Chính phủ chi 200 tỷ USD để gia tăng dân số, vì sao dân Hàn Quốc vẫn không mặn mà sinh con?

Theo CNN, Hàn Quốc vừa tự phá kỷ lục quốc gia có tỷ suất sinh thấp nhất thế giới. Số liệu được công bố vào tháng 11 cho thấy 100 người phụ nữ Hàn Quốc trung bình chỉ có 79 đứa con (tức là 0,79 con/phụ nữ). Vào năm 2021, tỷ suất sinh của Hàn Quốc là 0,81 con/phụ nữ.

Con số này thấp hơn rất nhiều so với ngưỡng 2,1 con/phụ nữ cần thiết để duy trì dân số ổn định. Tỷ suất sinh của Hàn Quốc thập chí còn thấp hơn nhiều quốc gia phát triển khác, chẳng hạn như Mỹ (1,6) hay Nhật Bản (1,3).

Các yếu tố kinh tế, chẳng hạn như giá bất động sản cao, chi phí giáo dục và nỗi lo về kinh tế, thường bị cho là nguyên nhân khiến người trẻ không muốn lập gia đình. Tuy vậy, nhiều nhiệm kỳ chính phủ Hàn Quốc đều không thể giải quyết được những vấn đề này, bất chấp có đổ bao nhiêu tiền.

Các nhà phê bình cho rằng nguyên nhân khiến tỷ suất sinh của Hàn Quốc thấp không chỉ có kinh tế, và chính phủ cần phải thay đổi cách tiếp cận.

Đổ tiền để giải quyết vấn đề

Trong chuyến thăm tới một nhà trẻ vào tháng 9, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol thừa nhận rằng chính phủ đã tiêu 200 tỷ USD để cố gắng thúc đẩy dân số trong vòng 16 năm qua.

Tuy vậy, kể từ khi nhậm chức vào tháng 5, chính quyền của ông cũng không đưa ra được nhiều giải pháp mới, và chỉ tiếp tục chính sách cũ, bao gồm thành lập một ủy ban và hứa sẽ hỗ trợ tài chính nhiều hơn cho trẻ sơ sinh.

Tiền trợ cấp hàng tháng cho phụ huynh với con dưới 1 tuổi sẽ tăng từ 300.000 won/tháng (230 USD) lên 700.000 won (540 USD) vào năm 2023, và 1 triệu won (770 USD) vào 2024, theo chính quyền ông Yoon.

Nhiều chuyên gia tin rằng cách tiếp cận bằng trợ cấp hiện nay là quá một chiều. Điều mà Hàn Quốc cần làm là tiếp tục hỗ trợ xuyên suốt quãng đời của đứa trẻ.

Cô Kim Min-jeong, người sắp sinh đứa con thứ hai trong tháng này, đã chỉ trích những lời cam kết của chính phủ về tăng cường hỗ trợ, nói rằng: “Họ đã đổi tên và hợp nhất các khoản trợ cấp nhưng đối với những bậc cha mẹ như chúng tôi, không còn khoản phúc lợi nào nữa”.

Cô đã không thể làm việc từ khi có đứa con đầu lòng bởi hai vợ chồng không đủ khả năng chi trả cho dịch vụ chăm sóc trẻ tư nhân. 

Xã hội khắt khe

Một loạt các vấn đề mang bản chất xã hội cũng đang cản trở các bậc làm cha mẹ. Những thách thức này nhiều khả năng vẫn tồn tại cho dù chính phủ có đổ bao nhiêu tiền đi chăng nữa.

Xã hội Hàn Quốc không hài lòng với những ông bố bà mẹ đơn thân. Theo thông tin từ bệnh viện, phụ nữ độc thân không được cung cấp dịch vụ thụ tinh nhân tạo.

Giáo sư luật Cho Hee-kyoung cho biết: “Chúng tôi có cách tiếp cận khắt khe với các bà mẹ đơn thân. Cứ như thể họ đã làm sai điều gì đó khi mang thai ngoài giá thú… Tại sao nhất thiết phải kết hôn mới có thể nôi con?".

Các cặp vợ chồng với mối quan hệ phi truyền thống cũng bị phân biệt đối xử. Hàn Quốc không công nhận hôn nhân đồng giới, và có các quy định gây khó khăn cho cặp vợ chồng chưa cưới nhận con nuôi.

Bà Lee Jin-song, tác giả của cuốn sách về xu hướng không kết hôn hoặc sinh con ở người trẻ, cho biết chính sách để tăng tỷ lệ sinh cần bao hàm nhiều hơn, không chỉ hôn nhân giữa nam và nữ.

Lựa chọn sống độc thân

Bà Lee chỉ ra một trò đùa phổ biến ở Hàn Quốc, "nếu bạn không hẹn hò vào năm 25 tuổi, bạn sẽ biến thành một con hạc, nghĩa là nếu bạn độc thân, bạn sẽ không được coi như con người”.

Bà cho biết xã hội coi những người không kết hôn và sinh con là ích kỷ vì không tuân thủ theo những kỳ vọng về hôn nhân và con cái, “bỏ bê nghĩa vụ đối với xã hội vì hạnh phúc bản thân”.

Bà Lee nhấn mạnh áp lực sinh con đối với phụ nữ trong xã hội gia trưởng: “Kết hôn, sinh con và chăm sóc con cái đòi hỏi người phụ nữ phải hi sinh quá nhiều trong một xã hội gia trưởng, đặc biệt là thập kỷ vừa qua. Vì vậy, nhiều người đã khám phá ra rằng có thể sống tốt mà không cần kết hôn”.

Giáo sư Cho đồng ý với quan điểm này, cho rằng xã hội kỳ vọng người cha hy sinh cho công ty và người mẹ hỗ trợ cho gia đình, ngay cả khi cô ấy cũng có công việc riêng.

“Tôi biết nhiều cặp vợ chồng mà người phụ nữ kiếm được nhiều tiền hơn đàn ông. Nhưng khi về nhà, người phụ nữ phải làm việc nhà, chăm sóc con cái và hỗ trợ tinh thần cho chồng”, ông nói. 

Những người chồng muốn phụ giúp vợ việc nuôi dạy con cái lại nhận thấy văn hóa kinh doanh ở Hàn Quốc không phải lúc nào cũng cho phép điều này.

Trên giấy tờ, thời gian nghỉ phép của bậc làm cha mẹ đã được tăng lên. Tuy vậy, ít người sẵn sàng nghỉ phép đủ số ngày được quy định do lo ngại bị đánh giá không tốt. Ở Hàn Quốc, công việc không kết thúc khi văn phòng đóng cửa. Thay vào đó, các nhân viên thường tụ tập sau giờ làm việc và ăn uống để “xây dựng tinh thần đồng đội”.