. Tôi nghĩ với ý chí của DN, có tiềm lực, muốn làm thì hoàn toàn không khó.

Bà Hà nhấn mạnh: "Chúng ta đã đưa ứng dụng kê khai thuế qua mạng, thời gian đầu thực hiện rất khó, nay ta đã làm được rồi.

Theo bà Hà, hiện nay quan điểm của Tổng cục Thuế là khi đã áp dụng hóa đơn điện tử thì không có chuyển đổi hóa đơn giấy. Nếu cơ quan chức năng yêu cầu hóa đơn giấy là không đúng. Đây là lỗi đánh máy, lỗi của cơ quan quản lý và quy định của Nhà nước cũng khẳng định cơ quan thuế không được quyền yêu cầu DN cung cấp hóa đơn giấy.