Tân Tổng thống Hàn Quốc: Người từng hạ bệ bà Park Geun-hye, hứa sẽ hỗ trợ kinh tế nếu Triều Tiên phi hạt nhân hóa

Theo Nikkei Asia, tân Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol từng là Tổng trưởng công tố và là người mới trong lĩnh vực chính trị từ Đảng Sức mạnh Nhân dân.

"Tôi trịnh trọng tuyên thệ trước nhân dân rằng tôi sẽ tuân thủ hiến pháp, bảo vệ đất nước và làm công việc của mình một cách chân thành với tư cách là Tổng thống vì hòa bình thống nhất Tổ quốc, cải thiện tự do và hạnh phúc của người dân, cũng như phát triển văn hóa dân tộc", ông Yoon nói trong buổi lễ nhậm chức tại Quốc hội. 

Hơn 40.000 người đã tham dự lễ nhậm chức, trong đó có cả hai Cựu Tổng thống Moon Jae-in và Park Geun-hye cùng với phái đoàn từ Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản.

Sự nghiệp khác thường

Người đứng đầu Hàn Quốc có một con đường thăng tiến khác thường. Sinh ra trong một gia đình nhà giáo, ông Yoon theo học một cơ sở truyền giáo Tin Lành là Trường Tiểu học Daewang. 

Một người bạn học cũ nói rằng những câu chuyện tôn giáo mà ông đã nghe về việc cứu rỗi linh hồn của những người dễ bị tổn thương đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình thế giới quan của tân Tổng thống Hàn Quốc.

Ông Yoon theo học Luật tại Đại học Quốc gia Seoul, cơ sở giáo dục uy tín nhất tại Hàn Quốc. Phải mất tới 9 lần ông Yoon mới đỗ kỳ thi đầu vào để trở thành một công tố viên.

Ông Yoon đã thăng tiến lên các vị trí ngày càng cao trên khắp đất nước. Ông đã trở nên nổi tiếng vào năm 2016, khi được giao nhiệm vụ điều tra Tổng thống Park Geun-hye lúc bấy giờ về tội danh tham nhũng và hối lộ. 

Vụ bê bối lan rộng, kéo dài trong nhiều tháng, liên quan đến Tập đoàn Samsung và một cố vấn không chính thức của bà Park. Tổng thống Park cuối cùng đã bị cách chức và thay thế bởi Tổng thống Moon Jae-in, người sau đó bổ nhiệm ông Yoon làm Tổng trưởng công tố - chức danh đứng đầu trong ngành công tố. 

Nhưng không lâu sau đó, quan hệ giữa Tổng thống đương nhiệm và Tổng trưởng công tố xấu đi, vì ông Yoon từ chối hợp tác với những nỗ lực của chính quyền Moon Jae-in để cải cách dịch vụ công tố theo hướng tước bỏ quyền điều tra quan trọng của cơ quan này. 

Thay vì việc tuân thủ theo kế hoạch cải cách của Tổng thống Moon, ông Yoon đã xin từ chức. Ở một đất nước mà các quan chức nhà nước được mong đợi là sẽ tuân theo cấp trên, động thái khác thường đã khiến ông Yoon trở thành ngôi sao chính trị.

Xu hướng đối đầu

Các nhà phê bình lo sợ rằng ông Yoon sẽ mang xu hướng đối đầu của mình vào trong nhiệm kỳ Tổng thống. “Có nhiều sự không chắc chắn tại Hàn Quốc về nhiệm kỳ của Tổng thống Yoon. Một trong những lo ngại hàng đầu đó là nguy cơ chính trị hóa luật pháp”, ông Erik Mobrand, giáo sự tại Đại học Quốc gia Seoul cho biết.

Trên mặt trận đối ngoại, ông Yoon không có kinh nghiệm. Ông đã lên tiếng về việc củng cố quan hệ đồng minh của Hàn Quốc với Mỹ và có cách tiếp cận cứng rắn hơn với Trung Quốc. 

Ông cũng đã nói về việc hàn gắn mối quan hệ với Nhật Bản, sau khi quan hệ song phương xấu đi dưới thời Tổng thống Moon do những bất đồng về quan điểm lịch sử.

Trong suốt nhiệm kỳ Tổng thống Moon, đảng bảo thủ của ông Yoon cáo buộc chính phủ quá dễ dãi với Trung Quốc, trong khi mạo hiểm quan hệ liên minh với Mỹ để theo đuổi mục tiêu hòa bình với Triều Tiên cuối cùng không có kết quả.

Giáo sư Mobrand nói rằng quan điểm của Yoon đối với Trung Quốc sẽ phụ thuộc vào việc liệu cuộc nói chuyện cứng rắn của ông có gây ra đòn trả đũa kinh tế từ Bắc Kinh hay không.

Hứa sẽ giúp Triều Tiên

Bình Nhưỡng đã phóng một tên lửa đạn đạo từ tàu ngầm vào hôm 7/5, sau cuộc thử nghiệm tên lửa đạn đạo xuyên lục địa ba ngày trước đó. Tổng thống Yoon tỏ ra cứng rắn hơn với Triều Tiên, cảnh báo về một cuộc tấn công phủ đầu nếu có dấu hiệu sắp xảy ra xung đột và thề sẽ tăng cường sức mạnh răn đe của Hàn Quốc.

Tuy nhiên, bài phát biểu nhậm chức của ông tập trung nhiều hơn vào việc sẵn sàng mở lại các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa bị đình trệ với Bình Nhưỡng.

Tổng thống Yoon nói: “Mặc dù các chương trình hạt nhân của Triều Tiên là mối đe dọa không chỉ đối với an ninh của chúng ta và của Đông Bắc Á, cánh cửa đối thoại sẽ vẫn rộng mở để giải quyết mối đe dọa này một cách hòa bình”.

Trong bài phát biểu nhậm chức, Tân Tổng thống Hàn Quốc đã báo hiệu với Triều Tiên rằng ông sẽ sẵn sàng giúp đỡ quốc gia láng giềng nếu nước này ngừng và đảo ngược chương trình vũ khí hạt nhân.

“Nếu Triều Tiên thật sự muốn bắt tay vào quá trình phi hạt nhân hóa, chúng tôi sẽ sẵn sàng làm việc với cộng đồng quốc tế để củng cố đáng kể nền kinh tế Bình Nhưỡng và cải thiện cuộc sống cho nhân dân”, ông nói.

Cố vấn an ninh quốc gia, ông Kim Sung-han, nói với Reuters vào tháng 2 rằng chính phủ sẽ đưa ra lộ trình mà trong đó Bình Nhưỡng có thể nhanh chóng được giảm nhẹ trừng phạt hoặc hỗ trợ kinh tế để đổi lấy việc phi hạt nhân hóa. 

Thúc đẩy kinh tế

Theo Reuters, Tổng thống Yoon cũng tuyên bố giúp nền kinh tế phát triển nhanh và đảm bảo người dân có được cơ hội mới. Ông cho rằng, chỉ có khoa học, công nghệ và sự đổi mới có thể mở ra cơ hội như vậy.

Tuy nhiên, ông Yoon sẽ phải chèo lái nền kinh tế lớn thứ 4 của Châu Á qua những điều kiện không thuận lợi. Tăng trưởng kinh tế Hàn Quốc chậm lại do chi tiêu tư nhân yếu và đầu từ doanh nghiệp thấp, mặc dù xuất khẩu mạnh mẽ.

Lạm phát Hàn Quốc đạt mức cao nhất trong vòng 13 năm do cuộc xung đột Ukraine đẩy giá hàng hóa tăng vọt, có thể làm giảm triển vọng tăng trưởng. Tổng thống Yoon không nhắc tới lạm phát trong bài phát biểu tuyên thệ, nhưng cho rằng tăng trưởng thấp, thất nghiệp cao và chênh lệch tiền lương là những thách thức kinh tế lớn.